Türk Nefroloji Derneği Genel Sekreteri Prof. Dr. Mustafa Arıcı, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Kovid-19’un ağır seyrettiği vakaların yüzde 30-40’ında böbrek yetersizliği de görüldüğünü, yoğun bakımda yatan ve diyaliz ihtiyacı olan böbrek hastalarındaki ölüm oranının ise yüzde 50-60’ların üzerine çıktığını kaydetti.
Kovid-19’un akciğerlerin yanı sıra doğrudan böbreklerde tutulum yaptığına dair tezler bulunduğunu ancak bunun bilimsel olarak kesin kanıtlanmadığını vurgulayan Arıcı, “Kovid-19 eğer akciğerin yanında böbreği de etkilemişse ölüm riski ne yazık ki oldukça artıyor. Bu nedenle Kovid-19 hastalarında böbrek fonksiyonlarının düzenli olarak takip edilmesi gerekli.” dedi.
Ağır Kovid-19 hastaları yoğun bakıma girdiklerinde böbrek fonksiyonlarının etkilenme oranının da arttığına işaret eden Prof. Dr. Arıcı, diyaliz ihtiyacı ortaya çıkan ağır Kovid-19’lu böbrek hastalarının ise oldukça yüksek riskli gruplardan birisi olduğunu bildirdi.
Hayatta kalabilmeleri için düzenli olarak hemodiyalize girmek zorunda olan hastalara, “Evden çıkmayın” denilemeyeceğini belirten Prof. Dr. Mustafa Arıcı, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Haftada üç kez diyalize girmezlerse yaşam şansı olmayan hemodiyaliz hastalarımız bu salgın süresince evlerinden çıkıp diyaliz merkezlerine gittiler. Henüz bu konuda ülke çapındaki kesin rakamları bilmesek de diyaliz hastalarımızdan bu süreçte Kovid-19’a yakalananlar ve ne yazık ki hayatlarını kaybedenler oldu. Zaten böbrek rahatsızlığı bulunan kişilerde Kovid-19’un seyri çok daha ağır oluyor. Bu nedenle gerek Sağlık Bakanlığı gerekse Türk Nefroloji Derneği bu konuda uyarılar yayımladı. Hemodiyaliz ünitelerinde ateş ölçülmesi, riskli veya Kovid-19 olan hastaların ayrılmasının yanı sıra diyaliz servislerinde hijyen konusunda maksimum düzeyde önlemler alındı. Hastalarımız da bu süreçte kendilerini korumaya gayret ettiler. Salgın boyunca böbrek ve diyaliz hastalarının tedavi süreçlerine yardımcı olan ve kendi hayatlarını hiçe sayarak canla başla çalışan sağlık çalışanlarımızın çabaları da kelimelerle anlatılamayacak düzeyde takdire şayandı.”
“Kovid-19 damardan zengin organları etkiliyor”
Prof. Dr. Mustafa Arıcı, Kovid-19’un damardan zengin organları daha çok etkilediğinin de altını çizdi. Bu organların başında böbreklerin geldiğini anlatan Arıcı, Kovid-19’un böbreklerinde yetmezlik oluşan kişilerde ağır seyrettiğinin altını çizdi.
Geçmişte nefrit gibi böbrek hastalığı yaşamış ya da var olan böbrek taşını düşürmüş ancak daha sonra ileri böbrek yetmezliği oluşmamış kişileri bu grubun dışında tutan Arıcı, şunları söyledi:
“Bir böbrek rahatsızlığı yaşamışsınızdır ve hafif hasar yapmıştır, o kişinin Kovid-19’dan etkilenme oranı sağlıklı kişiden çok farklı değildir. Ancak böbreklerinde ağır hasar bulunan özellikle dördüncü, beşinci evre hastalar Kovid-19’a yakalandıklarında hastalığın ağır seyretme riski yüksektir. Zaten bu grupta her enfeksiyon tehlikeli olacaktır. Böbrek taşı hastalarının bir kısmı da zamanla ileri evre böbrek hastası haline gelebilir. Eğer taş nedeniyle böbreklerinin çalışma gücü zayıflamışsa veya bir böbreğini kaybetmiş, diğer böbreği de yeterli fonksiyon göstermiyorsa onların da dikkatli olması lazım. Taş hastalığınız var ama böbrekleriniz sağlam çalışıyorsa o zaman tehlike daha düşük. Burada önemli olan, hastalık nedeniyle böbrek yetmezliğinin gelişip gelişmediğidir”.
Memurlar
