Yenişafak Gazetesi muharrirlerinden Ahmet Ünlü, belediye çalışanının hizmette yükselme süreçlerinde kritik değişiklikleri bugünkü zaviye yazısında ayrıntılarıyla anlattı.
Meşhur’un yazısı:
Yeni düzenleme ile getirilen en kritik yenilik
Hem kamu kurumlarında hem de belediyelerde hizmette yükselme testine girmeden istisnai formüllerden yararlanarak yönetici takımlarına atanma yaygın olarak kullanılan bir yoldur. Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli Yönetim Birlikleri Işçisinin Hizmette Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik ile belediyelerde bu durumun önüne kısmen de olsa beis olunmaya çalışılmıştır.
Testsiz olarak belediyelerdeki yönetici ve büro yöneticisi takımına atanmada zabıta yöneticisi ve itfaiye yöneticisi takımları asansör olarak sıklıkla kullanılmaktaydı. Bu nedenle testsiz olarak yönetici ve büro yöneticisi takımlarına atanmayı zorlaştırmak için testsiz atanılan zabıta yöneticisi ve itfaiye yöneticisi takımlarında en az iki yıl çalışma kaidesi getirilmiştir. Daha evvel bu takımlarda bir ay üzere çok kısa mühlet vazife yapanlar imtihansız olarak yönetici ve büro yöneticisi takımına atanabilmekteydi. Adeta zabıta yöneticisi ve itfaiye yöneticisi takımları asansör vazifesi görmekteydi. Yeni düzenleme kısmen de olsa bunun önüne geçmiştir.
Ayrıyeten, yönetmelik kapsamı dışındaki daha üst hizmetlerde bulunanların yönetici ve büro yöneticisi olarak imtihansız atanabilmesi için de en az altı ay vadeyle çalışmış olma koşulu getirilmiştir. Buna nazaran Yönetmelik kapsamı dışındaki daha üst vazifelerde en az altı ay bulunanların, alt hizmetlerde çalışma vadesi kuralı hariç olmak üzere, aranan vesair şahsi koşulları taşımaları kaydıyla, idare hizmetleri kümesi, araştırma, planlama ve savunma hizmetleri kümesi ve hukuk hizmetleri kümesinde gösterilen takımlar ile unvan değişikliğine tabi takımlara testsiz, umum kararlara nazaran atanabilmesi mümkün olabilecektir. Bu düzenleme öncesinde de üst seviye takımlarda kısa müddette bulunmak yönetici takımlarına atanmak için ehil olmaktaydı. Gelgelelim, yapılan düzenleme sonrasında en az altı aylık çalışma zaruriliği getirilerek imtihansız atanmanın devri azaltılmıştır. Bilhassa belediye yönetici yardımcılığı takımları testsiz olarak yönetici takımına atama için sıklıkla kullanılmaktaydı.
Elbette bu düzenlemeler sorunu kökten çözmemiştir. Gelgelelim, testsiz yönetici atamaları hayli zorlaştırılmıştır. Olasıdır ki artık de belediyeler zabıta yöneticisi ve itfaiye yöneticisi takımlarına asaleten atama yapıp vekaleten de belediyelerdeki yönetici takımlarına baktıracaklardır. Bundan sonra belediyelerdeki şahsi kalem yöneticisi takımlarının da asansör takım olarak sıklıkla kullanıldığını da göreceğiz. Çünkü bu takımlarda makul bir vade çalışma zaruriliği da bulunmamaktadır. Maatteessüf belediyeler, işçi idaresinde kurallara en az riayet edilen kurumlardır.
Mahalli yönetimlerde uygulanan vazifede yükselme yönetmeliği hala yürürlükte
Bu düzenleme yürürlüğe girdi girmesine de İçişleri Bakanlığı ile Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’nın müştereken çıkardığı Mahalli Yönetimler Çalışanının Hizmette Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik hala yürürlüktedir. Belediyelerin de bu yönetmeliğin kapsamında olduğu düşünüldüğünde baş karışıklığı oluşması doğal hale gelmiştir. Binaenaleyh tıpkı hususta her iki yönetmelikte farklı farklı düzenlemelerin olduğu açıkça görülmektedir. Öyleyse çelişki halinde nasıl bir pratik yapılacaktır?
Her iki yönetmeliğin umumî ve hususî olduğunu sav etmemiz epeyce zordur. Son düzenleme esas alınmalıdır üzere bir yaklaşımda dertli gözüküyor. Keşke bu cins düzenlemeler yapılırken biraz daha dikkatli olunsaydı da oluşabilecek beklenen kasvetler kökünden çözülmüş olsaydı.
Takımlı müşavir takımsız müşavir periyodu
“Torba kanunda yapılan değişiklikler kamu işçisine nasıl yansıyacak?” başlıklı metnimizde 375 sayılı KHK’de yapılan değişikliklerin külfetlerinden bahsetmiştik. Yaşanacak mümkün problemlerin biraz daha ayrıntılı açıklanması gerekmektedir.
Hizmetten alınan kimi umum yöneticiler hizmetten alınma vaktine bağlı olarak müşavir olarak atanabilecekken kimileri yalnızca bakan müşaviri maaşı alacaklar. Bu durum kendi içerisinde tutarsızlık barındırmaktadır. Tek sözle özetlemek gerekirse 703 sayılı KHK ile vazifeden alınan müşavirlerin hiçbirisi tekrar müşavir olarak atanamayacaktır.
7247 sayılı Birtakım Kanun ve Kanun Kararında Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un muvakkat unsurunda bölge alan; umumi yönetici ve üstü takım, durum ve vazifelerden 9/7/2018 tarihinden bu hususun yürürlüğe girdiği 26 Haziran 2020 tarihe kadar olan periyotta alınan yahut hizmeti sona eren kamu hizmetlileri, bu hususun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir ay içerisinde talepte bulunmaları halinde, evvelki yöneticilik vazifelerinin ilgisine nazaran Cumhurbaşkanlığı’na bağlı, ilgili, bağlantılı kurum ve kuruluşlarda müşavir yahut danışman takım yahut konumlarına ya da bakanlıkların merkez teşkilatlarında bakanlık müşaviri unvanlı takımlara atanabileceklerdir.
İşte sorun burada çıkmaktadır. Bir tarafta umumi yönetici ve üstü takımlarda bulunup da müşavir takımında bulunanlar yahut müşavir olarak atanma imkanı verilenler, öteki tarafta ise umum yönetici ve üstü takımlarda bulunup ta müşavir olarak atanamayan ancak müşavir maaşı alacak olanlar. Bu durumun adil olduğunu düşünmek epeyce zordur. Kaldı ki bunlara müşavir maaşı verip de müşavir takımından mahrum bırakmak çok sağlıklı bir usul olmamıştır. Beğenirsiniz yahut beğenmezsiniz lakin bir devir umumî yönetici yahut üzeri takımlarda bulunanların araştırmacı yahut mühendis vb. takımlarında bırakılmaları akıllıca değildir. Müşavir maaşı verip te müşavir takımına atamamak hangi gayeye hizmet edecektir? Bu bireylerin yıllarca amirliğini yaptığı insanların buyruğu altında çalışmaya zorlanması çok sağlıklı bir durum olmasa gerektir. Kaldı ki fiili tatbikte bu bireylere rastgele bir iş verilmesi de laf konusu olmamaktadır.
Sair yandan 7247 sayılı Kanun’daki yeni düzenleme sonrasında umumî yönetici ve üzeri takımlarda bulunanlar vazifeden alındıktan sonra vadesine bakılmaksızın müşavir takımına atanmaktadır.
Misal durumun 703 sayılı KHK öncesinde hizmetten alınan valiler için de tasdikli olduğunu söz etmek isteriz. Maatteessüf yapılan yeni düzenleme yeni bir tartışmayı başlatmış ve sorun çözülene kadar da tartışma devam edecektir.
7247 sayılı Kanun’un 21’inci hususuna gerek var mıydı?
375 sayılı KHK’nin muvakkat 33’üncü unsuru motamot bölgesinde dururken ve burada konum alan iki yıllık hudut ortadan kaldırılmışken yeni düzenlemenin 21’inci unsuru ile getirilen süreksiz 37’nci unsurun niye konulduğunu anlamış değiliz. Yani unsurun olması ile olmaması arasında fark olmadığını düşünüyoruz.
Müsteşar ve müsteşar yardımcılarının son durumu değişti mi?
703 sayılı KHK ile yeni sistemde müsteşar, müsteşar yardımcısı ve merkez valisi ile takımları kaldırılan sair üst kademe kamu başkanlarının mevcut takımları, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’yle yeni düzenleme yapılıncaya kadar şahıslarına bağlı olarak saklı tutulacak ve yalnızca müsteşar, müsteşar yardımcısı ve merkez valisi olup da takımları iptal edilenlerin mali, toplumsal hak ve yardımları, Cumhurbaşkanı’nca belirlenecek adap ve esaslar yürürlüğe girinceye kadar, bu hususun yayımı tarihinde yürürlükte bulunan mevzuat kararlarına nazaran ödenmeye devam edecekti.
Şuana kadar Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’yle yeni bir düzenleme yapılmadığı için hem bunların takımları şahsa bağlı hale getirildi hem de mali, toplumsal hak ve yardımları motamot koruma edildi. Geçen bu denli vakte karşın kararnamenin hala niye çıkarılmadığını merak ediyoruz.
Memurlar
