Talep coşuyor, fiyatlar koşuyor
Hürriyet Gazetesinden Oya Armutçu’nun haberine nazaran: Birçok okurum konut kredisi getirileri düşmeden birkaç ay evvel çektikleri kredilerde getirinin düşürülmesi için yapılandırma istediklerini ama bankalarından “ret” cevabı aldıklarını yazıp “Bu adaletsizlik değil mi?” diye reaksiyon gösteriyorlar. Hukuken ne yapabileceklerini soruyorlar.
Okurum K.D. ise “Bir yıl evvel kamu bankasından konut kredisi çektim. Nema orantısı artık 0.64’e indi. Bense akitte karar olduğu gerekçesiyle banka reddettiği için yüksek nispette nema ödemeye devam ediyorum. Ayda 350 lira fark ediyor. Ne yapabilirim?” formunda haber almak istiyor.
DAVA AÇMAK MÜMKÜN
Tüketici uyuşmazlıklarında yıllarca bilirkişilik yapan avukat Dr. Serkan Ağar’a sorularını yönelttim. Ağar’a nazaran bu durumda bankalara karşı dava açmak mümkün. Banka ile yapılan akitte, “Eski krediler etkilenmez” formunda tersine karar konulsa bile tüketici duruşmasına başvurabilirsiniz. Ödediğiniz bedelle krediniz yapılandırılsaydı, ödeyeceğiniz bedel arasındaki farkı da bankanızdan talep edebilirsiniz. Şöyle:
İHTİYATİ ÖNLEM İSTEYEBİLİRSİNİZ
“Konut kredisi kullandınız. Lakin size uygulanan nema nispetinin bugünkü getirilere nazaran yüksek olduğunu fark ettiniz. Bankanızla görüştünüz. Durumu izah ettiniz. ‘Maalesef yapılandırma yapamıyoruz’ yanıtını aldınız. Pekala ne yapacaksınız? Ortada önemli bir mağduriyet ve haksızlık var. Hukukun hizmeti buna tahlil üretmek. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 389/1 unsuruna nazaran gecikme nedeniyle önemli bir zararın doğmasından tasa eden tüketici, tüketici duruşmasına başvurarak kredinin yeni getiri orantıları üzerinden yapılandırılması için ihtiyati önlem kararı verilmesini isteyebilir.
HAKİM DURUMUN BERBATA KULLANILMASI
6502 sayılı kanunun 39/4 hususu delaletiyle Konut Finansmanı Ahitleri Yönetmeliği’nin 12/1-a bendi uyarınca kredi getiri orantısında değişiklik tekrar finansmanı gerektirir. Bankaların konut kredilerini yapılandırmaması, hakim durumun berbata kullanılmasıdır. 4054 sayılı kanunun 58. unsuru kapsamında, tüketici duruşması hadisenin hakim durumun berbata kullanılması olup olmadığını bilirkişiye tespit ettirebilir. Siz de böylelikle ödediğiniz bedelle krediniz yapılandırılsaydı ödeyeceğiniz bedel arasındaki farkı bu dava yoluyla bankanızdan talep edebilirsiniz.
VELEV YAKIN VELEV UZAK TARİH
Velev yakın bir tarihte, isterse bir yıl evvel çekilmiş olsun, tüm tüketicilerin yapılandırmadan yararlanması mümkün. Kanunda bu türlü bir sınırlama yok.
BILAKIS KARAR HUKUKEN GEÇERSİZ
Kredi orantısında tüketici lehine olan değişikliğin eski tarihli kredilere uygulanmayacağına dair mukavele kararları ise 6098 sayılı kanunun 20 ile 25 ve 6502 sayılı kanunun 6. hususu uyarınca bir umumî süreç kaidesinin (sözleşme hükmünün) haksız kural olarak kabul edilebilmesi için aranan açık ve haksız oransızlık ögesini içeriyor. Çünkü ahdin bir kararı, tüketicinin bir menfaatini açıkça ihlal ediyorsa, artık bu kaydın hukuken beğenilen olduğunu söyleyemeyiz. Hasebiyle kredi nispetlerinde tüketici lehine değişiklik olması halinde, eski tarihli kredi ahitlerinde bu durumun yapılandırma hakkı vermediği yazılı olsa dahi, bu karar hukuken geçersiz olduğundan, tüketici bu değişiklikten kuşkusuz yararlandırılmalıdır.
DAVA DIŞI NASIL BİR YOL İZLENEBİLİR?
Dava dışında kolay bir yol var. Lakin bunun için tahlil bankalarda. Bankanız kredinizi yapılandırmaya yanaşmıyorsa, sair bir bankadan daha düşük orantıda kredi çekip bununla eski kredinizi kapatmak suretiyle daha münasip belirlenen yeni kredi taksitlerinizi gayri bankaya ödemeye devam etmeniz mümkün. Eski bankanızda kredinizi kapatırken erken kapamadan ötürü yüzde 1 ve yüzde 2’lik yasal sonu aşan ödeme yaptıysanız bunu da tüketici duruşmasına başvurarak eski bankanızdan isteyebilirsiniz. Bu tatbik bankalara yabancı değil. Keşke bu yol tercih edilse ve tüketiciler tekrar duruşma kapılarında adalet aramasa. Ben yakın devranda bankaların yapılandırma konusunda tüketicilerle uzlaşacağını düşünüyorum. Çünkü önemli bir kamuoyu var.”
Memurlar