Yeni tip koronavirüse (Kovid-19) yakalanmasıyla başlayan ölüm-kalım savaşının kazanan tarafı olan ve ağır tedavi sonucu sıhhatine kavuşan Dr. Savaş Başar Kartal, illetin ciddiyetine karşı uyararak, kuralların itinayla uygulanması gerektiğine dikkati çekiyor.
Sıhhat Bilimleri Üniversitesi (SBÜ) Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekim Yardımcısı Dr. Kartal, Türkiye’de birinci vakanın ortaya çıkmasının akabinde Kovid-19’a yakalanarak marazı yenmek için savaş eden isimlerden biri oldu.
Vakaların en ağır olduğu devirde, birçok sıhhat çalışanı üzere kovid-19 müspet hastalarının bulunduğu sahada hizmet yapan Dr. Kartal, illete karşı verdiği ömür savaşını AA muhabirine anlattı.
Korona üzere bir salgının dünyada 100 yılda bir yaşandığını ve dünyanın tümünü etkilediğini aktaran Kartal, salgının Çin’den başlayıp Avrupa memleketlerine geldiğinde ellerinden geldiğince zihinsel olarak hazırlanmaya çalıştıklarını söyledi.
Dr. Kartal, “Ne kadar hazırlanırsanız hazırlanın, 100 yıldan beri bu türlü bir şey gözükmediği için doğal olarak büyük bir reaksiyon oldu. Vatandaş dehşetlerini anladı, sağlıkçılar açısından tedirginlikler oluştu. Salgın çok süratli gelişti. Olağan biz İstanbul’da olduğumuz için öncelikle yurt dışından gelenlerle İstanbul salgına yakalanmış oldu. Birinci hastaları karşılamaya başladığımızda çok büyük bir fırtına öncesi sessizlik üzere oldu. Yavaş yavaş artmaya başladı, birinci gelen hasta kümeleri çok ağırdı. Yaklaşık 20 hastamızın 12-13 tanesi akciğer tutulumuyla gelmeye başladı. Bu da çok büyük bir nispet.” diye konuştu.
Hastalara tanı konulurken akciğerdeki bilgisayar tomografi sonuçlarından destek aldıklarını lisana getiren Kartal, o günleri şöyle anlattı:
“O süreçte kovidi yöneten başhekim yardımcısı olarak sahada kalmamız gerekti. Maske kullanıyorduk ancak doğal virülansı çok yüksek bir tabloydu. Bu noktada da yakalananlardan biri oldum. 1. hafta bitiminde kırgınlığımı hissedince süratle kendi sürüntümü enfeksiyon uzmanlarımıza aldırdım. Yatış yapıldı, sonraki günlerden itibaren ateş başladı. Çok ağır bir hastalık süreci geçirdim. Yaklaşık dört gün ateş düşürülemedi. Ağır bir ateş tablosu yaptı. Kendi hastalıklarım da vardı. Hastalık akciğerlerimin tümünü zatürre ile kapladı. Oksijen alamamaya başladım doğal oksijene bağlandık. Ağır bir oksijen tedavisi almaya başladım.”
– “Toplamda 14 gün oksijene bağlı yaşamak zorunda kaldım”
Dr. Savaş Başar Kartal, 14 gün oksijene bağlık yaşamak zorunda kaldığını, oksijen alındığı için hareket etme bahtının dahi olmadığını lisana getirerek, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Hareket edecek gücünüz de kalmıyor. Kişide tabip olarak da tablonun nereye gelişebileceğini bildiği için munfasıl bir tedirginlik oluşuyor. Zira siz adım adım vücudun nereye gittiğini iddia edebiliyorsunuz. Marazın ilerleme sürecinde akciğerlerinizin dolduğunu hissediyorsunuz. Sizin başınıza neler getirebileceğini, oksijenin başınıza neler getirebileceğini biliyorsunuz. Daha sonra burun ardı ve akciğerde kanamalarım oluşmaya başladı. Zira kan bedellerinizi çok bozuyor ve virüs akciğerlerinizde alyuvarlarınıza saldırmaya başlıyor. Oksijen taşımanızı bir daha engellemeye başlıyor. Vücudunuzu kıpırdatamaz hale geliyorsunuz. Hem illetle savaş ediyorsunuz ruhsal olarak hem de öteki tabip ve hemşire arkadaşların desteğine muhtaçsınız. O süreci hastanede hem başkan hem hasta olarak yaşadığım için yan odalardaki gece vakti sesleri duyuyorsunuz. Kişiler nefes almakta zorlandıkları için mevt dehşetlerinin sesleri geliyor. O halde bile sağlıkçılar odalara girip hizmet verdiler.”
– “İlk haftada çok bulaştırıcı bir tablo vardı”
Hastanede yaklaşık 140 çalışanın illete yakalandığını, çok iyi tedbir almalarına karşın illetin bulaştığını vurgulayan Kartal, “İnsanlar ‘Sağlıkçılar çok iyi tedbir almadı mı?’ diyor fakat birinci haftada çok bulaştırıcı bir tablo vardı. O tablonun içerisinde biz elimizden geleni yaptık. Sonuçta hastalık çok süratli bulaşıyordu. Çok sayıda sıhhat çalışanı özveriyle yerde kaldı, odalara girdi refakatçi alamadık. O noktada hastaların ana, babaları oldular, ben dahil. Hem de kişilere büyük bir özveriyle hizmette bulundular. Ben şahsım ismine da müteşekkirim.” sözlerini kullandı.
Dr. Kartal, marazın herkes tarafından ciddiye alınması gerektiğini lisana getirerek, şöyle devam etti:
“Buna çalışırken yakalanan bir sağlıkçı olarak da söyleyebilirim, yakalanmadıkça ciddiyetini tam olarak anlamanız mümkün değil. Ne devir oksijeni alamadığınızda, eliniz kolunuzu hareket ettiremediğinizde çok daha net anlıyorsunuz ki bu virüs yeni geldiği için çok daha farklı bir hastalık. Şayet mahsusen diyabet, şeker, sedef üzere hastalıklarınız varsa çok süratli vücudunuza saldırıyor, açıklarınızı çok süratli yakalıyor ve süratle sizi oksijensiz bırakıyor. Yalnızca akciğerde zatürre yapmıyor, menenjite çevirebiliyor, kalp kaslarınızı tutabiliyor. Bir hasta olarak büyük tedirginlikler yaşadım. Çocuklarım da var. Şöyle söyleyeyim illetin 5. gününde artık vücudumun dayanamamaya başladığını görünce eşimle helalleştim, çocuklarımı emanet ettim. Zira ayan bir şey varsa kaçamazsın. İnanılmaz bir biçimde arkadaşlar tıbbi olarak da destek verdiler. Ağır oksijen tedavileri, tıbben denenebilecek her şeyi denediler.”
– “Salgının durması için herkese bir toplumsal sorumluluk düşüyor”
Güzelleşmesinin akabinde 3 hastaya plazma bağışında bulunduğunu ve bunun marazı geçirmiş olanlar tarafından bir borç olarak görülmesi gerektiğini vurgulayan Kartal, “Çok ağır bir tedavi sonucunda 10. günden itibaren toparlamaya başladı vücut, kırılma periyodu umumide 8. gün. O noktada vücudun nereye gideceği çok daha net malûm oluyor. Çok ağır geçti, sanırım hastanede en ağır geçiren sağlıkçı olarak yaş itibarıyla da atlattığım için çok memnunum.” dedi.
Dr. Kartal, kişilerin maskesiz dolaşmasından, arayı korumayıp kişileri riske etmelerinden ötürü üzüldüğünü lisana getirerek, konuşmasını şöyle tamamladı:
“Biliyorsunuz genç kişiler, taşıyıcı olma ihtimalleri yüksek kişiler. Kendileri daha semptomsuz geçiriyorlar fakat karşıdaki kişilere bulaştırma talihleri yüksek. Lütfen gayrısının hayatını riske etmeyin. O an taşıyıcı olabilirsiniz, maske çok kıymetli, toplumsal uzaklık çok değerli, şu an yaz ayları kapılar pencereler daha açık virülans daha düşük. Salgının durması için herkese bir toplumsal sorumluluk düşüyor. Yakalanıp geçirmiş ve hayatta kalmış bir doktor olarak uyarmak istiyorum. Lütfen kendinizi ve kişileri koruyun. Lütfen aralıklara dikkat edin. Devletimiz sağlıklı kalsın.”
Memurlar
