Sıhhat Bilimleri Üniversitesi (SBÜ) Kartal Koşuyolu Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Elif Erolu, çocuklarda, geçirilmiş boğaz ağrısını yahut ateşi takiben 2-3 hafta içinde gelişen gezici eklem ağrısı ya da eklemlerde şişlik, kızarıklık, son vakitlerde başlamış çabuk yorulma, istemsiz hareketler yahut yürüme bozukluğu, eklem sırtlarında cilt altı şişlikler varsa romatizmal ateş tarafından şüphelenilmesi gerektiğini bildirdi.
Doç. Dr. Erolu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, halk ortasında “kalp romatizması” olarak da bilinen romatizmal ateşin “A kümesi Beta Hemolitik Streptokok” isimli bir bakterinin neden olduğu boğaz enfeksiyonu sonrasında, birtakım bireylerde bedenin o mikroba karşı gösterdiği çok reaksiyon nedeniyle gelişen değerli bir hastalık olduğunu söyledi.
Romatizmal ateşin, bu mikroba bağlı boğaz enfeksiyonu geçiren herkeste görülmediğini aktaran Erolu, ailede romatizmal kalp hastalığı geçirmiş yahut sistemli penisilin enjeksiyonu olan ya da kalp kapak hastalığı sonucu kalp kapağı değişmiş bireyler varsa bu hastalığın gelişme ihtimalinin biraz daha fazla olduğunu söyledi.
Erolu, hastalıkta eklemler ve kalbin en sık tutulan sistemler olmakla birlikte, birtakım hastalarda beyin ve cilt tutulumunun da olabildiğini tabir ederek, kalp tutulumu dışındaki tüm bulguların süreksiz olduğunu söyledi.
Bu hastalıkta çocularda yaşanan sorunlara ait bilgi de veren Erolu, “Eklemler tutulduğunda ağrı, şişlik, yürüyememe ortaya çıkabilir. Cilt etkilenmesi sonucu döküntü, şişlik görülebilir. Beyin etkilenmesi sonucu istemsiz el/kol hareketleri beklenir. En kıymetli ve kalıcı olabilecek tutulum ise kalpte meydana gelmektedir. Kalpte kalp kası, kalp mesaj sistemi, kalp kapakları, kalp zarı etkilenebilir. Kalpte kalıcı hasar kalp kapaklarında kaçak oluşması formunda görülür.” diye konuştub
Doç. Dr. Erolu, kalp kapaklarının kalbin içindeki odacıkları birbirine bağlayan kapılar olduğunu, akut romatizmal ateşin bu kapılara hasar verdiğini, kapının aralık kalması durumunda bir odacıktan öteki odacığa kan kaçışının olduğunu belirterek, şöyle devam etti:
“Kapaklardaki yetmezlik (kaçak) şiddetli olduğunda kalp yetmezliği gelişir. Şayet çocukta, geçirilmiş boğaz ağrısını yahut ateşi takiben 2-3 hafta içinde gelişen gezici eklem ağrısı ya da eklemlerde şişlik, kızarıklık, son vakitlerde başlamış çabuk yorulma, istemsiz hareketler yahut yürüme bozukluğu, eklem sırtlarında bezelye tanesi kadar cilt altı şişlikler varsa romatizmal ateş tarafından şüphelenilmelidir. Teşhis, hastanın muayenesi, yapılan kimi kan testleri, çekilen EKG, bazen de ekokardiyografi ile konulmaktadır. Romatizmal ateşten şüphelenildiğinde kalp tutulumunun olup olmadığını anlayabilmek, bazen de tanıyı doğrulamak için çocuğunuza ekokardiyografi yapılması gereklidir. Ekokardiyografi ses dalgasıyla çalışan ve hastaya radyasyon vermeyen zararsız bir görüntüleme prosedürüdür.”
– “Hastalık eğilimi olan bireylerde tekrar edebilir”
Hastalığın tedavisinin çok ender durumlar hariç hastanede yatırılarak yapılması gerektiğini aktaran Erolu, ayrıyeten hastalığın ilaçlarla tedavisinin yanında tekrar yatak istirahatin de çok kıymetli olduğunu söyledi.
Erolu, hastalığın tedavisinde antibiyotik, antienflamatuar tedavi, kalp yetmezliği gelişmiş olanlarda ise kalp yetmezliğine yönelik tedaviler uygulandığını tabir ederek, şu bilgileri verdi:
“Hangi hastada hangi tedavilerin ne kadar mühletle uygulanacağı, hastanın klinik durumuna, hastalığın ciddiyetine nazaran, enflamasyon derecesine nazaran hekiminiz tarafından karar verilecektir. Hastanede yatış müddeti, uygulanan tedavilerin müddetleri yeniden hastadan hastaya değişmektedir. Hastanede başlanan tedavinin bir kısmı meskende devam edilecek, muhakkak aralıklarla denetimlere çağırılacaktır. Taburculuktan sonra eklem ağrısı ya da şişliği tekrar ederse hekiminize bu durumu bildirmeniz gereklidir. Bu hastalığa eğilimi olan bireylerde tekrar birebir mikropla müsabaka durumunda hastalık tekrar etmesi beklenir. Hastalığın tekrarlaması durumunda mevcut kalp tutulumun derecesi artarak kalp ameliyatı gerektirecek seviyeye ilerleyebilecektir. Hastalığın tekrarlaması kapak yetmezliğini arttırıp kalp yetmezliğine neden olur hatta ilerleyen periyotlarda kapak değişim ameliyatı dahi gerektirebilir.”
Çocuğu hastalık tekrarından müdafaanın tek yolunun 21 günde bir yaptırılacak olan ve “koruyucu iğne” olarak da isimlendirilen penisilin enjeksiyonu olduğunu belirten Erolu, “Bu iğneyi yaptırmak için hekiminiz tarafından rapor çıkarılabilir. Rapor ile bu iğneyi sıhhat ocaklarında yahut öbür hastanelerde de reçete ettirebilirsiniz. Lakin alerji riski nedeniyle iğne enjeksiyonunun tam teşekküllü hastanelerde yaptırılması önerilir. Bu iğnenin yapılmasından evvel alerji testine muhtaçlık yoktur. Ama çocuğunuzda penisilin alerjisi varsa bu durumu hekiminize bildirmeniz gerekir.” sözlerini kullandı.
Memurlar