Çin’in Sincan bölgesinde Müslüman Uygur Türklerini zorla tuttuğu toplama kamplarının yakınlarına yüzlerce fabrika kurup, kampta tutulan çoğunluğu bayan Uygurları bu fabrikalarda zorla çalıştırdığı öne sürüldü.
Amerikan BuzzFeed haber sitesinin Çin’in resmi kayıtlarına, kamplarda bulunanlardan aldığı bilgilere ve uydulardan temin ettiği imajlara dayandırdığı haberinde, bölgedeki 135 toplama kampın yakınına büyük fabrikaların kurulduğu tespit edildiği belirtildi.
Elde edilen imajlar üzerinden yapılan incelemede, kurulan fabrikaların toplam alanının 19 milyon 500 bin metrekareye tekabül ettiği ve Çin’in hala oralarda fabrika kurma faaliyetlerine devam ettiği tabir edildi.
2016’da başlayan zorla çalıştırma faaliyetleri kapsamında, 1 milyondan fazla Uygur’un bu fabrikalarda çalıştırıldığına işaret edilen haberde, fabrikaların büyük bir çoğunluğunun 2018’de inşa edildiği bilgisine yer verildi.
Sitenin topladığı uydu manzaralarına nazaran, her kampta dikdörtgen, uzun, mavi çatılı ve çelikten yapılar dikkati çekti.
– “Cehennemdeymişim üzere hissettim”
Daha evvel o fabrikalarda çalışmış ve BuzzFeed’e konuşan Gulzira İlhan isimli Uygur bayan, kendisiyle yüzlerce bayanın her gün otobüslerle eldiven üreten o fabrikalara götürüldüğünü söyledi.
2017-2018’de bölgedeki bir kampta tutuklu bulunan ve fabrikalarda çalıştırılan Dina Nurdiba ise o fabrikaların birinde okul üniformalarının üretiminde çalıştırıldığını söz etti.
Kampta tutuklu bulunduğu süreci “Cehennemdeymişim üzere hissettim.” diye tanımlayan Nurdiba, dışarıya çıkışların yasak olduğu fabrikada hücre üzere küçük kabinlerde aylarca çalıştırıldığını lisana getirdi.
O kamplarda çalıştırılan insanların yok denecek kadar az para aldığı da sav edilirken, Çin idaresi o toplama kamplarını “köy” olarak tanımlayıp, fabrikaların o “köylerdeki” halkın geçimini büyük katkı sağladığını sav ediyor.
– Birçok ülke ve kuruluştan reaksiyon
Sincan bölgesinin son yıllarda değerli bir üretim merkezi haline dönüştüğü biliniyor ve bir müddettir, başta ABD olmak üzere, birçok ülke ve kuruluş, Çin’in bu bölgede insanları zorla çalıştırdığı tezlerine dikkat çekiyor.
ABD Temsilciler Meclisi, eylülde Çin’in Sincan bölgesinden geldiği yahut zorla çalıştırma yoluyla üretildiği düşünülen malların, ABD’ye girişini yasaklayan bir yasa tasarını kabul etmişti fakat başta Apple ve Nike üzere ünlü markalar olmak üzere Çin’de üretim tesisi bulunan birçok ABD’li firmanın, bu tasarıya karşı lobi yaptığı tez edilmişti.
Kelam konusu tasarı ise hala Senatoda bekliyor.
Memurlar
