Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) sürecinde acil yoğunluğunun en çok yaşandığı hastanelerin başında gelen Yasal Sultan Süleyman Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nin genç hekimlerinden Acil Tıp Asistan Doktoru Dr. Ahmet Erdur, hastaları sıhhatlerine kavuşturmak için verdikleri gayret sırasında, kendilerini korumak ismine giydikleri tulumun içinde bir saatin adeta 20 saat üzere geçtiğini lisana getirdi.
Yasal Sultan Süleyman Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde 3 yıldır Acil Tıp Asistan Tabibi olarak vazife yapan Dr. Ahmet Erdur, pandemi sürecinde hem hastaların hem de sıhhat çalışanlarının yaşadığı zorluklara tanıklık eden tabiplerden biri oldu.
Türkiye’de acil yoğunluğu açısından birinci sırada yer alan bir hastanede, pandemi sürecinde de faal olarak çalışan Erdur, takım arkadaşlarıyla birlikte geçirdikleri şiddetli mesai günlerini, AA muhabirine anlattı.
Kovid-19 sürecinde hastanede öteki branşlarda vazife yapan tabiplerin kendileri büyük dayanak olduğunu belirten Erdur, bu süreçte çok fazla hasta ile ilgilendiklerini, hastaların ağır bakım ve olağan servislerde tedavilerinin gerçekleştiğini lakin bu süreci hastanede başarılı bir biçimde yönettiklerini söyledi.
Salgın birinci başladığı vakit daha kolay bir virüsle karşılaşacaklarını düşündüklerini tabir eden Erdur, “Sonuçta virüsler bizim için grip biçimi hastalıklar. Biz, soğuk algınlığı üzere insanlara bulaşabilen lakin süreksiz bir şeydir diye düşündük. Lakin bu türlü olmadı. Virüs dünyaya birinci yayılmaya başladığında biz maske takmaya başlamıştık aslında. Bundan sonraki basamaklarda virüsün bulaşıcı ve ziyanlı bir şey olduğunu, çekilen sinemalarda ve testlerde gördük. Yani yaklaşık bir hafta içinde insanların bütün akciğerlerini kaplayan bir hastalık olduğunu anladık. Ağır bakımda yatan hastalarımız da bunlara örnek aslında.” diye konuştu.
Birinci olayların hastaneye mart ayının ortasında gelmeye başladığını, erişkin acil servisinde bulunan kırmızı alandaki koronavirüs hastası yoğunluğunu dün üzere hatırladığını lisana getiren Erdur, “O vakit ‘Hiç nefes alamıyorum’ diyerek gelen hastalarımız vardı. O birinci günlerdeki yoğunluk aklımdan silinmiyor. O vakit da birçok hastamızı kaybetmiştik.” dedi.
Hastaların en sık nefes darlığı, teneffüs yolu şikayeti ve göğüs ağrısı ile hastaneye başvurduğunu anlatan Erdur, “Hastada birinci evvel burun akıntısı ve halsizlik oluyor lakin ilerleyen vakitlerde virüsün akciğerde yaygın ilerlemesinden ötürü teneffüs ezası gelişebiliyor. Hasta birinci geldiğinde evvel tomografi çekiyoruz. Tomografilerinde tabloyu daha net görebiliyoruz.” diyerek virüsün hastalardaki tesirlerini anlattı.
“Koronavirüs bitmedi, devam ediyor”
Pandemi sürecinin tabipler açısından ağır, ruhen ve fiziken gerilimli bir periyot olduğunu belirten Erdur, kelamlarına şöyle devam etti:
“Benim eşim de hekim. İkimiz de birbirimize virüs bulaştırmamak ve konuta getirmemek için ağır gayret sarf ettik. Hastanede hiçbir halde maskesiz ya da özel kıyafetlerimizi giymeden dolaşmadık. Ailemizi bu süreçte görmedik. Bu süreç ister istemez bizi de bunalttı. Hekim olsak da biz de insanız. Biz de sokağa çıkma yasağına uyduk, biz de öbür tedbirlere uyduk. İki ay yalnızca konuttan işe gidip geldik. Yalnızca meskende durduk. Bunun dışında rastgele bir tatil yahut rastgele bir yere gitmişliğimiz yok. Sıkıntı bir süreç. Bu süreci devam ettirmemiz lazım zira koronavirüs bitmedi, devam ediyor. İkinci dalga şu an gündemde, tedbirleri devam ettirmeliyiz.”
“Akciğerleri 60 yaşındaki bir insanın akciğerleri gibi”
Her yaştan hastanın hastaneye geldiğini fakat genç ve ağır seyirli hastaların kendilerini daha çok etkilediğini tabir eden Erdur, bir hafta evvel hastaneye gelen ve iki aylık bebeği olan 19 yaşındaki genç bir annenin durumundan etkilendiklerini söyledi.
Erdur, “Hastayı birinci gördüğümüzde çok şaşırdık. 19 yaşında bir anne. 2 ay evvel bebeği olmuş. Lakin bir düğüne gitmiş. Sonrasında nefes darlığı şikayetiyle bize geldi. Durumu sahiden çok makûs. Akciğerleri 60 yaşındaki bir insanın akciğerleri üzere. İlerleyen süreçte durumu ne olur bilmiyoruz lakin hakikaten kritik şu anda.” dedi.
Dr. Erdur, genç bir doktor olarak bu türlü bir tecrübeyi yaşıyor olmaktan duyduğu hisleri ise şu sözlerle lisana getirdi:
“Büyük bir talih mı yoksa şanssızlık mı bilemiyorum. Deneyim etmek istemediğim bir şey aslında. Çok büyük bir tehlike. Benim gördüğüm göğüs sinemalarını, tomografileri siz görseniz mutlaka koşarak uzaklaşırsınız. Rastgele bir formda yakalanmak istemiyorum bu hastalığa. Ben gencim, rastgele bir hastalığım yok, ben atlatırım diyebileceğim bir hastalık değil. 19-20 yaşındaki insanları görünce bu durumdan muhakkak uzaklaşıyorsunuz. Mutlaka herkesin daha dikkatli olması lazım.”
“Tedbirleri almazsak bizim virüse yakalanma riskimiz çok yüksek”
Sıhhat çalışanları olarak hastanede aldıkları tedbirlere de değinen Erdur, şunları kaydetti:
“Hastanede vazife yaparken 2-3 kat maske takıyoruz. Kollayıcı kıyafet ve tulum giyerek, gözlük ve siperlik takıyoruz. Eldivenlerimizi daima değiştiriyoruz. Kritik durumda olan hastalara birinci benim misyon yaptığım ünite müdahale ediyor. Teneffüs aygıtına bağlamamız gerektiğinde hasta ile yakınlaşmamız gerekiyor. Bu üzere durumlarda kendimizi korumak zorundayız. Risk çok fazla. Olağan bir konuşma sırasında oluşan riskin 10 tahminen 20 katı yani bunlardan tulum ve maskeyle korunmaya çalışıyoruz.
Tulumun içinde 1 saat bize 20 saat üzere geliyor. Terleme, nefes alamama ve boğulma hissi oluyor. Esasen acil servislerimiz çok havasız ve çok fazla hastanın bulunduğu yerler. Yani yürümekte ve nefes almakta zorlanıyoruz. Bunun dışında hastaya müdahale etmemiz gerekiyor. Öbür hastaların sonuçlarına, müdahalelerine bakmamız gerekiyor. Bunlarla ilgili dertlerimizi biz kendi ortamızda da paylaşıyoruz. Halkın da bunu anlamasını bekliyoruz. Bu önlemleri almazsak bizim virüse yakalanma riskimiz çok yüksek. Bir günde 100-200 koronavirüs hastasına bakan doktor arkadaşım, yakalanma ihtimalinden ötürü her gün tasa duyuyor. “
“Tedbirsizce sokakta yürüyüş yapmak bile tehlikeli”
Pandeminin toplumda yayılma halini hastaneye gelen bir olay üzerinden anlatan Erdur, “Genellikle hastalar, güvendikleri bir beşerle sohbet ettiklerini, maske takmadıklarını anlatıyorlar. Bir seferinde tıpkı apartmandan 20-30 kişi gelmişti hastaneye. Apartman toplantısı yapmışlar, apartmanda birbirlerine gitmişler yalnızca apartman içinde olalım diye fakat apartmanda 1 kişinin hasta olması kâfi bunun için. Bunun dışında düğünler, dışarıda olan şovlar, tedbirsizce sokakta yürüyüş yapmak bile tehlikeli.” dedi.
Bu periyotta birçok meslektaşının koronavirüsten ötürü vefat ettiğini hatırlatan Erdur, kelamlarına şöyle devam etti:
“İki uzman tabibimiz koronavirüs geçirdi. Sıhhatlerine kavuştular ancak hala nefes darlıklarının olduğunu söylüyorlar. Akciğerde kalıcı bir hasar da bırakıyor. Vefatlar çok süratli artıyor. Halkımızın daha şuurlu daha dikkatli olması gerekiyor. Tedbirlerimizi almalıyız. Bakanlığımızın bu bahiste ikazları var, bunlara uymalıyız. Bunun dışında bu kadar hadise yaşanırken, sağlıkçılar ruhsal ve fizikî olarak baskı altındayken, sıhhatte şiddeti gündemde tutmalıyız. Bu periyotta hastalanan, koronavirüse yakalanan ya da karantinada olan arkadaşların yerine de bakmak zorundayız. Bizden öbür sağlıkçı yok. Bizim yerimizi dolduracak kimse yok. Biz kendimiz dolduruyoruz. Bu sefer de daha çok çalışma saati oluyor. Bizim için bunları halkımızın görmesi, gerekiyor.”
Memurlar
