Dünyanın en büyük güneş gücü şirketlerinden kimilerinin, Çin’in Sincan Uygur Özerk Bölgesi’ndeki Uygur Türklerini zorla çalıştırdığı öne sürüldü.
The New York Times gazetesinde yer alan haberde, danışmanlık hizmeti veren Horizon Advisory’nin yayımladığı raporda GCL-Poly, East Hope Group, Daqo New Energy, Xinte Energy ve Jinko Solar üzere büyük güneş gücü şirketlerinin, fabrikalarında Sincan’daki Uygur Türkleri ve başka etnik azınlıkların zorla çalıştırdığı sav edildi.
Çin basınında Uygur Türklerine güneş sistemiyle ilgili eğitim verildiği ve bu bireylere kalacak yer sağlandığıyla ilgili haberlerin yer aldığına işaret edilen raporda, araştırmacılar ve insan hakları uzmanlarının ise bu olumlu haberlerin aslında etnik azınlıklara yönelik zulmü saklamak emeliyle yapıldığını belirttiği söz edildi.
Raporda, Çin’deki Uygurların ve başka etnik azınlıkların ya kendi fabrikalarında ya da tedarikçilerinin fabrikalarında zorla çalıştırmakla suçlanan şirket sayısının giderek arttığına işaret edildi.
GCL-Poly, Daqo New Energy, Xinte Energy ve East Hope Group ise hususla ilgili yorum taleplerine dönüş yapmadı.
ABD’deki Güneş Gücü Sanayileri Derneği, Sincan’daki insan hakları ihlallerinin kınanması gerektiğine işaret ederek, şirketlerin tedarik zincirlerini bölgeden çıkarmasını istedi.
Amerikan BuzzFeed haber sitesi de Çin’in Sincan bölgesinde Müslüman Uygur Türklerini zorla tuttuğu toplama kamplarının yakınlarına yüzlerce fabrika kurup, kampta tutulan çoğunluğu bayan Uygurları bu fabrikalarda zorla çalıştırdığı öne sürmüştü.
Sincan Uygur Özerk Bölgesi, son olarak Uygur Türkleri ve öbür azınlıkların pamuk tarlalarında zorla çalıştırıldığı haberleriyle gündeme gelmişti.
Washington’daki Komünizm Kurbanları Anma Vakfı Üyesi ve Çin bahislerindeki çalışmalarıyla bilinen Adrian Zenz, Çin’in Uygur Türkleri ve öbür azınlıkları pamuk tarlalarında zorla çalıştırdığına dair, 14 Aralık’ta Global Siyaset Merkezi’nde rapor yayımlamıştı.
Rapor üzerine merkezi İsveç’te bulunan giyim firması H&M dahil dünyaca ünlü firmalar Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nden pamuk alımını durdurmuştu.
– Sincan Uygur Özerk Bölgesi’ndeki tartışmalı kamplar
Çin’de son yıllarda Uygur Türklerinin kimlik ve kültürlerine yönelik ihlaller milletlerarası kamuoyu tarafından eleştiriliyor.
Pekin’in “mesleki eğitim merkezleri” olarak isimlendirdiği, milletlerarası kamuoyunun ise “yeniden eğitim kampları” diye tanımladığı yerlerde, BM datalarına nazaran en az 1 milyon Uygur Türkü kendi isteği dışında tutuluyor. Pekin idaresi, Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde kaç kamp bulunduğuna, buralarda kaç kişinin olduğuna ve kelam konusu şahıslardan ne kadarının toplumsal hayata döndüğüne ait bilgi vermiyor.
BM ve öteki milletlerarası örgütler, kampların incelemeye açılması davetlerini yinelerken, Çin, şu ana kadar kendi belirlediği birkaç kampın az sayıda yabancı diplomat ve basın mensubu tarafından kısmen görülmesine müsaade verdi.
Çin makamları, BM yetkililerinin direkt bilgi almak gayesiyle bölgede serbestçe inceleme yapma talebini ise geri çeviriyor.
– Birçok ülke ve kuruluştan reaksiyon
Sincan bölgesinin son yıllarda değerli bir üretim merkezi haline dönüştüğü biliniyor ve bir müddettir, başta ABD olmak üzere, birçok ülke ve kuruluş, Çin’in bu bölgede insanları zorla çalıştırdığı tezlerine dikkat çekiyor.
ABD Temsilciler Meclisi, eylülde Çin’in Sincan bölgesinden geldiği yahut zorla çalıştırma tarzıyla üretildiği düşünülen malların, ABD’ye girişini yasaklayan bir yasa tasarını kabul etmişti lakin başta Apple ve Nike üzere ünlü markalar olmak üzere Çin’de üretim tesisi bulunan birçok ABD’li firmanın, bu tasarıya karşı lobi yaptığı sav edilmişti.
Kelam konusu tasarı ise hala Senatoda bekliyor.
Memurlar
