Anayasa Duruşması, nitelikli cinsel hücum sonucu gebe kalan genç bayanın gebeliğin sonlandırılması talebinin reddedilmesini hak ihlali sayarak müracaatçıya 100 bin lira tazminat ödenmesine karar verdi.
Anayasa Duruşmasının Resmi Gazete’de yayımlanan kararına nazaran, hadiselerin geçtiği tarihte 18 yaşından küçük olan müracaatçı, “zor ve tehdit sonucu yaşadığını belirttiği cinsel birliktelikler” sonucu gebe kaldı.
Cumhuriyet Başsavcılığınca, genç kızın birlikte olduğunu bildirdiği bireyler hakkında soruşturma başlatıldı.
Müracaatçının ailesi gebeliğin sonlandırılması için Sulh Ceza Hakimliğine başvurdu. Hakimlik, bu talebin soruşturmayı yürüten başsavcılık tarafından yapılması gerektiğini belirterek, başvuruyu yöntemden reddetti.
Ailenin talebi üzerine başsavcılık soruşturma belgesini hakimliğe gönderdi lakin hakimlik, başsavcılığın bu talebini de reddetti.
Başsavcılığın isimli tıp heyetinden aldığı raporda, annenin hayatını tehlikeye atan olağan gebelik komplikasyonları gelişebileceği, gebeliğin sonlandırılmasının hem anne hem de ceninin tıbbi faydasına olacağı belirtildi.
Raporun akabinde başsavcılık, gebeliğin sonlandırılması talebi konusunda bir karar verilmesi için soruşturma belgesinin son halini hakimliğe tekrar gönderdi fakat hakimlik, Isimli Tıp Konseyi raporunun gereğince detaylı düzenlenmediği gerekçesiyle başsavcılığın talebini tekrar reddetti. Müracaatçının karara itirazı da kabul edilmedi.
Belgenin tekrar gönderildiği hakimlik, daha öncesinde verdiği kararın katılaştığını belirterek, başsavcılık talebi hakkında karar verilmesine yer olmadığına hükmetti.
Müracaatçı, Anayasa Duruşmasına ferdî müracaatta bulunarak, “isteği dışında meydana gelen gebeliğin sonlandırılması için duruşmalara yaptığı müracaatların kabul edilmediğini ve gebeliğe katlanmak zorunda bırakıldığını belirterek maddi ve manevi varlığının korunması ve geliştirilmesi hakkının ihlal edildiğini” öne sürdü.
– Münasebetten
Anayasa Duruşması, müracaatçının, Anayasa’nın 17. hususunda garanti altına alınan kişinin maddi ve manevi varlığının korunması ve geliştirilmesi hakkının ihlal edildiğine karar verdi.
Yüksek Duruşmanın münasebetinde, bayanların istenmeyen gebeliği sona erdirmeyi talep etmesinin, şahsî özerklik ve ruhsal yahut bedensel bütünlükleriyle direkt ilgili olduğu vurgulandı.
Münasebette, şahsî özerklik kavramı ile bireyin beden bütünlüğüne yönelik müdahalelerin, özel hayat boyutuyla Anayasa’nın 17. hususunda düzenlenen maddi ve manevi varlığın korunması ve geliştirilmesi hakkı kapsamında kaldığı belirtildi.
Kanun koyucunun, bir kabahat sonucunda gerçekleşen gebeliklerin 20 haftadan fazla olmamak kaydıyla müsaadeyle sonlandırılabilmesine imkan sağladığı tabir edilen münasebette, gebeliğin sonlandırılmasının müsaadeye bağlanması sebebinin, bunun bir hata sonucu gerçekleşip gerçekleşmediğinin denetlenmesi olduğu kaydedildi.
Münasebette, şunlar kaydedildi:
“Somut vakada hakimlikçe, bayanın şahsî özerklik ve bireyin beden bütünlüğünün korunması hakkı ile ceninin menfaatleri ortasında makul bir istikrar kurmaya yönelik yapılan düzenlemeler ve bu kapsamda 5237 sayılı Kanun’da öngörülen kaideler irdelenmeden yalnızca ‘anne istikametinden sıhhat sorunu yaratmadığı yahut öbür bir mecburilik hali olmadığı sürece gebeliği sonlandırmanın hayat hakkı ihlali sayılacağı’ gerekçesiyle müracaatçının gebeliğinin sonlandırılmasına müsaade verilmediği anlaşılmıştır.
Öte yandan, itiraz merciinin de müracaatçının itirazlarını incelemediği ve gebeliğin sonlandırılması talebini sürüncemede bıraktığı görülmüştür. Vakadaki kurallar bütün olarak değerlendirildiğinde mümkün olan en kısa müddette verilmesi gereken karar, vakit faktörünün kritik ehemmiyete sahip olduğu yaklaşık iki aylık müddette bir türlü verilememiştir. Yargı makamlarının tavrı, müracaatçının gebeliğin sonlandırılması imkanına erişmesini imkansız kılmış ve müracaatçıya çok bir külfet yüklemiştir.”
– 100 bin lira tazminat
Yüksek Duruşmanın münasebetinde, somut hadisede ihlalin tespit edilmesinin müracaatçının uğradığı ziyanların giderilmesi bakımından yetersiz olduğu, bu nedenle sırf ihlal tespitiyle giderilemeyecek manevi ziyanları karşılığında müracaatçıya net 100 bin lira manevi tazminat ödenmesine karar verildiği söz edildi.
Memurlar
