– Basın yayın organlarında geçmişte “1 Nisan Latife Günü”nde birinci bakışta gerçek üzere algılanan, daha sonra latife olduğu anlaşılan çok sayıda haber yayımlandı.
Tüm dünyada “Şaka Günü” olarak anılan “1 Nisan”ın nasıl ortaya çıktığıyla ilgili farklı kültür, inanç ve lisanlarda çeşitli efsaneler bulunuyor.
Birinci olarak eski Romalıların Hilarya, Hintlerin ise Huli Şenliği’nde görülen şakaların 1564’te Fransa’da yapılan takvim düzenlemesiyle gelenek haline geldiği sanılıyor.
Roma İmparatoru Julius Ceasar’ın ismiyle anılan Jülyen takvimine nazaran 25 Mart, yeni yıl başlangıcı olarak kabul edilirken, Fransa hükümdarı 9. Charles, 1564’de yılbaşı tarihini 1 Nisan’dan 1 Ocak’a aldırıyor. Buna nazaran, 1 Nisan’ı sene başı olarak kabul etmeye devam edenlerle alay etmek gayesiyle yapılan latifeler, bir müddet sonra gelenek haline geliyor ve 1 Nisan’ı yılbaşı kabul edenler “1 Nisan Aptalları” olarak anılıyor.
– Ağaçlarda spagetti yetişiyor
BBC haber programı “Panorama”, 1957’de ılık geçen kış nedeniyle ağaçlarda artık spagetti yetişmeye başladığını duyurdu. Habere, ağaçlardan sarkan spagettileri toplayan çiftçilerin imajı eşlik ediyordu. Çok sayıda izleyici, kanalı arayarak spagetti ağacını nereden alabileceklerini sordu.
– Yer çekimi azalıyor
İngiliz gök bilimci Patrick Moore, 1976 yılında BBC Radyo 2’ye yaptığı açıklamada, 1 Nisan saat 09.47’de Plüton Jüpiter’in gerisinden geçerken sıra dışı bir olay meydana geleceğini, gezegenlerin bu dizilişinin Dünya’nın çekim gücünü azaltacağını söyledi.
Tam bu anda sıçrayanların havada uçma hissini duyumsayacaklarını söyleyen Moore’un bu açıklamasının binlerce kişi tarafından uygulandığı belirtildi.
– San Serriffe isminde bir ülke
İngiliz Guardian gazetesi, Hint Okyanusu’nda yer alan noktalı virgül halinde adalardan oluşan San Serriffe isimli “uydurma” bir ülkeyi tanıtmak için yedi sayfalık bir ek yayımladı.
Başşehri Bodoni olan adalar ülkesini General Pica yönetiyordu. Ekin yayımlandığı gün The Guardian’ın telefonları kilitlendi. Okurlar, cennete benzeyen adalarda tatil yapabilmek için daha fazla bilgi istiyordu.
– Twitter’dan sesli harf yasağı
Twitter’in 2013’te resmi şirket bloğundan yapılan açıklamada, Twitter’ın yeni servisinin “Twttr” olacağı açıklandı.
Yeni uygulamayla sesli harf kullanımına müsaade verilmeyeceği ve sesli harf kullananların ise aylık 5 dolar üzere bir fiyat ödeyeceği belirtildi.
Şirketin latifesini desteklemek için yaptığı resmi açıklamada ise “Sesli harfleri eleyerek daha verimli ve ağır bir bağlantı formuna sahip olabileceğimize inanıyoruz. Birebir vakitte gelir kaynaklarımızı da geliştirmenin bir yolu olarak görüyoruz.” tabirleri yer aldı.
– Uçan penguenler
BBC, Antarktika’da uçan Adelie penguenlerinin keşfedildiğini duyurdu. Penguenler, dondurucu Antarktika kışından kaçmak için uçarak Güney Amerika’ya göç ediyordu. BBC, ayrıyeten penguenlerin görüntüsünü yayımladı.
– Eyfel Kulesi taşınıyor
The Parisien gazetesi 1986 yılında, Eyfel Kulesi’nin sökülüp taşınması için muahedeye varıldığını yazdı. Habere nazaran Fransız kültürünün simgesi kabul edilen Eyfel, Paris’in doğusunda açılacak yeni Euro Disney parkında tekrar monte edilecekti. Eyfel’in yerine ise 1992 Olimpiyat Oyunları için 35 bin koltuk kapasiteli bir stadyum inşa edilecekti.
– Londra Saat Kulesi, dijital olacak
BBC, 2007 yılında teknolojideki ilerlemelere bağlı olarak Londra Saat Kulesi’ne dijital gösterge takılacağını bildirdi. Dijital göstergeye karşı çıkan binlerce kişi, BBC’nin telefonlarını kilitledi.
– Amerikan Kongre Binası çöktü
The Madison Capital-Times gazetesi, 1933 yılında bir dizi gizemli patlama sonucu Kongre binasının çöktüğünü yazdı.
Haberde patlamalara Senato’da haftalar süren gereksiz tartışmaların yarattığı büyük ölçüde gazın yol açtığı belirtildi. Haberde Kongre binasının yıkılırken gösteren bir de fotoğraf vardı. Gazeteye okurlardan binlerce mektup yağdı.
– Anadolu Ajansından 1 Nisan latifeleri
Anadolu Ajansı (AA) da evvelki yıllarda abonelerine 1 Nisan latifesi içeren haberler servis etti.
AA muhabirlerinin, 2009 yılında “Dünya’ya çok benzeyen gezegen keşfedildi”, 2012’de “Hamilelik müddeti 5 aya iniyor” ve 2016’da “Büyüyebilen robot geliştirildi” başlıklarıyla hazırladığı haberler, periyotlarında basında geniş yankı bulan 1 Nisan haberleri oldu.
Anadolu Ajansı’nın 2013’te “1 Nisan” latifesi olarak hazırladığı “Taksim’de doğalgaz bulundu” haberi kimi internet siteleri ve toplumsal medyada en çok okunan haberlerden oldu.
Haberde “İstanbul’da yayalaştırma projesi kapsamında yapılan hafriyatlar sonucunda, 38 milyar metreküp doğalgaz rezervi tespit edildi.” tabiri yer alıyordu.
Yayımlandıktan kısa mühlet sonra birçok haber sitesi tarafından verilen haberin AA’nın “1 Nisan şakası” olduğu kısa müddette toplumsal medyada yayıldı.
Kimi yayın organları da AA İstanbul Haber Merkezi’ni arayarak “Taksim’de doğalgaz bulunması” konusunu yetkililere teyit ettiremediklerini, haber kaynağıyla görüşmek istediklerini tabir etti.
Memurlar
