Ulusal iradeyi amaç alan 104 emekli amiral, gece yarısı bir bildiri yayınlayarak hükümete ve TSK’ya ayar vermeye kalkıştı.
Türkiye, Doğu Akdeniz’de büyük bir çaba verirken 104 emekli amiral, geçmişte yaşanılan muhtıraları aratmayan bir bildiriye imza attı. Halkın iradesini hiçe sayarak hükümete ve Türk Silahlı Kuvvetleri’ne (TSK) ayar vermeye kalkışan darbeci zihniyet eseri tabirlerin yer aldığı bildiri, kamuoyundan büyük reaksiyon gördü. 126 emekli diplomatın, “Kanal İstanbul’dan vazgeçilmesini isteyen” bildirisinden birkaç gün sonra 104 emekli amiralin harekete geçmesi de “düğmeye mi basıldı” sorusuna yol açtı.
MONTRÖ MAZERETİ
Bildiri, cunta devirlerinde olduğu üzere gece yayınlandı ve “Yüce Türk Milletine” hitabıyla başladı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve hükümetin maksat alındığı bildiride, Kanal İstanbul ve Montrö Mukavelesi’nin tartışmaya açılmasının kaygıyla karşılandığı belirtilerek, Türkiye’nin bekasında değerli bir yer tutan Montrö Mukavelesi’nin tartışma konusu yapılmasına/masaya gelmesine neden olabilecek her türlü telaffuz ve aksiyondan kaçınılması gerektiği söz edildi.
AÇIK DARBE İMASI
Tekkedeki amiral imgeleri hatırlatılan bildiride, TSK’nın mevcut komutasına da ayar verme iması taşıyan sözlere yer verildi. FETÖ atakları ve kumpaslarına işaret edilerek, “Bu kumpaslardan çıkarılacak en değerli ders; TSK’nın, anayasanın değişmez, değiştirilmesi teklif edilemez temel bedellerini titizlikle sürdürmesi zaruretidir. Bu münasebetlerle, TSK ve Deniz Kuvvetlerimiz’i bu bedellerin dışına çıkmış, Atatürk’ün çizdiği çağdaş rotadan uzaklaşmış gösterme uğraşlarını kınıyor ve tüm varlığımızla karşı çıkıyoruz” denildi. Bildiri metninde, “Aksi halde, Türkiye Cumhuriyeti, tarihte örnekleri olan, bunalımlı ve bekası için en tehlikeli olayları yaşama risk ve tehdidi ile karşılaşabilecektir” tabirleri ile açıkça darbe iması da yapıldı.
SAVUNMALARA BAK!
Reaksiyonlar sonrası birtakım kanallara demeç veren imzacı emekli amirallerden emekli Koramiral Kadir Sağdıç, bildiriyi “Açıklama yapmak anayasal hakkımız” diye savundu. Bildiriyi hazırlayan isimler ortasında yer aldığı öne sürülen emekli Tümamiral Cem Gürdeniz de “Bizler Mavi Vatan için mahpus yatmış insanlarız. Bu son derece yumuşak metni, krize çekerek yanlış algılar yaratılması son derece yanlış” dedi. Toplumsal medya hesabından paylaşım yapan emekli Koramiral Atilla Kıyat, “Bildirimize reaksiyon verenler, muhakkak ki uyku sersemi iken okumuşlar. Sabahleyin, uykularını aldıktan sonra bir daha okurlarsa yaptıkları suçlamalardan utanç duyacaklardır” tabirlerini kullandı.
3 GÜN EVVEL DE BÜYÜKELÇİLER
Öte yandan amirallerin bildirisinden birkaç gün evvel 1 Nisan’da 126 emekli büyükelçi Kanal İstanbul ve Montrö başlıklı bir bildiriye imza atmıştı. Bildiride, Kanal İstanbul ve ÇED Raporu’nda kelamı edilen Çanakkale Kanalı’nın ABD’nin Montrö’yü tartışmaya açmak emeline hizmet edeceği öne sürülerek, bu adımın Türkiye’nin İstanbul-Çanakkale Boğazları ile Marmara Denizi üzerindeki mutlak egemenliğinin kaybedilmesine yol açacağı argüman edilmiş, projeden vazgeçilmesi daveti yapılmıştı.
VAKTİ VE GAYESİ MANİDAR
Emekli amirallerin bildirisi, gece yarısı darbe bildirilerine benzerliğiyle zamanlaması üzerinden tartışılırken hedefi ve kapsamıyla da büyük reaksiyon gördü. Türkiye’nin Seville Haritası’nı ortadan kaldırdığı, Mavi Vatan stratejisini ortaya koyarak denizlerdeki hak ve menfaatlerinin kararlılıkla savunduğu, Yunanistan’a gayri askeri statüdeki adalar üzerinden Lozan notaları verildiği, Irak ve Suriye kuzeyinde PKK’ya karşı kararlı harekatların yürütüldüğü bir süreçte gelmesi, ardında hangi güçler olduğu sorusunu da beraberinde getirdi. Amirallerin neden Yunanistan’ın Ege adaları ve 12 mile yönelik hadsiz açıklamalarına karşı bildiri yayınlamak yerine yetkileri olmamasına rağmen büyük uğraş yürüten Türkiye’deki siyasilere yönelik bu türlü bir adım attıkları sorgulanıyor.
ÇOĞUNLUK SAHİPLENMEDİ
Bildiri metninin, Türk halkının hafızalarındaki tazeliğini koruyan cuntacı metinlere benzerliği dikkat çekti. Ayrıyeten metin, emekli amirallerin halktan kopuk olduğunın ve ulusal iradeye saygıyı hala hazmedememiş olduklarının göstergesi olarak algılandı. Bildiri metninin “emekli 103 amiralden bildiri” biçiminde yansıtılması da darbe çağrışımı olarak büyük reaksiyon çekti. Hala Türk Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’ndan emekli ve hayatta olan 300’e yakın amiral bulunuyor. Bu durum da emekli amirallerin büyük kısmının bildiriyi sahiplenmediğini göstermesi açısından kıymet taşıyor.
Emekli 103 amiralin Montrö Boğazlar Sözleşmesi’yle ilgili gece yarısı yayımladığı darbe imalı bildiriye reaksiyon yağarken, bildiride imzası bulunan Türker Ertürk’ün, bir mühlet evvel söylediği, ‘Sınırımızda PYD olsun daha iyi.’ kelamları toplumsal medyada tekrar gündem oldu.
Bir devir CHP’de faal siyaset de yapan Ertürk’ün, ‘PYD’nin laik yapısını da zati biliyoruz.’ tabirleri toplumsal medyada büyük reaksiyon çekti.
Öte yandan 103 emekli amiralin hazırladığı darbe imalı bildiri hakkında Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı soruşturma başlattı.
JET SORUŞTURMA
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, emekli amirallerin açıklamasına ait soruşturma başlattı. Başsavcılık, “Açıklamayı hazırlayanlarla, varsa irtibatlı oldukları şahısların tespiti ve yasal gereğinin takdir ve ifası emeliyle re’sen soruşturma başlatıldığını” bildirdi. Edinilen bilgiye nazaran, güvenlik üniteleriyle uyum halinde yürütülen soruşturmada, açıklamanın tertibine öncülük eden şahıslar tespit edildi. Bu isimlerin kısa müddet içinde söze çağrılması bekleniyor.
FETÖ ALKIŞLADI
Bildiriye imza atan amiraller ortasında FETÖ ile uğraşıyla tanınan, kumpas davalarında yargılanmış mağdur isimler de bulunuyor. Lakin bildirinin yayınlanmasıyla birlikte bu amirallere en büyük takviyenin yurt dışında bulunan FETÖ firarisi subaylardan gelmesi dikkat çekti. Vazifedeyken FETÖ ile aktif çabasıyla tanınan emekli Tümamiral Cihat Yaycı, FETÖ’cüler tarafından bildiriye imza atmadığı için maksat gösterildi.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Batman’da katıldığı güvenlik toplantısında 103 amiralin darbe imalı bildirisine çok sert tenkitte bulundu. Soylu, ‘Bunlar zavallıdırlar, istismarcıdırlar, hukuk tanımazlar, milleti bilmezler ve sözün tam manasıyla edepsizdirler. Söyleyeceğimiz cümle şudur: Sabrımızı zorlamasınlar’ dedi.
MAHALLE BASKISI MI YAPILDI?
Darbe imalı bildiriye imza atan emekli amiraller ortasında FETÖ ile çaba eden isimlerin yanısıra TSK’yı FETÖ’ye teslim eden uygulamalara misyonu sırasında ses çıkarmayanlar, 15 Temmuz günü darbeye aktif direnişleri tespit edilmeyenler de yer alıyor. Öte yandan emekli amirallerin imzaları Türkiye’deki gelişmeleri tartıştıkları internet ağları üzerinden topladıkları, bildirideki kimilerinin da bu tartışmalarda mahalle baskısına maruz kaldıkları argüman edildi. Montrö konusundaki tartışmalar Cumhurbaşkanı’nın mukaveleyi iptal yetkisi olup olmadığı üzerinden tırmandırılmıştı.
ÜÇÜ ESKİ KUVVET KUMANDANI
Cunta bildirisinde, 2009-2017 yılları ortasında arka arda Türk Deniz Kuvvetleri Komutanlığı misyonlarını üstlenmiş üç eski deniz kuvvetleri kumandanının da imzası bulunuyor. Bu isimler ortasında, 2009-2011’de Deniz Kuvvetleri Komutanlığı yapan emekli Oramiral Eşref Uğur Yiğit, Yiğit’ten koltuğu 2011’de devralarak 2013’e kadar Deniz Kuvvetleri’ne komuta eden emekli Oramiral Murat Bilgel ile 2013’te Bilgel’den misyonu devraldıktan sonra 2017 Ağustos ayına kadar 4 yıl mühletince Deniz Kuvvetleri Komutanlığı yapan emekli Oramiral Bülent Bostanoğlu yer aldı. Bostanoğlu, 15 Temmuz FETÖ darbe teşebbüsünde derdest edilmeyen tek kuvvet kumandanı olmasına rağmen Genelkurmay Başkanlığı’na vekalet 1. Ordu Kumandanı Orgeneral Ümit Dündar’a verilmişti.
Değer Sezer
Memurlar