Sertaç Aksan
Pandemi periyodunun akabinde kısa vakitte çok önemli bir sıçrama yapan ve satış grafiğinde son derece süratli bir yükseliş sergileyen otomotiv bölümü yoluna süratle devam ediyor.
Geçen temmuz ayındaki 87 bin 401 adetlik araba ve hafif ticari araç satışıyla bir rekora imza atan otomotiv bölümü, Avrupa pazarının yüzde 40 daraldığı bir periyotta yüzde 60 büyüme ile dikkatleri üzerine çekti.
Akaryakıtlı aracın pazar hissesi yükseldi
Satış sayıları yakıt tipine nazaran incelendiğinde datalar, Türkiye’de yalnızca satışların artmadığını, tüketicilerin alışkanlıklarında da değişimler olduğunu ortaya koyuyor. Bu yılın ocak-temmuz devrinde dizel araç satışının 114 bin 936 olduğu ve pazar hissesinin yüzde 42,10 olduğu görülüyor.
Akaryakıtlı araçlar ise kısa vakitte ulaştığı satış sayıları ile dikkat çekiyor. Bu yılın birinci 6 ayında 137 bin 446 adet satışa ulaşan akaryakıtlı araçlar, bu sayıyla pazar hissesini yüzde 50,34 düzeyine çıkardı. Geçen yıl birebir devirde akaryakıtlı araçların pazar hissesi yüzde 36,68 olarak kayıtlara girmişti.
Tüketiciyi etkileyen farklı faktörler var
Otomotiv Yetkili Satıcıları Derneği (OYDER) Lideri Murat Şahsuvaroğlu, Türkiye’nin otomotiv satışlarında yakaladığı başarılı grafiğe dikkat çekerek, “İhracatın yıldızı olan otomotiv dalı, pandemi sonrasında yakaladığı satış grafiği ile ülkemiz iktisadı için ne kadar kıymetli olduğunu bir defa daha gösterdi” formunda konuştu.
Vatandaşın tercihlerini etkileyen farklı faktörler bulunduğunu ve bunların başında ‘tedarik kolaylığı’ olduğunun altını çizen Şahsuvaroğlu, şöyle devam etti:
“Üreticinin de ithalatçının da elinde en fazla bulunan araç tipi akaryakıtlı olanlardı. Hasebiyle tedarik kanalları akaryakıtlı araç için çok daha süratli işledi, işliyor. Bu da tüketici için en kıymetli tercih sorunlarından biri haline geldi.
Araç sahibi olmak isteyenlerin kimi sıra beklemek istemedi, kimi kredi teşviki ve düşük faizi kaçırmaktan çekindi. Sonuç olarak bayide var olan araca talep arttı. Durum bu türlü olunca da akaryakıtlı araçların pazar hissesi bu yılın birinci ayında yüzde 50’nin üzerine çıktı. Satış sayılarına baktığınızda geçen yıl tıpkı periyoda nazaran yüzde 118’lik bir artış var.
Akaryakıtlı aracın yükselişi devam edecek
Olağan tüm bunların yanında 2025 prestijiyle Avrupa’da dizel araçların olmayacağı gerçeği, küçük hacimli dizel motor üretimlerindeki devamlılığın bitmesi durumu üzere etmenler Türkiye’de akaryakıtlı araca olan eğilimin artmasını beraberinde getirecek.
Pompa fiyatlarında dizel ile benzinlinin çok yakın bir duruma gelmesi, akaryakıtlı araçların daha düşük fiyata satılması, bakımlarının dizele nazaran daha ucuz olması üzere yan etkenler de tüketicinin kararını etkiledi. Pandemi sonrasında insanların metro, otobüs, uçak ya da misal araçlardan kaçındığını, servise dahi binmek istemediğini biliyoruz. Tüm bunları alt alta koyunca ortaya üstte bahsettiğimiz tablo çıkıyor.”
İkinci eldeki artış bir müddet daha devam eder
Murat Şahsuvaroğlu, Türkiye’de son periyotta sıkça tartışılan ikinci el araba pazarındaki fiyat artışının farklı sebepleri olduğuna işaret ederek, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Serbest piyasanın kuralları muhakkak. Anayasa ile sabit bu durum. Lakin ikinci el artışın temelinde şahısların alım satımları var. Yetkili satıcıların fiyatları bir liste ile sabit. Her eserin de fiyatı net. Ancak yetkili bayiden araç alan şahıs ya da oto galerici gidip bu araçları 10 bin ile 40 bin TL ortasında değişen kar oranlarıyla satmaya çalışırsa buna bizim yapabileceğimiz bir şey yok.
Lakin ikinci eldeki artışın farklı sebepleri de var. Sıfırda fiyatlar yükseliyor, bu durum ikinci ele de yansıyor. Hurda teşviki bitti. Esasen 15 bin liraya yakın buradan bir artış var. Euro 6 emisyonunun bir üst modeline geçildi ve araç başı 600 euro maliyet artışı oldu. Sıfır araçlar bu sebeplerle yükselince ikinci el de onları takip etti.
Otomotiv piyasasında arz-talep istikrarının ekim ayında kendini bulacağına inanıyorum. Bu periyoda kadar artış devam eder. Şayet kelam konusu periyotta istikrar bulunamazsa artış da sürecektir.
Uygun faiz devam ederse, tüketiciye kolaylık sağlanırsa biz satış rekorları kırmaya devam ederiz. İhracatın yıldızı olmayı da vergi toplama merkezi üzere misyon üstlenmeyi sürdürürüz. Otomotiv kesimine yapılacak her türlü takviye hükümetin kasasına nakit götüren bir lokomotif olarak görülmeli ve adımlar buna nazaran atılmalı.”
Memurlar