Bir limited şirket sahibi, işe aldığı işçiye, konutundaki çocuğa bakma misyonu vermiştir. Bir mühlet sonra ilgili kişinin iş akdi fesih edilmiştir. Davacı, davalı tarafından torunlarına bakmak üzere bebek bakıcısı olarak işe alındığını, iş kontratının patron tarafından haksız olarak feshedildiğini ileri sürerek, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fiyat alacağı, fazla çalışma fiyatı, genel tatil fiyatı, hafta tatili fiyatı ve müsaade fiyatı alacaklarını istemiştir.
Davalı ise davacının şirket çalışanı olduğunu, buradan ayrıldığını belirtmiştir. Mahallî duruşma, çocuk bakıcılığının sigortalı işler kapsamında olmadığı belirtmiş ve şirket aleyhine dava açılması gerektiği gerekçesiyle davayı reddetmiştir.
Yargıtay ise davacının fiili olarak çocuk bakıcılığı yaptığını, çocuk bakımında misyonlu olması nedeniyle iş bağında doğan sorumluluğun şirkete değil davalılara ilişkin olduğuna karar vermiştir.
Yargıtay 22. Hukuk Dairesi
Temel No:2013/35095
Karar No:2015/9308
K. Tarihi: 09.03.2015
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, davalı tarafından torunlarına bakmak üzere bebek bakıcısı olarak işe alındığını, iş mukavelesinin patron tarafından haksız olarak feshedildiğini ileri sürerek, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fiyat alacağı, fazla çalışma fiyatı, genel tatil fiyatı, hafta tatili fiyatı ve müsaade fiyatı alacaklarını istemiştir.
Davalı Karşılığının Özeti:
Davalı, davacının davalıların hissedarı oldukları şirketin çalışanı olduğunu, burayı da ibra ederek ayrıldığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Duruşma Kararının Özeti:
Mahkemece, davacının dava dışı H..Ç..T..l E.. Cins. Tek. İnş. Org. San. Tic. Ltd. Şti.’inde 17.06.2009-08.10.2010 tarihleri ortasında çalıştığı, talep edilen çalışma mühletin de birebir tarihler olduğu, bilindiği üzere çocuk bakıcılığının sigortalı işler kapsamında olmadığı, davacının sigortalı olarak bahsi geçen işyerinde çalışırken birebir vakitte buranın ortaklarından olan davalı T.. A..’ın çocuğuna baktığını ileriye sürdüğü, davalı T.. A.. tarafından çocuk bakıcısının şirket elemanı üzere gösterilmiş olabileceği, fakat Toplumsal Güvenlik Kurumu primlerini yatıran ve iş mukavelesi düzenleyen şirket aleyhine davanın açılması gerektiği, davalılar T.. ve N.. A..’ın bu davada hasım sıfatlarının bulunmadığı anlaşıldığından davanın hasımlık nedeni ile reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davacı temyiz etmiştir.
Münasebet:
Uyuşmazlık, taraflar ortasındaki bağlantının 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği ve bu bağlamda işin temelinin incelenip incelenmeyeceği noktasında toplanmaktadır.
4857 sayılı Kanun’un 1. unsurunun ikinci fıkrası mucibince, 4. unsurdaki istisnalar dışında kalan bütün işyerlerine, patronlar ile patron vekillerine ve personellerine, çalışma bahislerine bakılmaksızın bu Kanunun uygulanacağı belirtilmiştir.
Davanın, 4857 sayılı Kanun kapsamı dışında kalması halinde, duruşmanın görevsizliğine ve belgenin misyonlu hukuk duruşmasına gönderilmesine karar verilmesi gerekir. Davanın temelden reddi adaba alışılmamıştır.
5521 sayılı İş Duruşmaları Kanunu’nun 1. unsuru uyarınca, 4857 sayılı Kanun’a nazaran emekçi sayılan kimselerle patron yahut patron vekilleri ortasında, iş kontratından yahut 4857 sayılı Kanun’a dayanan her türlü hak argümanlarından doğan hukuk uyuşmazlıklarının tahlil yeri iş mahkemeleridir.
4857 sayılı Kanun’un 4. Hususunun birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca, “ev hizmetlerinde çalışanlar” hakkında bu kanun kararları uygulanmaz. Konut hizmetlerinde aşçı, uşak, temizlikçi üzere işlerde çalışan personel ile mesken sahibi patron ortasındaki uyuşmazlığın iş duruşması yerine genel duruşmalarda çözümlenmesi gerekir. İş Kanunu kapsamı dışında bırakılan bu hizmetleri gören kimselerle bunları çalıştıranlar ortasındaki tüzel alakalarda Borçlar Kanununun hizmet kontratına ait kararları uygulanır. Aile bireylerini meskenden alarak alışverişe, kent içinde gezmeye götüren, boş vaktinde mesken ve eklentilerinde vaktini geçiren sürücüsünde mesken hizmeti yaptığı ve iş kanunu kapsamında olmadığı kabul edilmelidir. Buna rağmen meskende hastaya bakan hemşire ve çocuk eğiticisi 4857 sayılı Kanun kapsamında değerlendirilmelidir.
Somut vakada, şahit beyanlarından ve tüm belge kapsamından davalının davacıyı devamlı olarak çocuklarına bakması için işe aldığı, davacının bu çocukların bakımı ile uğraştığı, bunun yanında ise arızi olarak mesken işlerinde konut sahibine yardım ettiği bu nedenle davacı ile davalı ortasındaki alakanın İş Kanunu’nun düzenlediği manada hizmet ilgisi olarak kıymetlendirilmesi gerektiği, bu manada her ne kadar iş bağlantısının resmi dokümanlar üzerinde dava dışı şirket ile kurulduğu görülmekteyse de davacının fiilen davalıların konut hizmeti ve çocuk bakımında vazifeli olması iş münasebetinden doğan sorumluluğun davalılara ilişkin oluşunu etkilemeyecektir. Mahkemece işin aslına girilerek dava hakkında bir karar verilmesi gerekirken yazılı halde husumetten red kararı verilmiş olması yanılgılı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, üstte yazılı sebepten ötürü BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 09.03.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Memurlar