5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 49. unsuru uyarınca kontratlı ekonomist olarak vazife yapan davacının, 31/12/2016 tarihinde sona erecek olan hizmet kontratının yenilenmeyeceğinin bildirilmesine ait 07/11/2016 tarih ve 834 sayılı sürecin iptali ve bu süreç nedeniyle mahrum kalınan mali ve özlük haklarının faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
Birinci derece mahkemesi, belediye işçi masrafı %30’u aştığı münasebeti ile davayı reddetmiştir.
Bölge Yönetim Mahkemesi de, kararının hukuka ve yola uygun olduğu gerekçesiyle istinaf başvurusunu reddetmiştir.
Danıştay ise bu kararı bozmuştur:
“5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 49. unsurunda öngörülen; belediyelerin yıllık toplam işçi masraflarının, gerçekleşen en son yıl bütçe gelirlerinin 213 sayılı Vergi Tarz Kanunu’na nazaran belirlenecek tekrar değerleme katsayısı ile çarpımı sonucunda bulunacak ölçünün yüzde otuzunu aşamayacağı ve yıl içerisinde aylık ve fiyatlarda beklenmedik bir artışın meydana gelmesi sonucunda işçi masraflarının kelam konusu oranları aşması durumunda cari yıl ve izleyen yıllarda işçi masrafları bu oranın altına ininceye kadar yeni işçi alımı yapılamayacağına ait düzenlemenin, ilgili oranlar aşıldıktan sonra yönetim tarafından yeni işçi alımının yapılmamasına ait olduğu, bu düzenlemenin mevcut çalışanın vazifesine son vermek ya da kontratını yenilememek suretiyle istikrarın sağlanmasını öngörmediği, davacının vazifesinde yetersiz yahut başarısız olduğuna ait kâfi ve somut bir tespit bulunmaması ve hizmetine gereksinim duyulmadığının somut bilgi ve dokümanlarla ortaya konulamaması konuları da göz önüne alındığında, davacının hizmet mukavelesinin yenilenmemesine ait dava konusu sürecin haklı bir nedene dayanmadığı, bu nedenle de hukuka muhalif olduğu sonucuna varılmaktadır.”
T.C.
DANIŞTAY
ONİKİNCİ DAİRE
Temel : 2019/589
Karar : 2020/1009
Tarih : 06.02.2020
TEMYİZ EDEN (DAVACI): …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI): … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge Yönetim Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem : … İli, … Belediye Başkanlığında 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 49. unsuru uyarınca kontratlı ekonomist olarak vazife yapan davacının, 31/12/2016 tarihinde sona erecek olan hizmet kontratının yenilenmeyeceğinin bildirilmesine ait 07/11/2016 tarih ve 834 sayılı sürecin iptali ve bu süreç nedeniyle mahrum kalınan mali ve özlük haklarının faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
Birinci Derece Mahkemesi kararının özeti: … Yönetim Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile; davalı yönetimin işçi masraflarının, 2016 yılı bütçe gelirlerinin yüzde otuzunu aştığı ve bu durumda fedakarlığın, hizmetine en az muhtaçlık duyulan takımda çalışan çalışandan başlanarak yapılabileceği, hizmetine gereksinim bulunmadığı bildirilen davacının kontratının yenilenmemesine ait süreçte hukuka terslik bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Yönetim Mahkemesi kararının özeti: … Bölge Yönetim Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; istinaf müracaatına mevzu … Yönetim Mahkemesi kararının hukuka ve metoda uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen tezlerin kelam konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Yöntemi Kanunu’nun 45. hususunun üçüncü fıkrası uyarınca istinaf müracaatının reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN ARGÜMANLARI: Davacı tarafından, 2010 yılından bu yana davalı yönetim bünyesinde çalıştığı ve misyonunda başarısızlığının kelam konusu olmadığı, yıllık toplam işçi masraflarının, bir evvelki yılın bütçe gelirlerinin yüzde otuzunu aştığı gerekçesiyle 2016 yılının Şubat ayında mukavelesinin feshedildiği, bu sürecin iptali istemiyle açmış olduğu davada verilen yürütmeyi durdurma kararı üzerine tekrar misyona başlatıldığı, daha sonra davanın iptal ile sonuçlandığı lakin davalı yönetim tarafından bu sefer de birebir münasebetle mukavelesinin yenilenmediği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Davalı yönetim tarafından, savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
NİYETİ: Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ İSMİNE
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Yargıcının açıklamaları dinlendikten ve evraktaki evraklar incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE MÜNASEBET:
MADDİ HADİSE :
… Belediye Başkanlığında 2010 Aralık – 2013 Aralık devrinde taşeron personel, 2014 Ocak – 2016 Aralık periyodunda ise kontratlı ekonomist olarak vazife yapan davacının, 5393 sayılı Kanun’un 49. hususunun sekizinci fıkrası uyarınca, belediyenin işçi masraflarının, bir evvelki yıl bütçe gelirlerine oranının %30’un üzerinde olduğu ve hazırlamış olduğu ekonomik raporların kâfi görülmediğinden bahisle 2017 yılına ait hizmet mukavelesinin yenilenmeyeceği kendisine bildirilmiş, bakılan dava, bu sürecin iptali ve mahrum kalınan nakdî ve özlük haklarının ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Norm Takım ve İşçi İstihdamı” başlıklı 49. unsurunun üçüncü fıkrasında; “Belediye ve bağlı kuruluşlarında, norm takıma uygun olarak etraf, sıhhat, veterinerlik, teknik, hukuk, iktisat, bilişim ve irtibat, planlama, araştırma ve geliştirme, eğitim ve danışmanlık alanlarında avukat, mimar, mühendis, kent ve bölge plancısı, çözümleyici ve programcı, tabip, uzman tabip, ebe, hemşire, veteriner, kimyager, teknisyen ve tekniker üzere uzman ve teknik işçi yıllık mukavele ile çalıştırılabilir. Kontratlı işçi eliyle yürütülen hizmetlere ait boş takımlara ayrıyeten atama yapılamaz. Bu çalışanın, yürütecekleri hizmetler için ihdas edilmiş takım unvanının gerektirdiği nitelikleri taşımaları kaidedir. Bu fıkra uyarınca kontratlı olarak istihdam edileceklere ödenecek net fiyat, kelam konusu takım unvanı için birinci derecenin birinci kademesi temel alınmak suretiyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na nazaran tespit edilecek her türlü ödemeler toplamının net fiyatının yüzde 25 fazlasını geçmemek üzere belediye meclisi kararıyla belirlenir. Genel kararlara nazaran birinci dereceden takım ihdas edilemeyen takım unvanları için ise o takım unvanından ihdası yapılmış en yüksek takım derecesinin birinci kademesi temel alınır ve yapılacak ödemenin azami fiyatı üstte belirtilen yordama nazaran tespit olunur. Bu fıkra kararlarına nazaran çalıştırılacak işçi için İçişleri Bakanlığı unvanlar prestijiyle sınırlama getirebilir.” kararı bulunmaktadır.
Anılan unsurun sekizinci fıkrasında ise; “Belediyenin yıllık toplam işçi masrafları, gerçekleşen en son yıl bütçe gelirlerinin 213 sayılı Vergi Yordam Kanunu’na nazaran belirlenecek yine değerleme katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak ölçünün yüzde otuzunu aşamaz. Nüfusu 10.000’in altında olan belediyelerde bu oran yüzde kırk olarak uygulanır. Yıl içerisinde aylık ve fiyatlarda beklenmedik bir artışın meydana gelmesi sonucunda işçi masraflarının kelam konusu oranları aşması durumunda, cari yıl ve izleyen yıllarda işçi masrafları bu oranların altına ininceye kadar yeni işçi alımı yapılamaz. Yeni işçi alımı nedeniyle bu oranın aşılması sebebiyle oluşacak kamu ziyanı, zararın oluştuğu tarihten itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte belediye liderinden tahsil edilir. Çalışanın her türlü alacakları vaktinde ve öncelikle ödenir.
” kararı yer almaktadır.
TÜREL KIYMETLENDİRME:
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 49. unsurunda öngörülen; belediyelerin yıllık toplam işçi masraflarının, gerçekleşen en son yıl bütçe gelirlerinin 213 sayılı Vergi Adap Kanunu’na nazaran belirlenecek tekrar değerleme katsayısı ile çarpımı sonucunda bulunacak ölçünün yüzde otuzunu aşamayacağı ve yıl içerisinde aylık ve fiyatlarda beklenmedik bir artışın meydana gelmesi sonucunda işçi masraflarının kelam konusu oranları aşması durumunda cari yıl ve izleyen yıllarda işçi sarfiyatları bu oranın altına ininceye kadar yeni işçi alımı yapılamayacağına ait düzenlemenin, ilgili oranlar aşıldıktan sonra yönetim tarafından yeni işçi alımının yapılmamasına ait olduğu, bu düzenlemenin mevcut işçinin vazifesine son vermek ya da mukavelesini yenilememek suretiyle istikrarın sağlanmasını öngörmediği, davacının vazifesinde yetersiz yahut başarısız olduğuna ait kâfi ve somut bir tespit bulunmaması ve hizmetine muhtaçlık duyulmadığının somut bilgi ve dokümanlarla ortaya konulamaması konuları da gözönüne alındığında, davacının hizmet kontratının yenilenmemesine ait dava konusu sürecin haklı bir nedene dayanmadığı, bu nedenle de hukuka ters olduğu sonucuna varılmaktadır.
Bu prestijle, davanın reddine yönelik … Yönetim Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf müracaatının reddi yolundaki temyize husus Bölge Yönetim Mahkemesi kararında türel isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun’un 49. unsuruna uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın üstte özetlenen münasebetle reddine yönelik Yönetim Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf müracaatının reddi yolundaki temyize husus … Bölge Yönetim Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yine bir karar verilmek üzere evrakın … Bölge Yönetim Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesine, (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere) 06.02.2020 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
(X) KARŞI OY :
Bölge Yönetim Mahkemesince verilen kararın hukuka ve mevzuata uygun olduğu sonucuna varıldığından, davacının temyiz isteminin reddedilmesi gerektiği görüşüyle Daire kararına katılmıyoruz.
Memurlar
