Etraf ve Şehircilik Bakanlığı, 4708 Sayılı Yapı Kontrolü Hakkında Kanun Kapsamında Kontrolü Yürütülen Yapılara İlişkin Taze Betondan Numune Alınması, Deneylerinin Yapılması, Raporlanması Süreçlerinin İzlenmesi ve Denetlenmesine Dair Bildiri’de değişiklik yaptı. 14 Kasım’da yürürlüğe giren değişiklikle, tüm mikserlerde santralden çıkmadan evvel içindeki betonun özelliklerinin yer aldığı karekodlu irsaliye ve etiket yapıştırılacak. Mikser şantiyeye geldiğinde laboratuvar vazifelisi karekodu okutup Elektronik Beton İzleme Sistemine (EBİS) kaydedecek. Bu sayede mevzuata uygun gerçek numuneler alınıp laboratuvarlara gönderilecek. Bu sistemle betonun inşaat alanına gelişi, numune alınması, alınan numunelerin inşaat mahalinde saklanması ve laboratuvar şartlarında deneyinin yapılmasıyla sonuçların bakanlığa aktarılması süreçleri çiple izleniyor. Tüm bu süreçler EBİS denetim merkezi tarafından denetim ediliyor. Türkiye’nin rastgele bir yerinde kırım süreci başladığında EBİS izlemeye geçerek kırım süreçlerini denetim ediyor.
‘KAYIP-KAÇAĞI SIFIRLADIK’
Etraf ve Şehircilik Bakanlığı Yapı İşleri Genel Müdürü Banu Aslan Can, 1999 zelzelesinin akabinde yapıların denetlenmesi için yapı kontrol kanununa gereksinim duyulduğunu ve çalışmaların başladığını belirterek, 2000 yılında bunun kanunlaştığını ve 2011’den sonra ise 81 vilayette Yapı Kontrol Sisteminin uygulamaya geçtiğini söz etti. Dalın açıklarının kapatılması için kesimi zinde ancak inançlı tutacak sistemler geliştirdiklerini ve 2018 yılında burada bir revizyona gittiklerini anlatan Can, “30 Kasım’da beton taşıyan santrallerde ve mikserlerde karekod uygulaması devreye girecek. Şu anda elimizdeki datalara nazaran kayıp-kaçak olabilecek her tarafı sıfırladık. İstemediğimiz olumsuz durumların yaşanması mümkünlüğünü şu an prestijiyle sıfıra indirdik; lakin bu çok yaşayan bir süreç. Geriden dolanacak, farklı şeyleri uygulama yoluna giderse piyasa biz de elbette ki bunun önüne geçecek teknolojileri ve kontrol sistemlerini geliştireceğiz” dedi.
‘TEDBİR ALINMASI İÇİN VAKİT KAYBEDİLMİYOR’
Can, şu anda 24 milyonun üzerinde bir nüfusun inançlı yapılarda oturduğunu anlatarak, “2019 yılında EBİS sistemi alana indi, fiili olarak uygulanmaya başladı. 2019 yılından şu ana kadar da 9 milyon etiketle çipli beton numunesi alınmış oldu. Bu da yaklaşık 122 bin yapıya denk geliyor. Bu sayılar an an değişiyor. Türkiye’nin neresinde, hangi vilayetinde, hangi ilçesinde, hangi ada parselinde bir şantiyede beton dökülüyorsa onların bilgileri bize geliyor ve o veri güncellenmiş oluyor. Anlık olarak bunu gördüğümüz için ve orada istemediğimiz, olmaması gereken bir müdahale ihtimali olursa anında bizim burada sistem bilgi veriyor ve o ileti hem ilgili yapı kontrolüne hem bizim 81 vilayetteki il müdürlüklerimize hem de belediyesine veriliyor ve bununla ilgili önlem alınması için saniye vakit kaybedilmemiş oluyor” dedi.
BİRÇOK ÜLKEDEN TALEP GELİYOR’
Genel Müdür Can, Elazığ ve İzmir’de yaşanan sarsıntılara değinerek, buralarda bütün istatiksel çalışmaların yapıldığını ve yapı kontrollü hiçbir yapının yapısal bir hasar almadığını tabir etti. EBİS ve Yapı Kontrol Sistemine başka ülkelerden de ağır bir talep olduğunu kaydeden Can, hem sistem hem üretim bandı hem yazılım metodolojisi tamamlanan büsbütün Türk mühendislerin geliştirmiş olduğu EBİS sistemi ve yapı kontrol sistemi ile ilgili birçok ülkeden talep geldiğini söz etti. Pandemi süreci ve tüm dünyadaki seyahat yasakları üzere sebeplerden ötürü birtakım ülkelerle görüşmelerin uzadığını, uzaktan toplantılarla, AB Dış Bağlantılar Genel Müdürlüğü ve büyükelçiler aracılığıyla sürecin yürütüldüğünü kaydeden Can, bu kapsamda Azerbaycan ile önümüzdeki hafta protokolün imzalanacağını bildirdi.
Memurlar