Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 9 Ağustos 2020’de duyurduğu aşı ve İlaç Geliştirme Merkezi’nin imali devam ediyor. TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (MAM) Yerleşkesi’nde üretimine başlanan Medikal Biyoteknoloji Araştırma Merkezi’nde, (MEDİBİYO) geliştirilen aşı ve ilaçların pilot üretimi yapılacak.
TÜBİTAK Marmara Teknokent’teki (MARTEK) Biyoteknolojik İlaç Tesisi, kapılarını Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ile birlikte SABAH Gazetesi’ne açtı. TÜBİTAK Lideri Hasan Mandal’ın da katıldığı ziyarette Mustafa Varank, virüs gibisi parçacıklar (VLP) aşısının pilot ve seri üretiminin yapılacağı tesis hakkında çok kıymetli bilgiler verdi.
Bakan Varank, SABAH Haber Koordinatörü Kenan Kıran ve Sıhhat Muhabiri Dilan Kaya’nın sorularını yanıtladı:
KRİTİK AY AĞUSTOS
Faz 1 çalışmaları 27 Mart’ta başlamıştı. Bu fazda 36 gönüllüyle bir arada biz de yer almış olduk. Faz 1 bu hafta sonu prestijiyle tamamlanıyor. Mayıs sonunda 360 gönüllüyle Faz 2 çalışması başlayacak. Temmuz ortası yahut ağustos ayı başlarında Faz 3 çalışması başlayacak. Yıl sonundan evvel aşı adayının kullanıma hazır olmasını hedefliyoruz.
TAM SEFERBERLİK
VLP aşı adayımızın tasarımı, geliştirilmesi, üretimi ve faz çalışmaları için yaklaşık 150 araştırmacımız tam vakitli yahut yarı vakitli olarak seferber olmuş durumda. KOVİD-19 projeleri odağında 300 genç araştırmacımızın 78’i direkt aşı geliştirme süreçlerinde yer aldı. 4’ü doktora sonrası, 6’sı doktora ve 9’u yüksek lisans bursiyeri olmak üzere 19 genç araştırmacımız çalışmalarda yer alıyor.
MUTASYONLAR DİKKATE ALINARAK HAZIRLANDI
VLP aşı adayının Faz 2 tasarımı, İngiliz varyantı kapsamında Spike proteininde meydana gelen çeşitli mutasyonları da dikkate alarak hazırlandı. VLP aşı adayımızdaki ‘dublör’ virüs de ilgili mutasyonları kapsayacak formda güncellendi. Faz 3 çalışmaları 10 binden fazla istekli ile yürütülecek.
80 MİLYON LİRA KAYNAK
KOVİD-19 Türkiye Platformu bünyesinde ilaç ve aşı projeleri için şu ana kadar yaklaşık 80 milyon lira bütçe ayrıldı. Bunun 30 milyon lirası Ar-Ge çalışmaları, 15 milyon lirası da GMP pilot üretim için kullanıldı. Hala devam eden aşı ve ilaçların klinik çalışmaları için de 40 milyon liralık bir harcama yapmayı öngörüyoruz. 7 yılda aşı üretimine yönelik 6 yatırım için teşvik dokümanı düzenledik. 2002’den bugüne aşı, ilaç ve tıbbi aygıt projelerine ise 6 milyar liraya yakın takviye sağladık.
TÜM AŞILARA TEK ÇATI ALTINDA ÜRETİM
Ülkemizde yapılacak aşı ve ilaç çalışmalarının hücreden pilot üretime kadar tüm etaplarının bu merkezde tek çatı altında gerçekleştirilebilmesi planlanıyor. Bu manada bu tesis, bilhassa laboratuvar basamağı ile seri üretim ortasındaki gereksinime çok değerli bir katkı sağlayacak.
3 bin 500 m2 kapalı alan üzerine şurası ve GMP (İyi Üretim Uygulamaları) kurallarına uygun pilot üretim maksatlı merkezimizi bu yıl açmayı öngörüyoruz. Ülkemizin toplam 18 aşı adayı bulunuyor. Bu aşı adaylarından 4’ü de DSÖ klinik çalışma listesinde yer alıyor. Bu durum, ülkemizin sahip olduğu kapasite ve yetkinliğin net göstergesi.
İKİ İLAÇ ADAYI VAR
İki ilaç adayı için Faz 2 çalışması basamağındayız. Ribavirin ve Montelukast molekülleri için Faz 2 çalışmalarına bu hafta başlanıyor. Yıl sonu kullanıma hazır olacaklar.
RANDEVULARA BAYRAM DÜZENLEMESİ
SIHHAT Bakanlığı aile doktorlarının talebi üzerine Ramazan Bayramı periyodu için yeni bir karar aldı. 10-11-12 Mayıs tarihlerinde Aile Sıhhati Merkezlerinin açık yahut kapalı olması aile hekimliklerinin inisiyatifine bırakıldı.
Kapalı olacak noktalar için aile doktorları kendi planlamalarını yapacak. Aile Sıhhati Merkezlerinden aşı randevusu alanlar randevularını bayram sonrası erteleyebilecek. İsteyenler için de randevular hastanelere yönlendirilecek.
Memurlar
