Anayasa Duruşmasının Resmi Gazetede yayımlanan kararına nazaran, İstanbul’da hakkında başlatılan soruşturma sürecinde telefonu dinlenen ve görüşmeleri kayda alınan Murat Haliç hakkında ilgili Cumhuriyet Başsavcılığınca takipsizlik kararı verildi.
Takipsizlik kararına karşın telekomünikasyon yoluyla irtibatın denetlenmesine ait muhafaza önleminin kanuna muhalif biçimde iki yıldan fazla müddet boyunca uygulandığını tespit eden Haliç, takipsizlik kararıyla birlikte imha edilmesine karar verilen kayıtların farklı duruşmalara gönderildiğini de belirledi. İmha edilmesi gereken kayıtların Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi’ne yüklendiğini ve bu suretle alenileştirildiğini ileri süren Murat Haliç, tazminat davası açtı.
Davanın reddedilmesi üzerine yaptığı itirazlardan da sonuç alamayan Murat Haliç, Anayasa Duruşmasına ferdi müracaatta bulundu.
Müracaatta, telekomünikasyon yoluyla yapılan irtibatın denetlenmesi sonucunda elde edilen kayıtların imha edilmediği ve alenileştirildiği belirtilerek, açılan tazminat davasının reddedilmesi nedeniyle haberleşme hürriyetiyle irtibatlı tesirli müracaat hakkının ihlal edildiği ileri sürüldü.
– Duruşmanın Değerlendirmesi
Başvuruyu inceleyen Anayasa Duruşması Birinci Kısmı, Haliç’in Anayasa’nın 40. hususunda teminat altına alınan tesirli müracaat hakkının ihlal edildiğine karar verdi. İhlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yine yargılama yapılmak üzere kararın duruşmasına gönderilmesine de hükmedildi.
Yüksek Duruşmanın münasebetinde, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nda yargıçlar ve Cumhuriyet savcılarının verdikleri kararlar yahut yaptıkları süreçler nedeniyle devlet aleyhine tazminat davaları açılabileceğinin kabul edildiği hatırlatıldı.
Münasebette, bu süreçler nedeniyle bir zararın meydana geldiği konusunda savunulabilir tezlerin ileri sürülmesi durumunda yargı makamlarının bu hususta yapacakları yorumun, kelam konusu temel hakların korunmasını sağlayan tesirli müracaat yolunun bulunup bulunmadığının saptanmasında kilit rol oynadığına işaret edildi.
Somut vakada müracaatçının özel hayatının ve haberleşmesinin saklılığının ihlal edilmesi suretiyle manevi olarak ziyan gördüğüne ve bu ziyanların tazmin edilmesi gerektiğine yönelik şikayetlerinin 5271 sayılı Kanun’da öngörülen şartlar oluşmadığı gerekçesiyle derece mahkemelerince reddedildiği kaydedildi.
Derece mahkemelerince, davanın neden kelam konusu düzenlemenin kapsamında kabul edilmediği konusunda açıklamalarda bulunulmadığı, kâfi münasebet yazılmadığının anlaşıldığı tabir edilen münasebette, şu tespitler yapıldı:
“Derece mahkemelerince ortaya konulan bu yaklaşımın temel hakların ihlaline yönelik şikayetin tesirli bir halde incelenmesine imkan sağlamadığı değerlendirilmiştir. Sonuçta somut hadisenin şartlarında özel hayata hürmet hakkı ile haberleşme hürriyeti bağlamında oluşan ziyanlarının tazmini konusunda müracaatçıya, taban garantileri içerecek halde tesirli bir hukuk yolu sunulmamıştır.”
Memurlar
