Antalya‘da Meteoroloji 4. Bölge Müdürlüğünün bahçesinde heyeti 92 yıllık meteoroloji istasyonu, bir asrı bulan periyotta sistemli elde edilen meteorolojik datalarla kentin iklimine ışık tutuyor.
Çiftçisinden emekçisine, öğrencisinden atletine kadar ömrün her alanı için bir ihtiyaç olan hava durumunun hakikat kestirimi, halkın can ve mal emniyetinin sağlanması için de kritik kıymete sahip. Bilhassa ziraî üretimde meteorolojik şartlar ve iklim bilgisi, üretimi direkt etkileyen bir faktör olarak biliniyor.
Herkesin yakından takip ettiği hava durumu kestirimleri ise meteoroloji istasyonlarından elde ediliyor.
Meteoroloji 4. Bölge Müdürlüğünün bahçesine 1929 yılında kurulan hava iddia merkezi de kentin tarihine olduğu kadar, bölgenin iklimine de yakından tanıklık ediyor.
Muratpaşa ilçesinde bulunan istasyon, Türkiye’nin en eski meteoroloji merkezlerinden biri olarak öne çıkıyor. Uzun yıllar birebir noktadan yaptığı ölçümlerle kentin iklimine ışık tutan istasyon, hava varsayımlarının telgrafla merkeze iletildiği ve anonsla halka bildirildiği devirden bugüne kesintisiz fonksiyonunu sürdürüyor.
Tarihi istasyon, dünden bugüne teknolojik gelişimi de gözler önüne seriyor. Milyonlarca insanın hayatını etkileyen hava olaylarının hakikat varsayımı için teknolojik aygıtlarla ölçümlerin yapıldığı kentte varlığını sürdüren asırlık istasyon bu alanda nostalji yaşatıyor.
“Aynı noktadan uzun yıllar ölçüm yapılması önemli”
Meteoroloji 4. Bölge Müdürü Latif Gültekin, AA muhabirine, istasyonun 92 yıldır tıpkı noktadan ölçüm yapıyor olmasının bilimsel data elde edilmesi açısından değerli olduğunu söyledi.
Kurulduğu yıllarda yağış, sıcaklık, basınç ve rüzgar tarafı üzere meteorolojik parametreleri ölçen istasyonun, Meteoroloji Genel Müdürlüğünün 1937’de kurulmasıyla yelpazesini genişlettiğini belirten Gültekin, müdürlüğün bu yıllarda Muğla, Isparta, Burdur ve Antalya’yı içine alan bir yapılanmaya gittiğini anlattı.
Meteoroloji Bölge Müdürlüğü olarak hizmet veren binanın da 1965 yılında tamamlandığını tabir eden Gültekin, “1929 yılından günümüze meteorolojik dataları kesintisiz elde etmeyi sürdürüyoruz.” dedi.
Gültekin, kurulduğu periyotta termometre ve barometre üzere aletlerle günde 3 sefer bilgi toplayan istasyonu gördüğünde mesleğe başladığı yıllara gittiğini lisana getirerek, “Bu ölçümler telgraf yardımıyla genel müdürlüğümüze bildiriliyordu. Ani hava olaylarında ise anonslarla vatandaşlarımız uyarılırdı.” diye konuştu.
“Meteoroloji tarihine ışık tutuyoruz”
Antalya’daki istasyonun Cumhuriyet tarihinin birinci meteorolojik ölçüm noktalarından biri olduğunu vurgulayan Gültekin, şöyle konuştu:
“Biz meteoroloji tarihine de ışık tutuyoruz. Türkiye ve Antalya bazında dünden bugüne değişimi çok net bir halde buradan izleyebiliyoruz. Tarihi olarak 92 yıldır bilgileri kaydeden bir binadayız. Bundan sonraki süreçte iklim değişimini ve nereye gittiğini tahlil etmek için bu cins uzun vadeli ölçümlerin sürekliliği büyük ehemmiyet arz ediyor. Bu istasyondan elde ettiğimiz datalarla geleceğe ışık tutabiliriz. Biz insanları nasıl bir hava ve iklimin beklediğini elimizdeki bilgilerle kıymetlendirebiliriz.”
Geriye dönük taramalarda Meteoroloji 4. Bölge Müdürlüğünce 1930 yılında kaydedilmiş bir veriyi paylaşan Gültekin, Antalya’da 91 yıl evvel ocak ayının birinci gününde ortalama hava sıcaklığının 12,7 derece ölçüldüğünü aktardı.
Gültekin, istasyonlardaki bilgi döneminin uzunluğu ve kalitesinin Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) tarafından önemsendiğini belirterek, uzun soluklu istasyonlarda sürekliliğin temel olduğunu vurguladı.
Eski ölçüm aletlerinin hala binanın bahçesinde yer aldığını söz eden Gültekin, küçük bir grupla çalışmaya başlayan kurumun 182 kişilik bir takıma ulaştığını belirtti.
“66 noktadan meteorolojik ölçüm yapılıyor”
Teknolojik gelişmelerin Meteoroloji Genel Müdürlüğünce önemsendiğine dikkati çeken Gültekin, 1960’lı yıllardan beri uydu sistemlerinden yararlanıldığını anlattı.
Eski ölçüm sistemlerinin 2000’li yıllarda kaldırıldığına işaret eden Gültekin, “Eski klasik beşerli ölçümlerin yerine hassasiyeti yüksek elektrikli aygıtlar, otomatik meteoroloji müşahede noktaları kurulmaya başladı. Türkiye’de birkaç istasyonla başlanan müşahede noktaları günümüzde 1700’e yakın sayıya ulaştı. Bu ölçüm noktalarının kimi denizin 20-30 kilometre açıklarında bir şamandırada, kimi vakit dağın 3 kilometre üstünde. Bunun üzere Antalya’nın 66 noktasından ölçümlerimizi gerçekleştiriyoruz.” sözlerini kullandı.
Ölçümlerin insan gücüne muhtaçlık duyulmadan sim kart üzerinde GSM operatörleri vasıtasıyla dakikalık olarak meteoroloji data ağına aktarıldığının bilgisini veren Gültekin, bu bilgilerin vatandaşa anlık ulaştırıldığını bildirdi.
Gültekin, Meteoroloji Genel Müdürlüğünce hayata geçirilen renk kodlu ikaz sisteminin farkındalığı arttırdığına değinerek, Antalya üzere harikulâde hava olaylarının yaşandığı bir bölge için kodlu ihtar sisteminin büyük ehemmiyet arz ettiğini vurguladı.
Memurlar