Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK), bekar erkeğe konut kiralamayan konut sahibi ve emlakçıya, ayrımcılık yasağını ihlal ettikleri gerekçesiyle sırasıyla 5 bin ve 3 bin lira idari para cezası uygulanmasına karar verdi.
Anadolu Ajansı’nın (AA) aktardığı habere nazaran, İstanbul’da yaşayan Y.A, erkek olduğu gerekçesiyle kendisine konut kiralanmaması üzerine cinsiyet temelli ayrımcılığa uğradığını belirterek TİHEK’e müracaat yaptı.
Başvuruyu inceleyen TİHEK, emlakçı Ş.M’den yazılı görüş talep etti. Ş.M, yazılı görüşünde, mesken sahibinin aile binasına bekar erkekleri istemediğini, gayrimenkul danışmanlarının mesken sahibinin kriterlerine uygun kiracı bulmakla mükellef olduğunu söz etti.
Talimat konut sahibinden
“Bekar erkeklere konutun kiralanmaması” talimatının konut sahibi tarafından verildiği tezi nedeniyle kurum, konut sahibi E.G’den de yazılı görüş istedi. Muhatap mesken sahibi, daha evvel dairesini bekar erkeklere kiraladığında çok sorun yaşadığını, bu sebeple dairesini bekarlara kiralamak istemediğini belirtti.
TİHEK, yapılan incelemenin akabinde, konut sahibi ve emlakçının ayrımcılık yasağını ihlal ettiğine, mesken sahibi E.G. hakkında 5 bin, emlakçı Ş.M. hakkında ise 3 bin lira idari para cezası uygulanmasına karar verdi.
Cinsiyet temelli ön yargı
Kararda, emlak müşaviri ve başvuran ortasındaki cinsiyet ve uygar hal üzerinden gerçekleşen diyalogların ve somut olayın niteliğinin başvuranın cinsiyetinden kaynaklandığı belirtilerek, şu sözlere yer verildi:
“Kiralanmak istenen meskenin internet sitesindeki ilanına bakıldığında ‘bayana ve aileye’ uygundur ibaresi görülmektedir. Bu ilandan, bekar bayanların meskeni kiralama konusunda sorun yaşamadıkları, hasebiyle konut sahibinin uygar hal temelinde değil, cinsiyet temelinde bir ön yargısının olduğu anlaşılmaktadır.
Ayrıyeten mesken sahibinin yapmış olduğu savunma ve emlak müşavirinin yapmış olduğu ‘ev sahibi aile binasına bekar beyefendiler istemiyor’ formundaki savunma da konut sahibinin bekar bayanların aile binasına uygun fakat bekar erkeklerin uygun olmadığı istikametindeki ön yargısını ispatlamaktadır.”
Kararda, Borçlar Kanunu’nun 27. hususunda “Kanunun emredici kararlarına, ahlaka, kamu nizamına, kişilik haklarına muhalif yahut konusu imkansız olan kontratlar kesin olarak hükümsüzdür” tabirlerinin yer aldığı, bu karar gereği mesken sahibinin emlak müşaviri ile ayrımcılık talimatı içeren kontrat yapmasının 6701 sayılı Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Kanunu’nun emredici kararlarına karşıt olduğu belirtildi.
Emlak müşavirinin mesken sahibinin verdiği talimatı yerine getirdiğini tabir etse de 6701 sayılı Kanun kapsamında ayrımcılık talimatını uygulamasının yasak olduğu vurgulanan kararda, şunlar kaydedildi:
“Bu çerçevede emlakçının konut sahibinin kriterlerine uygun kiracı bulduğunu ve konut sahibinin aile binasına bekar erkek istemediğini söylemesi, ayrımcılık talimatı aldığını ve bunu da uyguladığını göstermektedir. Başvurana bekar erkek olduğu için konut kiralanmaması olayı, mesken sahibinin talimat vermesi ve emlakçının bu talimatı uygulaması sonucu gerçekleşmiştir. Bu nedenle mesken sahibi ve emlak müşaviri Ş.M’nin ayrımcılık yasağını ihlal ettiği tespit edilmiştir.”
Memurlar
