– Medicana Avcılar Hastanesi İç Illetleri Kompetanı Dr. Öğr. Üyesi Kemal Yıldız, ebeveynleri güneş çarpmalarına karşı uyararak, “Çocuklar, bebekler, yaşlılar, kronik hastalık sahibi bireyler ve gebeler güneş çarpmalarına karşı çok daha fazla risk altındadır. Evlatların terleme mekanizması yetişkinlere orantıyla tam manasıyla gelişmemiştir. Bebeklerde 4. aydan sonra terleme gözükür ve soğutma mekanizması düzgün işleyemez.” dedi.
Yıldız, AA muhabirine güneş çarpmalarının evlatlara mümkün tesirleri hakkında açıklamalarda bulundu.
Dimağda vücut sıcaklığını her koşulda dengeleyen ve 36-37 kademe arasında tutan hipotalamus isminde bir merkez bulunduğunu söz eden Yıldız, bu merkezin vücuttaki sıcaklık reseptörleri ile bağıntılı çalıştığını kaydetti.
Çok sıcak bir ortamda kalan sağlıklı bir kişinin hipotalamusuna, deri üzerindeki sıcaklığı algılayan reseptörler aracılığı ile ihtarların gittiğini anlatan Yıldız, bu merkezdeki soğutma mekanizmasının harekete geçirildiğini söyledi.
Vücudun bu duruma münhasıran terleme yoluyla reaksiyon verdiğini aktaran Yıldız, vücudun terleyerek kendisini soğuttuğunu kaydetti. Böylece ani bir sıcaklık artışının önüne geçildiğini tabir eden Yıldız, şunları kaydetti:
“Güneş çarpması, şahıstaki terleyerek soğutma mekanizmasının devreye girmemesi sonucu gerçekleşir. Kişi terleyemez ve vücudunda ani bir ısı artışı yaşanır. Terleyememenin birçok nedeni olabilir. Kişi susuz kaldığı için, mekanizmanın bir kısmı sıkıntılı işlediği için ya da sıcaklık reseptörlerinin tam çalışmaması üzere farklı nedenleri olabilir.
Evlatlar, bebekler, yaşlılar, kronik hastalık sahibi bireyler ve gebeler güneş çarpmalarına karşı çok daha fazla risk altındadır. Evlatların terleme mekanizması yetişkinlere orantıyla tam mealiyle gelişmemiştir. Bebeklerde 4. aydan sonra terleme gözükür ve soğutma mekanizması düzgün işleyemez. Yaşlılar ve kronik illeti olan bireylerde de gelişim tamamlansa da mekanizma diğer sorunlardan kaynaklı hasar alarak işlevini mekanına getiremediği için kimseleri risk altına sokmuş olur.”
– “Islatılmış bez ile vücudun silinmesi tesirli olabilir”
Yıldız, güneş çarpmasının çocuklarda kusma, vücut sıcaklığında artış, baş ağrısı, sersemlik hali, ciltte kuruluk, teneffüs sayısında artış ve baygınlık hissiyle birlikte bilinç kaybı üzere belirtiler gösterdiğini söz ederek, şu haberleri verdi:
“Özellikle çok küçük bebeklerde ve uzun müddet tedavi edilmeyen hallerde hayatı tehdit eden önemli bir durum halini alabilir. Tedavi edildiği hallerde dahil etkilenme nispetine nazaran kalıcı hasarlar bırakabilir. Güneş çarpmasında birinci olarak, güneşten uzaklaşıp daha serin bir alana geçilmelidir. Bu daha fazla ısı artışının olmasını handikaplar. Belirtiler önemli ise bilhassa risk altında olan bebekler ve evlatlar hastaneye götürülerek tıbbi tedaviye alınmalıdır. Bu sırada üzerinde kalın kıyafetler varsa çıkarılmalıdır.
Aniden soğuk ile temas ettirmek de yararlı değildir. 1 yaş altı bebekler için münhasıran ani sıcaklık değişimleri tehlikelidir. Bunun için suyla ıslatılmış bez ile vücudun silinmesi tesirli olabilir. Hastanede ise gereken tıbbi müdahaleler su-elektrolit istikrarının sağlanması üzere pratiklerle olur. Hastanın durumunu gözlemlemek için monitörize edilebilir.”
– “Yüksek müdafaa faktörü içeren güneş kremi kullanılmalı”
Yıldız, evlatların güneş ışınlarının dik geldiği yaz aylarında saat 10.00-16.00 arasında güneş ışınlarına maruz kalmaması gerektiğini belirterek, şayet bu devir diliminde dışarıda bulunmak gerekiyorsa, gölge ve serin bölgelerden yürünmesini önerdi.
Dışarıda bulunulan devirde çok fazla efor gerektiren aktivite yapılmaması gerektiğini anlatan Yıldız, şöyle devam etti:
“Yine dışarıya çıkıldığında evlatların şapka, güneş gözlüğü üzere maksimum seviyede güneşten korunması sağlanmalıdır. Açık renkli, pamuklu ve bol kıyafetler giyilmelidir.
Güneşe çıkmadan en az yarım saat evvel yüksek himaye faktörü içeren güneş kremi kullanılmalıdır. Başkaca günlük likit tüketimi konusunda daha hassas olunmalıdır.”
Memurlar