– Türkiye genelinde deniz ve su varlıklarının paklığı, deniz çöpleriyle aktif gayret için başlatılan “Sıfır Atık Mavi” projesi kapsamında, geçen yıl 11 ton maske ve eldiven toplandı.
AA muhabirinin aldığı bilgiye nazaran, Türkiye’nin uzun kıyı şeridi ve ekolojik açıdan varlıklı deniz ortamı, dünyanın öteki bölgelerindeki üzere sanayi, deniz nakliyatı, kıyılarda ağır kentleşme, turizm ve yasa dışı atık boşaltımlarından kaynaklanan kirlilikle karşı karşıya kalıyor.
Bilhassa “deniz çöpü” olarak isimlendirilen, denize çeşitli yollarla taşınmış doğal olmayan katı hususlar, kıymetli kirleticiler ortasında yer alıyor.
Bu sorunun kaynağında önlenmesi için 2872 sayılı Etraf Kanunu ve öteki ilgili mevzuat kapsamında tedbir alınıyor. Mevzuatın uygulanmasındaki aksaklıklar, teknik ve maddi ihtiyaçların tümüyle yerine getirilememesi, insanların tüketim davranışlarındaki yanlışlar üzere nedenlerle deniz çöpü sorunu yaşanıyor.
Deniz çöplerinin azaltılmasına yönelik uygulamaların sistematik yürütülmesi, bilinirliğinin sağlanması ve toplumda bu mevzuda hassaslığın oluşturulması gayesiyle Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan himayesinde Etraf ve Şehircilik Bakanlığınca yürütülen Sıfır Atık Projesi kapsamında, 10 Haziran 2019’da deniz ve su varlıklarının korunması ile kirliliğe mani olmak için “Sıfır Atık Mavi” hareketi başlatıldı.
Etraf ve Şehircilik Bakanlığı, proje kapsamında birinci olarak “Deniz Çöpleri Vilayet Hareket Planlarının Hazırlanması ve Uygulanması” kapsamındaki genelgeyi yürürlüğe koydu. Genelgeyle deniz çöplerinin kaynağında engellenmesi, azaltılması, toplanması ve halkın bilinçlendirilmesi çalışmalarının yapılması hedeflendi.
Bu kapsamda, denize kıyısı bulunan 28 vilayette Deniz Çöpleri Vilayet Aksiyon Planları hazırlandı. Hareket planları ile deniz çöplerinin ağır görüldüğü alanlar ile kaynaklar (sahiller, ırmaklar, faaliyet alanları ve gibisi yerler) belirlendi. Deniz çöplerinin azaltılmasına yönelik çalışmaların yanında toplanmasına yönelik olarak plajlarda, deniz yüzeyinde ve tabanında paklık faaliyetleri başlatıldı.
Buna nazaran, 28 kıyı vilayetinde geçen yıl gerçekleştirilen deniz çöpleri paklığı faaliyetleri sonucunda, yaklaşık 20 bin ton atık, deniz ve kıyılarından toplanarak bertaraf edilmeye gönderildi.
Toplanan deniz çöplerinin 4 milyon 797 bin 496 kilogramı poşet, pet şişe üzere plastikler, 1 milyon 846 bin 353 kilogramı ahşap, 682 bin 197 kilogramı cam ve seramik gibisi, 385 bin 971 kilogramı konserve kutusu, teneke gibisi metaller, 251 bin 200 kilogramı balıkçılık materyalleri, 243 bin 538 kilogramı kağıt, 156 bin 572 kilogramı ayakkabı, giyim ve dokuma gereçleri, 93 bin 605 kilogramı balon, araç lastiği üzere lastik gereçler, 46 bin 564 kilogramı sigara izmariti, 11 milyon 400 bin 858 kilogramı başka atıklardan oluştu.
– Maske, eldiven üzere atıklar denizleri kirletiyor
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınında virüs yayılımını engellemek ve bireylerin sıhhatini korumak gayesiyle tek kullanımlık maske, eldiven ve dezenfektan şişelerinin kullanımı yaygınlaştı.
Sokaklara, ırmaklara, kıyılara bırakılan bu atıklar, denizde kalıcılık teşkil ederek kirliliğe neden oluyor.
Bu kapsamda 28 kıyı vilayetinde 2020’de toplam 10 bin 926 kilogram maske ve eldiven üzere materyalleri kapsayan atık, deniz çöpü olarak toplanıp bertarafa gönderildi.
Tüm dünyada ise yılda en az 8 milyon ton plastik atığın denizlere ulaştığı öngörülüyor.
2050 yılında denizlerde balıktan daha çok plastik bulunacağı varsayım edilirken, denizlerde parçalanarak mikroplastik haline gelen atıklar, besin zinciri yoluyla insanlara kadar ulaşabiliyor.
Memurlar