Son Bilim Konseyi toplantısında Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca test sayısında 100 bin sayısını hedeflediklerini söylemişti. Ankara Kent Hastanesi Acil Tıp Kliniği Eğitim Vazifelisi ve Sıhhat Bakanlığı Bilim Konseyi Üyesi Doç. Dr. Afşin Emre Kayıpmaz, maske takmanın ve toplumsal uzaklığın virüs ile gayrette çok kıymetli olduğunu belirterek, hastanede ağır bakım odasında günlerce yatmanın çok güç olduğunu söyledi.
AŞILAMA KİMLERE YAPILMAMALI?
İnsanların zatürre ve grip aşılarına yönelmesi hakkında konuşan Doç. Dr. Kayıpmaz, “Covid-19 pandemisi mühletince, belli risk kümesinde yer alan hastalarımızın, Covid-19 ile bu enfeksiyonların tıpkı anda olduğu takdirde ağır gitmesi ihtimalini göz önünde bulundurarak, bu aşıları yaptırmasını tavsiye ediyoruz. Yalnız herkese aşılama yerine, belli risk kümesine aşılamayı tavsiye ediyoruz. Bu hususla ilgili olarak da zati Bilim Heyetimiz bir çalışma yürütüyor ve yakın vakitte hangi yüksek riskli hasta kümelerine bu aşının uygulanacağına dair bir rehber de yayınlanacaktır. Burada bilhassa bağışıklık sistemi baskılanmış hastalar, organ nakli hikayesi olanlar, kanser tedavisi görenler, rastgele bir sebeple dalağı alınmış yahut işlevini yitirmiş şahıslar öncelikli olabilir. Özellikli olan bu hasta kümesini korumak yahut Covid-19 hastasıyla daima olarak temas etmek durumunda olan yüksek riskli sıhhat çalışanları aşılamada düşünülebilir. Bununla ilgili olarak da hocalarımız zati şu an bir çalışma içerisindeler. Önümüzdeki haftalarda bununla ilgili bir rehberin halkımızı aydınlatıcı olması açısından yayınlanacağını ümit ediyoruz.”
“BUNU YAPARSANIZ KORONAVİRÜS BULAŞMA İHTİMALİ SIFIRA YAKIN OLUYOR”
Maske kullanımının hakikat bir formda ve daima olması gerektiğini belirten Doç. Dr. Kayıpmaz, “Maske kullanımı bir bariyer görevi görüyor. Covid-19 da başka mevsimsel gripler de teneffüs yoluyla, damlacık yoluyla bulaşan hastalıklar. Yani bir kişinin ağzından burnundan çıkan damlacıklar yoluyla karşıdaki beşere bulaşıyor. Maske bu damlacıkların şahıstan bireye geçişini kıymetli oranda bloke ediyor ve bir bariyer görevi görüyor.
Sonuç prestiji ile de bireyler ortası fiziki ara 1 buçuk metrenin, diğer bir deyişle 3-4 adımın üzerinde olur ve iki taraf da maskeli olur ise hastalığın buluşma bahtı sıfıra yakın oluyor. Zira virüs gücünü, yakınlıktan, bu temas ortamından ve bariyersiz bir münasebetten alıyor. Bildiğiniz üzere evvelden de çocuklarımıza grip mevsiminde ya da soğuk algınlığında öksürürken, hapşırırken de ağızlarını kapatmayı tavsiye ediyorduk. Bir mendille, elleri ya da dirsekleri ile ağız-burunlarını kapatmayı tavsiye ediyorduk lakin artık maskeyi tavsiye ediyoruz. Maske artık bir gereklilik ve birçok vilayetimizde de maske kullanımı zarurî. Maskenin de tabi uygun kullanımı mecburî. Maskeyi aksesuar olarak çenenizde, başınızda, dirseğinizde, el bileğinizde taşımanızın sizin için rastgele bir manası yok. Kıymetli olan maske ile sizin ağzınızı burnunuzu kapatmanız. Zira damlacıklar ağızdan ve burundan çıkıyor. Karşınızdaki beşere buradan yayılıyor. Bir restoranda çalışan aşçının ağzını burnunu kapatmaması, çenesinde maskenin olmasının hiçbir manası yok. Kesinlikle bilhassa yüksek riskli işlerde çalışanlar, çok beşerle teması olan işlerde çalışanlar, şoförler, aşçılar, garsonlar ve uçaklardaki kabin memurları üzere çok sayıda beşerle temas eden şahısların maskeyi uygun bir biçimde kullanımı çok önemli”
“SON PERIYOTTA KURALLARI GEVŞETMİŞİZ”
Doç. Dr. Kayıpmaz, “Kalabalıklardan kaçınmamız bu süreçte çok değerli. Pandemi sürecinde kalabalıklardan uzak durmamız lazım. Hangi hedefle olursa olsun kalabalıklara girmeyeceğiz. Biz artık bakıyoruz, mahalle ortalarında düğünler görüyoruz, kutlamalar görüyoruz ya da kıyı yerlerinde, tatil yerlerinde kalabalık cümbüşler görüyoruz. Bunlardan kaçınmamız lazım. Söyledik ya, virüs gücünü temastan alıyor. Şahıslar ortasında uzaklık azalırsa, maske de olmazsa hastalık şahıstan bireye çok rahat yayılabiliyor. E ne oluyor? Bizim tedbirsizliğimiz yüksek olay sayıları biçiminde karşımıza çıkıyor. Testte 100 bine yaklaştık. Birkaç gün içerisinde inşallah 100 bine ulaşmasını ümit ediyoruz. Lakin yeni teşhis konan hasta sayılarının da son 1 buçuk ayın en yüksek sayıları olduğunu görüyoruz. Demek ki biz son periyotta kuralları gevşetmişiz” halinde konuştu.
“YOĞUN BAKIMDA GÜNLERCE YATMAK ÇOK ÇOK DAHA ZOR”
Maske takmanın virüs ile gayrette en kolay lakin en tesirli yol olduğunu belirten Kayıpmaz, “Maskeyi takmak güç geliyor olabilir lakin hastanede muayene olmak için sıra beklemek, test için sıra beklemek yahut hastane yatağında, ağır bakımda günlerce yatmak bundan çok çok daha sıkıntı. Orada bunalmak çok daha güç. Maskenin o yüzden bizleri bunaltmaması lazım. Sıcak havalarda nemlendikçe maskeyi de değiştirmemiz lazım” sözlerini kullandı.
“BİZ ASLINDA BİRİNCİ DALGAYI BİTİREMEDİK”
Son devirde gerçekleşen hadise artışlarının 2. Dalga olmadığını ve Türkiye’nin hala 1. Dalganın içerisinde olduğunu belirten Kayıpmaz, “Türkiye’de biz aslında birinci dalgayı bitiremedik. Zira hiçbir vakit olay sayılarımız 500’ün altını görmedi, iki basamaklı sayılara ulaşamadık. Daima yüksek kalmaya devam etti. Evet aşikâr bir mühlet düştü ve biz buna çok sevindik. Lakin sonrasında bizim süratli biçimde gevşememiz ve önlemleri unutmamız, bir anda olay sayılarında yükseliş biçiminde kendini gösterdi. Aslında burada önlemlere uyumsuzluk en kıymetli etken. Kalabalıklardan kaçınmaya ihtimam göstermedik, kalabalıkların içerisinde girdik özellikle. Lakin sıhhat çalışanlarımız bu süreçte, korona virüs ile gayrete hiç orta vermediler. Aksatmadan misyonlarının başında var güçleri çalışmaya devam ediyorlar. Bu el birliği ile çözebileceğimiz bir süreç. Bunu yalnızca sıhhat çalışanlarımız yahut yalnızca halkımız değil, herkes 83 milyon el ele vereceğiz. Daima birlikte ucundan da olsa bu sürece katkı sunacağız. Lakin bu biçimde pandeminin üstesinden gelebiliriz” diye konuştu.
HES UYGULAMASI
Hayat Konuta Sığar (HES) uygulamasının korona virüs ile çabada kıymetli bir pozisyonda bulunduğunu belirten Kayıpmaz şunları kaydetti:”Hayat Konuta Sığar” uygulaması Sıhhat Bakanlığı’nın geliştirdiği bir uygulamadır. Fiyatsız olarak uygulama mağazalarından çarçabuk indirilebilir. Burada siz etrafınızdaki korona virüs yoğunluğunu görebiliyorsunuz. Ayrıyeten sizin riskli ya da risksiz durumda olup olmadığınızı da gösteriyor. Yalnızca kendinizin değil sevdiklerinizi de ekleyip onların da risk durumunu görebiliyorsunuz. HES kodu oluşturabiliyorsunuz. HES kodunun nasıl bir ehemmiyeti var? Örneğin benim bir işletmem varsa, kapıdan içeri gireceklerin HES kodunu sorgularım ve şayet bir risk durumu ile karşılaşırsam bu müşterinin mağazaya girmemesini ondan rica edebilirim. Bugün bir kamu kurumuna ziyarette bulunduk, kurumun girişinde çok hoş bir uygulamayla bizim HES kodlarımızı aldılar. HES kodlarımızda risksiz olduğumuzu görünce bizi o biçimde içeri aldılar. Şayet biz riskli durumda olsaydık bizi ziyaretçi olarak kuruma kabul etmeyeceklerdi.
Memurlar
