Dava konusu olayda, öteki bir kısımda takımı bulunan Profesör 2547 sayılı Kanunun 13/b-4 hususu ile görevlendirildiği kısma vekaleten Kısım Lideri olarak atanmıştır.
Mevcut durumda kısımda vazifeli takımlı Profesörün açtığı dava sonucunda, birinci derece mahkemesi davalı yönetimin kısım başkanlığı vazifesine o kısımda vazife yapan öğretim üyeleri ortasından atama yapmak konusunda sahip olduğu takdir yetkisinin, davacının uzun yıllar kısım başkanlığı yaptığı dikkate alınarak bu mühlet içinde hakkında düzenlenen sicil raporlarındaki değerlendirmeler, kısımda yaşanan huzursuzluklar, hakkındaki şikayetler, en son hakkında yürütülen soruşturma göz önüne alınarak davacının atanmaması istikametinde kullandığının, kamu faydası hedefini ve hizmet gereklerini gözeten davalı yönetimin kısım başkanlığına davacıyı atamak konusunda yargı kararı ile zorlanamayacağı söz edilerek yapılan süreç uygun görülmüştür.
Danıştay Sekizinci Dairesi ise; Üniversitelerde Akademik Teşkilat Yönetmeliği’nin 14 üncü unsuru uyarınca 2547 sayılı Kanunun 13/b-4 naddesi uyarınca vekaleten atanmasının altı ay mühlet ile mevzuata uygun olduğu; fakat ilgili mevzuatında yer alan “kısmın aylıklı profesörleri; profesör unvanlı öğretim üyesi bulunmaması halinde ise aylıklı doçentleri” ibaresine nazaran atamalarda “FİİLİ VAZİFE” değil “TAKIMLI VAZİFE“in dikkate alınması gerektiğini söz ederek üniversitenin sürecini bozmuştur.
T.C.
DANIŞTAY
8. DAİRE
Temel No: 2014/11713
Karar No: 2019/4841
İstemin Özeti: İzmir 4. Yönetim Mahkemesi’nin 02/07/2014 gün ve E:2012/2163, K:2014/904 Sayılı kararının hukuka ters olduğu öne sürülerek, 2577 Sayılı Kanun’un 49. unsuru uyarınca temyizen incelenerek bozulması istemidir.
Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi Fikri: İstemin kabulüyle Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
KARAR : Dava, ….. Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Mütercim Tercümanlık Kısmı’nda öğretim üyesi olarak vazife yapan davacının anılan yere kısım lideri olarak atanması yolundaki müracaatının reddine ait süreç ile kısım başkanlığına yapılan vekaleten atama sürecinin iptali istemiyle açılmıştır.
Yönetim Mahkemesince; davalı yönetimin kısım başkanlığı misyonuna o kısımda vazife yapan öğretim üyeleri ortasından atama yapmak konusunda sahip olduğu takdir yetkisinin, davacının uzun yıllar kısım başkanlığı yaptığı dikkate alınarak bu mühlet içinde hakkında düzenlenen sicil raporlarındaki değerlendirmeler, kısımda yaşanan huzursuzluklar, hakkındaki şikayetler, en son hakkında yürütülen soruşturma göz önüne alınarak davacının atanmaması tarafında kullandığı, kamu faydası gayesini ve hizmet gereklerini gözeten davalı yönetimin kısım başkanlığına davacıyı atamak konusunda yargı kararı ile zorlanamayacağı, öteki yandan, ….. Üniversitesi Rektörlük süreci ile 2547 Sayılı Kanun’un 13-b-4 unsuru uyarınca …. Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. ….. Edebiyat Fakültesi Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Kısmı’nda görevlendirildiği ve fiilen buradaki vazifesine başladıktan sonra mevzuat kararı uyarınca fiilen vazife yaptığı kısmın kısım başkanlığına dava konusu süreç ile vekaleten atanmasında hukuka karşıtlık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun “Bölüm” başlıklı 21. unsurunda; “Bir fakülte ya da yüksekokulda, birebir yahut emsal nitelikte eğitim-öğretim yapan birden fazla kısım bulunamaz. Kısım, kısım lideri tarafından yönetilir. Kısım lideri; kısmın aylıklı profesörleri, bulunmadığı takdirde doçentleri, doçent de bulunmadığı takdirde yardımcı doçentler ortasından fakültelerde dekanca, fakülteye bağlı yüksekokullarda müdürün önerisi üzerine dekanca, rektörlüğe bağlı yüksekokullarda müdürün önerisi üzerine rektörce üç yıl için atanır. Müddeti biten lider tekrar atanabilir. Kısım lideri, vazifesi başında bulunamayacağı müddetler için öğretim üyelerinden birini vekil olarak bırakır. Rastgele bir nedenle altı aydan fazla ayrılmalarda, kalan süreyi tamamlamak üzere birebir teknikle yeni bir kısım lideri atanır. Kısım lideri, kısmın her seviyede eğitim-öğretim ve araştırmalarından ve kısma ilişkin her türlü faaliyetin nizamlı ve verimli bir halde yürütülmesinden sorumludur.” kararı yer almaktadır.
2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu temel alınarak çıkarılan 18/02/1982 tarih ve 17609 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Akademik Teşkilat Yönetmeliği’nin “Bölümler” başlığı altında yer alan 13. unsurunda, kısım; fakülte ve yüksekokulların maksat kapsam ve nitelik tarafından bir bütün oluşturan ve lisans seviyesini de içeren en az bir eğitim-öğretim, bilim ve sanat kollarında araştırma ve uygulama yapan ünite olarak tanımlanmış; 14. unsurunun birinci fıkrasında, birden fazla anabilim kolu bulunan kısımlarda bölüm lideri, o kısmın aylıklı profesörleri, bulunmadığı takdirde doçentleri, doçent de bulunmadığı takdirde yardımcı doçentleri ortasından o kısmı oluşturan anabilim yahut anasanat kolu liderlerinin 15 gün içinde verecekleri yazılı görüşlerini dikkate alarak bir hafta içinde fakültelerde dekanca atanacağı ve son fıkrasında da, kısım liderinin, kısmın her seviyedeki eğitim-öğretim ve araştırmalarından ve kısımla ilgili her türlü faaliyetin nizamlı ve verimli olarak yürütülmesinden, kaynakların tesirli bir biçimde kullanılmasını sağlamaktan sorumlu olduğu; fakülte yahut yüksekokul heyetine katılacağı, kısmı temsil edeceği, kısımda vazifeli öğretim elemanlarının misyonlarını yapmalarını izleyeceği ve denetleyeceği, her öğretim yılı sonunda kısmın geçmiş yıldaki eğitim-öğretim ve araştırma faaliyeti ile gelecek yıldaki çalışma planını açıklayan raporu, bağlı bulunduğu rektör, dekan yahut yüksekokul müdürüne sunacağı karar altına alınmıştır.
Tekrar anılan Yönetmeliğin 18. hususunda; “Bölüm, anabilim, anasanat, bilim ve sanat kolları liderlerinin vazife mühletleri üç yıldır. Mühleti biten lider yine birebir tarzlarla atanabilir. Kısım liderleri ile yardımcıları devamlı statüde yahut devlet memurlarının tabi oldukları mesai saatlerine ve mühletine tabi olmak kaidesiyle kısmi statüde olan öğretim üyeleri ortasından bu Yönetmeliğin 14’üncü; anabilim, anasanat, bilim ve sanat kolları liderleri ile yardımcıları devamlı statüde yahut devlet memurlarının tabi olduğu mesai saatlerine ve müddetine tabi olmak kuralıyla kısmi statüde olan öğretim üyeleri, bulunmadığı takdirde öğretim vazifelileri ortasından Yönetmeliğin 16. ve 17. unsurlarında belirtilen asıllara nazaran seçilir. Gerektiğinde, bir şahısta birden fazla yöneticilik misyonu, fakat rektörün onayı ile toplanabilir. Dekan gerekli gördüğü hallerde değişik eğitim ünitelerinin koordinatörlüğünü yapar. Lakin birden fazla anabilim kısmının kapsandığı kısımlarda bölüm lideri bir anabilim kısmı başkanlığını, birden fazla bilim kolunun kapsandığı anabilim kollarında, anabilim kolu lideri bir bilim kolu başkanlığını üstlenebilir. Dekan gerekli gördüğü hallerde değişik eğitim ünitelerinin koordinatörlüğünü yapar. Anabilim yahut anasanat kısmı, bilim yahut sanat kısmı başkanlıkları boşaldığında, yüksekokul müdürü, konservatuvar müdürü yahut dekan, o anabilim yahut anasanat, bilim yahut sanat kısmında misyonlu öğretim üyelerini ve öğretim görevlilerini, boşalmış olan kısım liderini seçmek üzere bir hafta içinde toplantıya çağırır. Seçimler üye tam sayısının yarıdan bir fazlasının katılması ile zımnî oyla yapılır. Lider katılan üye sayısının salt çoğunluğu ile seçilir. ( Değişik son cümle:RG-23/07/2003-25177 ) Anabilim yahut anasanat, bilim yahut sanat kolu liderlerinin seçiminde üçüncü cins sonunda salt çoğunluğun sağlanamaması halinde dördüncü tıpta da en çok oy alan aday seçilmiş olur. ( Değişik altıncı fıkra:RG-23/07/2003-25177 ) Dördüncü tıpta oyların eşit çıkması halinde beşinci tıp oylama yapılır. Bu çeşitte da eşitliğin bozulmaması halinde lider, eşit oy alanlar ortasından yüksekokul müdürü, konservatuar müdürü yahut dekan tarafından direkt atanır ve atama Rektörlüğe bildirilir.” kuralı yer almaktadır.
Belgenin incelenmesinden, 11/01/1999 tarihinden itibaren ….. Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Mütercim Tercümanlık Kısım Lideri olarak vazife yapan davacının, kısım başkanlığı misyonunun 01/09/2012 tarihinde sona erdiği, davacının tekrar kısım başkanlığına atanma talebi ile 30/08/2012 tarihli dilekçesi ile davalı yönetime başvurduğu, davacının bu talebinin 03/09/2012 tarih ve 1792 Sayılı süreç ile reddedildiği, bu ortada ….. Üniversitesi …. Fakültesi Öğretim Üyesi Prof.Dr. …… 27/11/2012 tarihli rektörlük süreci ile 2547 Sayılı Kanun’un 13-b-4 hususu uyarınca Edebiyat Fakültesi Mütercim Tercümanlık Anabilim Kolunda görevlendirildiği, 30/11/2012 tarihinde yeni vazifesine başladığı ve 25/12/12012 tarih ve 35163 Sayılı rektörlük süreci ile 30/11/2012-30/05/2013 tarihleri ortasında altı (6) aylık mühlet ile Üniversitelerde Akademik Teşkilat Yönetmeliği’nin 14. hususu uyarınca vekaleten atanması üzerine bakılmakta olan dava açılmıştır.
Üstte yer verilen mevzuat kararlarında yer alan açık karar gereği kısım liderlerinin kısmın aylıklı profesörleri; profesör unvanlı öğretim üyesi bulunmaması halinde ise aylıklı doçentleri ortasından seçilmesi gerektiği tartışmasızdır.
Bir öbür anlatımla; birden çok kısımdan oluşan fakültelerde hangi kısım için kısım lideri seçilecekse mevzuatta yer alan kuralları taşıyan o kısım öğretim üyeleri ortasından tekrar mevzuatta öngörülen yöntemle atama yapılacaktır.
Yeniden, mevzuatta kısım liderinin o kısmın öğretim üyeleri ortasından seçileceği kuralı dikkate alındığında; kısım, bir anabilim kolu başkanlığından oluşuyorsa o anabilim kolu öğretim üyeleri ortasından; birden fazla anabilim kolundan oluşuyorsa tekrar kısım altında bulunan anabilim kısımlarının tamamında misyon yapan bir öbür anlatımla; takımlı olarak misyon yapan, öğretim üyelerinin tamamının kıymetlendirilmesi suretiyle kaideleri sağlayanlar ortasından atanacağı tartışmasızdır.
Olayda; ……Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Mütercim Tercümanlık Kısmının Almanca Mütercim Tercümanlık Anabilim Kısmı Başkanlığı ile İngilizce Mütercim Tercümanlık Anabilim Kolu Başkanlığı’ndan oluştuğu, davacının İngilizce Mütercim Tercümanlık Anabilim Kolu’nda profesör unvanlı tek öğretim üyesi olduğu, Almanca Mütercim tercümanlık Anabilim Kolu’nda da profesör unvanlı bir öğretim üyesinin bulunduğu, hasebiyle Edebiyat Fakültesi Mütercim Tercümanlık Kısmı’nda davacı ile birlikte iki (2) profesör unvanlı öğretim üyesinin takımlı misyon yaptığı, münasebetiyle boşalan kısım başkanlığı atamasının üstte yer alan yasal düzenlemeler uyarınca, kısmın takımlı öğretim elemanları ortasından yapılması gerekirken bu yönteme uyulmaksızın davacının müracaatının reddedilmesi ve kısım başkanlığına …Üniversitesi, ……. Fakültesi, Yabancı Lisanlar Eğitimi Kısmı, Alman Lisanı Eğitimi Anabilim Kolu Başkanlığı’nda takımlı öğretim üyesi olan Prof. Dr. ….. atanmasında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Öte yandan; davalı idarece Prof.Dr. …… 27/11/2012 tarihli Rektörlük süreci ile 2547 Sayılı Kanun’un 13-b-4 unsuru uyarınca Edebiyat Fakültesi Mütercim Tercümanlık Anabilim Kısmında görevlendirildiği, 30/11/2012 tarihinde yeni vazifesine başladığı ve 25/12/2012 tarih ve 35163 Sayılı rektörlük süreci ile 30/11/2012-30/05/2013 tarihleri ortasında altı (6) aylık müddet ile Üniversitelerde Akademik Teşkilat Yönetmeliği’nin 14. unsuru uyarınca vekaleten atanmasının mevzuata uygun olduğu, anılan kişinin fiilen kısımda vazife yaptığı savunulmakta ise de; gerek Kanun’da gerek Yönetmelik’te yer alan ” kısmın aylıklı profesörleri; profesör unvanlı öğretim üyesi bulunmaması halinde ise aylıklı doçentleri” ibaresinden de anlaşıldığı üzere; “fiili görev” değil “kadrolu görev” yapan öğretim üyelerinin kısım başkanlığına atanabilecek bireyler ortasında yer aldığı tartışmasızdır.
Bu durumda; idarece kısımda kaideleri sağlayan takımlı öğretim elemanları ortasından mevzuat kararları uyarınca atama yapılmaksızın kısmın öğretim vazifelisi olmayan Prof.Dr. …. kısım başkanlığına vekaleten atanmasında hukuka uyarlık; aksi istikametteki Mahkeme kararında türel isabet bulunmamaktadır.
SONUÇ : Açıklanan nedenlerle; İzmir 4. Yönetim Mahkemesi’nin temyize bahis kararının bozulmasına, evrakın tekrar bir karar verilmek üzere anılan Mahkemeye gönderilmesine, bu kararın bildirim tarihini izleyen 15 ( onbeş ) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 20.05.2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
Memurlar
