Ahmet Ünlü, bugünkü yazısında birtakım memurlara yapılan ek ödemelerde objektif kriter getirilmemesi konusunu açıkladı
İşte Ahmet Meşhur’un yazısı:
Belediye çalışanına her keresinde 4.145 TL ödenmektedir
Belediye Kanunu’nun 49’uncu unsuruna nazaran, belediyelerdeki toplam memur sayısının yüzde onunu geçmemek kaydıyla belediyede çalışan memurlara yılda iki kere ikramiye ödenebilmektedir. Bu ödemelerden gelir vergisi ve damga vergisi kesintisi yapılmaktadır.
Bu bahisle ilgili olarak 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun norm takım ve işçi istihdamı başlıklı 49’uncu unsurunda; “..Sözleşmeli ve emekçi statüsünde çalışanlar hariç belediye memurlarına, muvaffakiyet durumlarına nazaran toplam memur sayısının yüzde onunu ve devlet memurlarına uygulanan aylık katsayının (25.000) gösterge sayısı ile çarpımı sonucu bulunacak ölçüsü geçmemek üzere, hastalık ve yıllık müsaadeleri dahil olmak üzere, çalıştıkları müddetlerle orantılı olarak encümen kararıyla yılda en fazla iki kere ikramiye ödenebilir” kararına yer verilmiştir.
Bu karar çerçevesinde belediye memurlarından başarılı olanlara encümen kararıyla yılda en fazla iki kereyi geçmemek üzere her keresinde 25.000 x 0,165786 = 4.145 TL’den gelir vergisi ve damga vergisi kesildikten sonra kalan fiyatta ikramiye ödenmektedir. Maaş katsayısındaki artışlara nazaran ikramiye fiyatı da artmaktadır.
Büyükşehir belediyesi işçisine her keresinde 5.968 TL ödenmektedir
5216 sayılı Kanun’un işçi istihdamı başlıklı 22’nci unsurunda; “…Sözleşmeli ve personel statüsünde çalışanlar hariç belediye memurlarına, muvaffakiyet durumlarına nazaran toplam memur sayısının % 10’unu ve devlet memurlarına uygulanan aylık katsayının (36.000) gösterge sayısı ile çarpımı sonucu bulunacak ölçüsü geçmemek üzere hastalık ve yıllık müsaadeleri dahil olmak üzere, çalıştıkları mühletlerle orantılı olarak encümen kararıyla yılda en fazla iki kere ikramiye ödenebilir” kararına yer verilmiştir.
Bu karar çerçevesinde büyükşehir belediyelerinde çalışan memurlardan başarılı olanlara encümen kararıyla yılda en fazla iki kereyi geçmemek üzere her seferinde 36.000 x 0,165786= 5.968 TL meblağında brüt ikramiye ödenebilmektedir. Bu fiyattan da gelir vergisi ve damga vergisi kesintisi yapılmaktadır.
Vilayet özel yönetimi çalışanına her seferinde 5.968 TL yahut 4.145 TL ödenmektedir
5302 sayılı Kanun’un 36’ncı unsurunda vilayet özel yönetimlerinde çalışan başarılı memurlara her kezinde brüt 5.968 TL yahut 4.145 TL meblağında olmak üzere yılda en fazla iki sefer ikramiye ödenmektedir. Ödenecek ikramiyenin fiyatının büyüklüğü büyükşehir belediyelerinin olduğu yerlere nazaran değişmektedir. Yani büyükşehir belediyelerinin olduğu yerdeki vilayet özel yönetiminde çalışan memurlara 5.968 TL ödenirken öbür yerlerdeki vilayet özel yönetim memurlarına 4.145 TL ödeme yapılmaktadır.
5302 sayılı Vilayet Özel Yönetimi Kanunu’nun 36’ncı hususunda; “.Sözleşmeli ve personel statüsünde çalışanlar hariç olmak üzere vilayet özel yönetimi memurlarına, muvaffakiyet durumlarına nazaran toplam memur sayısının %10’unu ve devlet memurlarına uygulanan aylık katsayısının 25.000 gösterge sayısı ile çarpımı sonucu bulunacak ölçüsü geçmemek üzere, çalıştıkları müddetlerle (hastalık ve yıllık müsaadeleri dahil) orantılı olarak, encümen kararı ile yılda en fazla iki kere ikramiye ödenebilir. Büyükşehir belediyelerinin olduğu yerlerde bu sayı 36.000 olarak uygulanır” kararına yer verilmiştir.
Bu karar çerçevesinde büyükşehir belediyelerinin olduğu yerlerdeki vilayet özel yönetimlerinde çalışan memurlardan başarılı olanlara yılda en fazla iki kereyi geçmemek üzere encümen kararıyla her seferinde 36.000 x 0,165786 = 5.968 TL meblağında, öteki yerlerdeki memurlara ise 25.000 x 0,165786 = 4.145 TL fiyatında brüt ikramiye ödenmektedir.
İkramiye ödemesinde objektif kriterler konulmalıdır
Her üç kanunda da çalışan memur sayısının lakin % 10’u kadarına ikramiye ödenebilmektedir. Bunun için ikramiye ödemesinin objektif kriterler dışında yapılması işçide büyük bir hayal kırıklığı oluşturacaktır. Kimi belediyelerin ikramiye ödemesinde objektif kriterler belirleyerek başarılı işçisi tespit ettikleri görülmektedir. Birçok belediyede ise kanunen mecburî olmadığı için bu türlü bir düzenleme bulunmamaktadır.
Genel bir düzenlemeyle bu hususta esaslı bir tahlil getirilmesinin daha yanlışsız olacağını düşünüyoruz. Yani her belediyenin ikramiye ödemesini objektif kriterler doğrultusunda ödemesi sağlanmalıdır. Bunun için de öncelikle üstte belirtmiş olduğumuz her üç Kanunda da bu mevzuyu objektif kriterlere bağlama istikametinde bir düzenleme getirilmelidir yahut Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile bu bahiste düzenleme yapılmalıdır. Aksi takdirde hoş bir uygulamanın berbata kullanılmasının önüne geçilemez.
Öbür yandan 5302 sayılı Kanun mecburî tutmamakla birlikte vilayet özel yönetimlerinin genelinde Vilayet Özel Yönetimi Çalışanının Performans ve Durum Değerlendirmesi Yönetmeliği çıkardığı ve ikramiye ödemesini buna nazaran yaptığı görülmektedir. Belediyeler için niye bu türlü bir düzenleme yapılmadığını birilerinin sorgulaması gerekmektedir.
2021 yılında toplumsal istikrar tazminatı ödemesi ne kadar oldu?
Belediyeler, bağlı kuruluşları ve vilayet özel yönetimlerinin takım ve konumlarında istihdam edilen ve 4688 sayılı Kanun kararları uyarınca kamu vazifelisi tarifi kapsamına giren çalışanlara yapılacak toplumsal istikrar tazminatı ödemelerinde, kamu vazifelileri ortasında sendika üyesi olmalarına yahut olmamalarına nazaran bir ayrıma gidilemeyecek, çalışanda muhakkak bir sendikaya üye olma koşulu aranmayacak ve kelam konusu kurumlarda kamu vazifelisi kapsamına giren tüm işçinin (memur, 4/B, 4/C gibi) bu ödemeden yararlandırılması gerekecektir.
Bu çerçevede; belediyeler ve bağlı kuruluşları ile vilayet özel yönetimlerinin takım ve konumlarında istihdam edilen kamu görevlilerine, 4688 sayılı Kanun’un 32’nci unsurunda yer alan yol ve asıllar çerçevesinde ödenebilecek toplumsal istikrar tazminatı aylık tavan fiyatı en yüksek devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) %100’üdür. Yani 9500 * 0,165786 = 1.574,96 TL’dir.
Toplumsal istikrar tazminatı vergiden istisna tutulmadığı için hem % 15 gelir vergisi hem de 0,00759 oranında damga vergisi kesintisi yapılacaktır. Bu kesintiler yapıldıktan sonra ödenecek azami tazminat fiyatı ise 1.326,77 TL olacaktır. Bu tazminatın verilmesi istikametinde yapılabilecek kontratlarda, tavan fiyatı aşmamak kaydıyla ödenebilecek tazminatın aylık meblağı, misyon yapılan ünite ve iş hacmi, misyonun değer ve zahmeti, vazife yerinin özelliği, çalışma müddeti, takım yahut misyon unvanı ile derecesi üzere kriterlere nazaran farklı olarak belirlenebilir. Özetle hem ikramiye hem de toplumsal istikrar tazminatı ödemesinin masaya yatırılması ve ödemelerde objektif kriterler getirilme vakti gelmiştir.
Memurlar