Dünya salgınla uğraşa devam ederken, savaşın iktisat cephesinde pandeminin başından bu yana piyasalara sürülen likidite değerli rol oynadı. ABD, AB, Japonya üzere gelişmiş ülkeler faiz oranlarını süratle düşürdü hatta negatif oranlara getirdiler. Enf-lasyonist etkiyi bir kenara bırakıp, önemli ölçülerde para basarak piyasaya sürdüler. 2019 sonunda 4 trilyon dolar olan ABD Merkez Bankasının (FED) bilanço büyüklüğü, bugün 7 trilyon doların da üzerine çıktı. Pandemi kaynaklı çöküşü önlemeye çalışan dünya, gelinen noktada bu siyasetlerin en bariz yan tesiriyle, enflasyon riskiyle karşılaştı. Süratle yükselen emtia fiyatları artık bol ve ucuz parayı sorgulatmaya başladı.
EMTİALAR DURMUYOR
Global bazda enflasyon telaşlarının ortaya çıkmasında kıymetli rol oynayan bakırın libre fiyatı 4,87, demir de 218 dolarla tüm vakitlerin en yüksek düzeyini gördü. ABD’de enf-lasyon ise nisanda yıllık yüzde 4,2 artışla, Eylül 2008’den bu yana en güçlü artışını kaydetti. Bu tesirle ABD 10 yıllık tahvil faizi geçen hafta yüzde 1,70 görerek son vakitlerin en yüksek düzeyine çıktı. Artan enflasyon kaygılarıyla geçen haftanın birinci yarısında global piyasalar satıcılı seyretti. İkinci yarısında toparlanma yaşandı. FED yetkilileri bu gelişmeler karşısında enflasyondaki yükselişin “geçici” olduğunu ve “bol likidite” siyasetinde değişimine sebep olması için şimdi kâfi bulunmadığını duyurdu. Bu açıklamalar piyasaları şimdilik sakinleştirdi.
Yakın geçmişte ABD Hazine Bakanı Yellen, faizlerde bir ölçü artış gerekebileceğini söylemiş lakin sonradan yaptığı açıklamada “Bu önerdiğim bir şey değil” demişti. Görünen o ki, enflasyon ve faiz telaffuzları önümüzdeki aylarda alıştıra alıştıra piyasaların önüne gelecek. Buna güçlü ABD bilgileri eklenirse, piyasa bu senaryoya daha fazla inanacak.
Ö. FARUK BİNGÖL
Memurlar
