Müellif İsmail Kılıçarslan’ın yazısı
Zihnimi zorladım epey. “Ben bu Mahfi Eğilmez’i birinci nereden hatırlıyorum?” diye. Sonunda buldum. 2001 ekonomik krizinin birkaç ay öncesinden. Mahfi Eğilmez ile kankası Asaf Savaş Akat ekranlardan hepimizi Türkiye iktisadının güllük gülistanlık olduğuna, rastgele bir krizin asla beklenmemesi gerektiğine ikna etmeye çabalıyorlardı. Doğrusu bu ya, ben Mahfi Eğilmez’i Türkiye IMF’ye borcunu sıfırladığında da, dolar 1,5 lira civarındayken de Türkiye iktisadının geleceğini böylesi tutkulu, böylesi inançlı savunduğunu görmedim.
“İnançlı” dedim değil mi? Zira günün sonunda iktisat alanında da bilhassa bir gelecek projeksiyonu yapıyorsanız bir ölçü “inanç” ile konuşmak zorundasınız. İktisatta “şöyle yaparsak şöyle şöyle sonuçlar ortaya çıkar” cümlesi en nihayet bir modül inanç barındıran bir cümledir. Yüzde yüz kanıtlanabilir ve sonuç vereceği kesin şeylerden değil de “beklenti”den kelam ediyorsunuzdur çünkü. Aksi halde Mahfi Eğilmez’in 2001’de kurduğu “Türkiye iktisadı şahane gidiyor, kriz mriz olmaz” cümlelerinden hareketle onun son derece makus bir iktisatçı olduğunu düşünmemiz gerekirdi. Meğer ben o gün bugün en fazla “dilekleri gerçekleşmemiş bir iktisatçı” diye konumluyorum beyefendiyi zihnimde. Daha doğrusu “konumluyordum.” Artık Eğilmez benim için “çok temel kavramları birbirine karıştıran az gelişmiş bir zihin” örneği.
Zira şunu yazdı, yazabildi: “21. yüzyılda yağmur duasına çıkan insanlara yapısal ıslahatları anlatamazsınız.”
Tek hücreli bir canlı olan “aydınımsı” tam olarak budur işte. En temel kavramları birbirine karıştırarak kendi zihin bulanıklığını, kendi ideolojik körlüğünü yaygınlaştırmak ister. Bunu belirli oranda başardığı günlerin hasretiyle yanar, tutuşur.
Yapısal ıslahatlarla duanın birbirine karşı olduğunu, ikisinin bir “karşıtlık alanı” oluşturduğunu düşünmenizi olağan bulabilmemiz için 1700’lü yılların İngiltere’sinde veya Almanya’sında yaşamanız gerekir. Zihnen o yüzyılda kalmanız gerekir. Bu da sizi nereden baksanız modası geçmiş bir gerici, bir yobaz kılar.
En genel manada din ile bilimin, inanç alanıyla akıl alanının birbirine zıt olduğunu savunabilmek bugün için epey büyük ve yavuz bir yobazlık biçimi. Bunu savunan kişinin zihninin en iyi ihtimalle 1870’lerde kaldığına işaret eder çünkü. Halbuki nasıl derler “dünya çooook değişti be usta.”
Problem yağmur duası değil mi? Eğilmez unutmuş olabilir, ona hatırlatalım. Evvel İstanbul, akabinde da tüm Türkiye’de su alanının en büyük yapısal ıslahatlarını “yağmur duasına inanan, çıkan biri” gerçekleştirdi. Hem yağmur duasına çıktı hem de barajlar, dere ıslahları, su kanalları vd. yatırımlarla konutlarımızda kesintisiz su kullanmamızı temin etti. Onun İstanbul’a yaptığı su yatırımları sayesinde her sabah duş alabiliyoruz. Aksi takdirde 5 günde bir 6 saat verilen suyla bidon dolduruyor olacaktık. Güzel, “bidon kafalı” olan hala biziz alışılmış.
“Tek bir örnekle şey olmaz” diyebilir artık Mahfi Eğilmez. O halde örneği çeşitlendirelim. Sıhhat alanında Cumhuriyet tarihinin en büyük yapısal ıslahatını da “hastalanınca Ya Şafi” diyerek Allah’ın iyileştiriciliğine sığınan birileri gerçekleştirdi. Lojistik alanının yapısal ıslahatlarını da yola çıkarken “Sefer duası” eden, seyahat bitince yol sadakası vermeyi alışkanlık haline getiren birileri başardı. Yahu daha hangi örneği vereyim bilmem ki. Misal askerimize “her attığınız isabetli olsun, Hz. Hamza yoldaşınız olsun” diye dua eden adamlar İHA’sından SİHA’sına, gemisinden tüfeğine, roketinden helikopterine her türlü yapısal ıslahatın anasını ağlattılar.
Mahfi Eğilmez’e anlatır üzere anlatayım. Demek ki “yapısal ıslahat yapmak” ile “dua” ortasında sizin yobazca düşündüğünüz üzere bir aksilik yok. Demek ki hem dua hem önlem, hem dua hem ıslahat, hem dua hem ihtilal birebir anda olabilen şeyler. İnandığımız dinin Peygamberi olan Hz. Muhammed(s.a.v) hem geceleri gözleri kan çanağına dönene kadar dua etmiş hem de gündüzleri ismi Yesrib olan o küçücük kenti Medine haline getirmek için milyon tane yapısal ıslahatı hayata geçirmiştir.
Bir dakika. Pardon. Özür dilerim. Mahfi Eğilmez’in “yapısal reform” dediği, Türkiye’nin iktisadını direkt milletlerarası konsorsiyumlara devretmekse, IMF’ye boyun eğmekse bir dua edelim çabucak: “Allah yazdıysa bozsun.”
“Yok yahu, Eğilmez yapısal ıslahat derken onu kastetmiyordur” mu dediniz? E o vakit benim babam, 2001 krizinde ülke iktisadı bir konsorsiyuma devredilmişken, IMF zangoç üzere zirvemizde beklerken niçin olanca coşku ve inancıyla savunuyordu “yapısal ıslahatları?” Anlatın da bilek.
Memurlar