Ahmet Meşhur’un yazısı;
Danıştay’dan kurumlar ortası geçişlere ait ezber bozan karar
Kurumlar ortası geçişler iki kamu kurumunun karşılıklı muvafakatı ile yapılmaktadır. Bazen memurun çalıştığı kurumun işçi gereksinimi olmamasına karşın muvafakat vermemesine sıklıkla karşılaşılmaktadır. Kamu faydası ve hizmet gereklerine muhalif olduğu düşünülen muvafakat vermeme süreçleri idari yargıya taşınmaktadır. Sanki yargı mercilerince iptal edilen muvafakat vermeme süreci sonrasında ilgili kurumlar bu kez da hizmetine gereksinimim kalmadı diyerek atma yapmazsa ne olacak?
İptal edilen muvafakat vermeme süreci sonrasında atama yapmak mecburî mudur?
657 sayılı Kanun’un 74’üncü hususunda kurumlar ortası nakil süreçleri düzenlenmiştir. Buna unsura nazaran; Memurların 657 sayılı Kanun’a tabi kurumlar ortasında, kurumların muvafakatı ile kazanılmış hak dereceleri üzerinden yahut 68’inci husustaki temeller çerçevesinde derece yükselmesi suretiyle, bulundukları sınıftan yahut tahsil durumları itibariyle girebilecekleri sınıftan, bir takıma nakillerinin mümkün olduğu karar altına alınmıştır.
Bu unsura istinaden bir memur naklen geçmek istediği kamu kurumuna bir dilekçe ile müracaat etmekte ve atama yapacak ilgili kurum ise memurun çalıştığı kurumdan muvafakat talep etmektedir. Memurun çalıştığı kurumun makul bir münasebet olmadan muvafakat talebini reddetmesi halinde ilgili memur bu süreci idari yargıya taşıyabilmektedir. Memurun idari yargıdan muvafakat vermeme sürecini iptal ettirmesi halinde yönetimler 30 gün içerisinde muvafakat vermek zorundadırlar.
Fakat, kimi hallerde yargı kararı ile muvafakat alındıktan sonra değişik saiklerin devreye girmesi ile atama süreci yapılamamaktadır. Yani muvafakat vermeye yargı kararı ile zorlanan kurumun amiri öteki kurumun amirini arayarak atama süreci yapmama ricasında bulunabilmekte ve bu rica da birçok vakit yerine getirilmektedir.
Sonuç olarak yargı kararı ile muvafakat alan memur adeta ortada kalmaktadır. Hem istediği kuruma geçemeyen hem de kurumu ile davalık olan bir kişi pozisyonuna düşmektedir. Bu durumun bir memur açısından ne manaya geldiğini herhalde anlatmaya gerek yoktur.
Muvafakat isteme “atama iradesi” manasına gelir mi?
Danıştay 2. Dairesi’nin Temel No: 2017/534 Karar No: 2017/8383 sayılı kararında muvafakat vermeme sürecinin iptali sonrasında yönetimlerin yapmakla olduğu konulara açıklık getirilmiştir.
Bu karara nazaran dava, Mudanya Kaymakamlığı’nda sürücü olarak misyon yapan davacının, Mudanya Belediye Başkanlığı’nda münhal bulunan bilgisayar işletmeni takımına atanma istemiyle yaptığı müracaatın reddine ait 22/11/2012 günlü ve 560 sayılı sürecin iptali istemiyle açılmıştır. Danıştay Beşinci Dairesi’nin 17/05/2016 günlü ve E:2014/4121, K:2016/3115 sayılı bozma kararına uyulmak suretiyle verilen Bursa 3. Yönetim Duruşması’nın 06/12/2016 günlü ve E:2016/1212, K:2016/1595 sayılı kararıyla; davacı tarafından, münhal bulunan bir bilgisayar işletmeni takımına atanma istemiyle yapılan müracaat üzerine davalı İdarece Mudanya Kaymakamlığı’ndan atamaya temel olarak incelenmek üzere bilgi ve evrak istenildiği, lakin, davacının atanmasına muvafakat verilmediği; muvafakat vermeme sürecinin yargı kararı ile iptali üzerine, davalı İdarece mevcut takım ve gereksinim durumuna nazaran atama yapma konusunda takdir yetkisine sahip olduğundan, davacının görevlendirilmesi düşünülen yere, ünite içerisinde görevlendirme yapılarak işçi gereksiniminin giderildiğinden bahisle atamasının yapılmamasına yönelik tesis edilen süreçte hukuka terslik bulunmadığı münasebeti ile davanın reddine hükmedilmiştir.
Yönetim duruşması kararının temyizen incelenerek bozulmasının istendiği dava belgesinin incelenmesinden, Mudanya Kaymakamlığı buyruğunda 5. derece sürücü takımında vazife yapan davacının, Mudanya Belediye Başkanlığı’nda münhal bulunan 3. dereceli Bilgisayar İşletmeni takımına atanma istemiyle başvurduğu, atanması uygun görülerek Belediye Başkanlığı’nın 26/07/2012 günlü ve 400 sayılı yazısı ile kurumundan muvafakat verilmesinin istenildiği, lakin Bursa Valiliği’nin 09/08/2012 günlü ve 10797 sayılı süreci ile davacıya muvafakat verilmediği, davacının bu sürecin iptali istemiyle açtığı davada, Bursa 2. Yönetim Duruşması’nın 24/12/2012 günlü, E:2012/914, K:2012/1490 sayılı kararıyla, davacıya muvafakat verilmemesine ait sürecin iptaline karar verildiği lakin davalı idarece bu ortada geçen müddette, davacının görevlendirilmesi düşünülen yere, ünite içerisinde görevlendirme yapılarak bu alandaki işçi muhtaçlığının giderildiğinden bahisle davacının atanma süreci yapılmamıştır.
Uyuşmazlık konusu hadisede, davacının, muvafakat verilmemesine ait sürecin iptali istemiyle açtığı davada Bursa 2. Yönetim Duruşması’nın 24/12/2012 günlü ve E:2012/914, K:2012/1490 sayılı iptal kararının, temyiz edilmeyerek katılaştığı görülmüştür. Bu durumda, davalı yönetimin daha evvel davacının atanma talebini kabul ederek muvafakat istemesi karşısında atama konusundaki iradesinin mevcut olduğu, muvafakat verilmemesine ait sürecin ise yargı kararı ile iptal edilmiş olması ve kelam konusu kararın katılaşması de göz önüne alındığında, yargı kararı uyarınca süreç tesis edilmesi gerekirken, atanma talebinin reddedilmesine ait dava konusu süreçte hukuka uyarlık, davanın reddi yolunda verilen Yönetim Duruşması kararında da hukuksal isabet görülmediği için karar bozulmuştur.
Karar, benzeri durumda olan memurlar açısından hayli kıymetlidir
Görüleceği üzere, verilen karar birçok açıdan memurları rahatlatacak niteliktedir. Zira, uygulamada yargı kararında yer alan konulara çok sıklıkla rastlanılmaktadır. Bilhassa yönetimler muvafakat vermeye yargı kararı ile zorlandıklarını düşünerek ikili ilgileri devreye sokmakta ve muvafakat isteyen kurumları taleplerinden vazgeçmeye ikna etmektedirler. Bu durum ise yönetimler karşısında zayıf durumda olan memurları güç durumda bırakma manasına gelmektedir. Elbette yönetimler yargı kararları ile takdir haklarını kullanamaz hale getirilmemelidir. Fakat, takdir hakkının da kamu faydası ve hizmet gerekleri dışında ferdî kaprislere alet edilmemesi gerekir. Bu açıdan bakıldığında Danıştay 2. Dairesi’nin vermiş olduğu bu karar epeyce kıymetlidir.
Bu karar emsal olabilir mi?
Bu karar, ferdi özellikler taşısa da emsal niteliğinde olabilir. Zira, idari yargının bu karar sonrasında benzeri kararlar verebileceğini söz edebiliriz. Lakin, kamu kurumlarının bu karara uymaları zarurî değildir. Yargı kararlarının zarurî olarak emsal oluşturması İçtihadı Birleştirme Şurası Kararı ile olabilmektedir. İBKK, öteki tüm duruşma kararlarından farklı olarak tüm kamu kurumlarınca ve davaya bakan yargıçlarca uyulması ve göz önüne alınması gereken kararlardandır. Münasebetiyle İBKK dışındaki kararlar uyulması mecburî emsal karar niteliğinde değildir. Fakat, kimi kararlar İBKK olmamasına karşın istikrar kazandığı için bunlara uyulması yönetimin yargı ve avukatlık masrafından kurtulması açısından uygun olacaktır. Yönetimlerin memurlarıyla sulh içerisinde yaşaması dileklerimizle.
Memurlar
