Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, “Yüzde 30’larda olan savunma endüstrimizdeki yerlilik oranlarını Sayın Cumhurbaşkanı’mızın liderliğinde yüzde 70’lerin üzerine çıkarmayı başardık.” dedi.
Demirköy ilçesinde, Vakıflar Genel Müdürlüğünce restore edilen İstanbul’un fethinde kullanılan top ve güllelerin döküldüğü Fatih Dökümhanesi’ndeki tarihi mescidin açılış merasimine katılan Varank, İstanbul’un anahtarını veren, kutlu fethin kapısını aralayan bu tarihi yerde bulunmaktan memnunluk duyduğunu söyledi.
Osmanlı dokümanlarında Samakocuk Dökümhane-i Amiresi olarak geçen, bugünkü ismiyle Fatih Dökümhanesi’nde bulunduklarını belirten Varank, hem bir toplumsal tesisin birinci etabını, hem de onarımı tamamlanan tarihi mescidin açılışını yaptıklarını lisana getirdi.
Varank, Fatih Dökümhanesi’nin bir manada savunma endüstrinin temellerinin atıldığı yer olduğunu vurgulayarak, şöyle devam etti:
“İstanbul’un fethi sırasında, Fatih Sultan Mehmet Han’ın hocası Molla Gürani’nin yönlendirmesiyle burası fethe hazırlık için kullanılmaya başlanıyor. Yıkılamaz denilen Bizans surlarını yıkmak için şahsen Fatih’in çizimlerini yaptığı toplar burada dökülüyor. Dökülen topların talimleri Edirne’de yapılıyor ve akabinde İstanbul’un fethinde o toplar Bizans surlarını yerle bir ediyor. İşte bir çağı kapatıp bir çağı açan bu yer, 19. yüzyılın sonlarına kadar faal formda kullanılıyor. Osmanlı ordusuna asırlarca hizmet veriyor. 20. yüzyılın başında bir İngiliz şirkete kiralanan dökümhane, 1. Dünya Savaşı nedeniyle ehemmiyetini yitirdi, burası da atıl kaldı, tarihte yerini aldı.”
Yaklaşık bir asır sonra buranın ehemmiyetini bilen tarihçilerin ve hocaların öncülüğünde hafriyat çalışmalarını başlatmanın hükümetlerine nasip olduğunu anlatan Varank, “Burada yapılan hafriyat çalışmalarıyla ortaya çıkan yapılar, dökümhanenin, periyodunun en ileri teknolojisine sahip olduğunu da bizlere gösteriyor. Ergitme fırınları, hizmet alanları, üretim ve depolama tesislerinin yanında gerimde bulunan tarihi mescidiyle burası asırlarca Osmanlı savunma endüstrisine hizmet vermiş.” diye konuştu.
Varank, bu türlü tarihi ve manalı bir yeri ihya etmenin, başta Kırklareli Valisi Osman Alim’in, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Trakya Kalkınma Ajansı ve Kırklareli Vilayet Özel Yönetiminin üstün uğraşlarıyla mümkün olduğunu söz etti.
Günümüze yalnızca bodrum katı ve bir kısmı yıkılmış minaresiyle ulaşan mescidin Edirne Vakıflar Bölge Müdürlüğünce yaklaşık 1,5 milyon lira maliyetle restore edildiğini anlatan Varank, “Bunun yanında, bu yerin daha rahat ziyaret edilmesini sağlamak için Trakya Kalkınma Ajansımız ve Vilayet Özel Yönetimimizle; Turizm Bilgilendirme Ofisi, yöre halkımızın satış yapabileceği küçük pazar, otopark üzere bu yerin çehresini değiştiren 1. etap toplumsal tesis alanları yapılmış oldu. Bu projenin yaklaşık maliyeti de onarımla birebir tutuyor. Yeniden başka yandan bu yere gelen yolda Valiliğimiz tarafından düzenlemeler yapıldı.” dedi.
Varank, Fatih Dökümhanesi’ne son periyotta artan ilginin kendilerini keyifli ettiğinin altını çizerek, şunları kaydetti:
“Burası Kırklareli’nin ve Türkiye’nin turizmine hizmet edecek kıymetli bir yer. İnşallah bu düzenlemelerle birlikte ziyaretçi sayısında büyük artış bekliyoruz. Tabi bundan sonraki en kıymetli adımlardan biri, bu tarihi yerin, restitüsyon projesindeki datalar ışığında onarımın yapılması olacak. Biraz maliyetli bir proje üzere görünüyor lakin yeniden ilgili kurumlarımız el ele vererek bunu başaracağımıza inanıyorum. Trakya Kalkınma Ajansımız vasıtasıyla bu projenin ihya edilmesinde elimizi taşın altına koyacağız.Ama Mehmet Ersoy Bakanı’mızdan da tabi bir katkı bekliyoruz. Burada bakan yardımcımızdan kelam alalım ajansımız, Kültür ve Turizm Bakanlığımız, Vilayet Özel Yönetimimiz biz bu işin altından kalkarız. Bu tarihi yeri Kırklareli ve Türkiye’ye armağan ederiz.”
– “Savunma endüstrimizdeki yerlilik oranı yüzde 70’lerin üzerine çıktı”
Bakan Varank, fırsat buldukça ülkenin dört bir yanındaki tarihi ve doğal yerleri sessiz sedasız ziyaret etmeye çaba gösterdiğini anlattı.
Türkiye’nin her yerinde daha fazla ilgi görmeyi bekleyen tarihi ve doğal hoşluklar bulunduğunu, kentlerin bâtın kalmış çok yüksek potansiyellere sahip olduğunu vurgulayan Varank, bu potansiyeli ortaya çıkarmak, bölgesel kalkınmayı desteklemek için Kalkınma Ajanslarının büyük rol oynadığını söyledi.
Fatih Dökümhanesi üzere bir bedelin ihya edilmesinin bölgenin kalkınmasına da büyük katkılar sunacağını lisana getiren Varank, şöyle devam etti:
“Burası (Fatih Dökümhanesi) savunma endüstrimizin de bir manada temellerinin atıldığı yer. Ecdadımızın yeni teknolojilere ehemmiyet vererek neleri başardığını yerinde görmek değerli. Nuri Demirağ’a, Vecihi Hürkuş’a, Nuri Killigil’e sahip çıkamayanlar, maalesef Fatih Dökümhanesi’ni de yok olmaya terk etmişler. Hamdolsun bizler işte bu tarihi yeri ihya ederken, bu yerin mirası olan savunma sanayimizi de ihya etmeye devam ediyoruz. Yüzde 30’larda olan savunma endüstrimizdeki yerlilik oranlarını Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde yüzde 70’lerin üzerine çıkarmayı başardık. İşte bu muvaffakiyetin ardında ecdadımızdan aldığımız ilham var.
Nasıl ki bu yer olmasa İstanbul’un fethi zorlaşacak tahminen de hiç gerçekleşmeyecekse; savunma endüstrimizde yakaladığımız muvaffakiyet olmasa bugün dış müdahalelere açık, komşuları üzere istikrarsızlaştırılmış bir Türkiye ile yüzyüze kalmamız işten bile değildi. Doğu Akdeniz’de haklarını savunamayan pısırık bir Türkiye ile müsabakamız işten bile değildi. Bunu özellikle gençlerimizin çok iyi benimsemesi gerekiyor.”
Tüm Türkiye’yi Kırklareli’ne, Demirköy’e, Fatih Dökümhanesi’ne davet eden Varank, bilhassa çocukların, gençlerin bu tarihi yerin ruhunu şahsen hissetmesini diledi.
-“Türkiye’nin gönül hudutlarının, fiziki coğrafyasının ötesinde olduğunu bilerek hareket ediyoruz”
Varank, Fatih’in emaneti olan bu tarihi yerin milletle tekrar buluşuyor olmasından heyecan duyduğunu lisana getirerek, şunları kaydetti:
“Fatih’in bir öteki emaneti olan Ayasofya’nın tekrar ibadete açılmasından çabucak sonra, burada da neredeyse fetihle yaşıt bu camiyi tekrar ibadete açmak hoş bir tevafuk oldu. Bu açıdan da çok manalı bir işi gerçekleştiriyoruz. Bizi tarihimizden koparıp ecdadımıza yabancılaştıran birçok teşebbüs maalesef bu ülkenin üstüne yıllarca karabasan üzere çöktü. Taklidi her alanda muvaffakiyet sayan zihniyetler yüzünden, en kritik alanlarda dışa bağımlı bir ülke haline getirildik.
İşte Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde bu çarpık zihniyeti evvel siyaset sahnesinden daha sonra da tüm icraat alanlarından temizledik. Bunu boş bir hamaset aracı olarak yapmadık, yapmıyoruz. Türkiye’nin gönül sonlarının, fiziki coğrafyasının çok daha ötesinde olduğunu bilerek bu şuurda hareket ediyoruz. Bu devirde dahi batılı önderlerin Türkiye’ye ve Sayın Cumhurbaşkanı’mıza yönelik akınlarının gerisindeki gerçeklik hissesi aslında bu. Biz tarihimize sahip çıktıkça, oradan ilham alıp üretimden siyasete her alanda bağımsızlığımızı tahkim edecek adımları attıkça şüphesiz birileri rahatsız oluyor. Biz onları rahatsız etmeye devam edeceğiz. Rabbimin müsaadesiyle daha birçok alanda başarılarımızı artıracağız.”
İşte bu yüzden bu türlü yerlerin ihya edilmesinin rastlantısal olmadığını belirten Bakan Varank, “Bu başarılarımızla eş vakitli gelişmelerdir. Fatih Dökümhanesi ve mescidinin ihyasında emeği geçen başta Kültür ve Turizm Bakanlığımız olmak üzere, Vakıflar Genel Müdürlüğümüze, Sayın Valimizin şahsında Kırklareli Valiliğine, milletvekillerimize Trakya Kalkınma Ajansımıza şükranlarımı sunuyorum.” diye konuştu.
Konuşmasının akabinde Vali Alım Bakan Varank’a dökümhanenin minyatürünü armağan etti.
– Bakan Yardımcısı Demircan
Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Ahmet Misbah Demircan ise genelde tarihi yapıtların onarımında dört temel unsurun çok değerli olduğunu söyledi.
Bu prensiplerin korumak, kullanmak, yaşatmak ve çoğaltmak olduğunu anlatan Demircan, şöyle konuştu:
“Burası Sanayi Bakanlığımızı çok yakından ilgilendiren, Osmanlı periyodundan kalma değerli bir sanayi tesisi. Birinci hidrolik sistemler kullanılmış ve sonuçta dökümhanesi var. Proje baştan aşağı çok değerli. Münasebetiyle Kültür ve Turizm Bakanlığı başından beri işin içerisinde. 20 yıllık bir emek. Hafriyat çalışmaları yapılmış, ne yapılacağı ortaya konmuş. Etraftaki bu hoş hazırlık, işin nereye varacağının habercisi.”
Kırklareli Valisi Osman Alım de Fatih Dökümhanesi hakkında bilgiler verdi.
Akabinde Kırklareli Müftüsü Aydın Yığman’ın duasının sonrasında Bakan Varank, Bakan Yardımcısı Demircan, Vali Alım ve öteki ilgililer tarafından mescidin açılışı yapıldı.
– Tarihi Fatih Dökümhanesi
Tarihi kaynaklardaki bilgilere nazaran, Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’un fethinde kullandığı toplar ve gülleler, tarihi Demirköy Fatih Dökümhanesi’nde yapıldı.
Periyodun ileri teknolojisi kullanılan dökümhanede, 15. yüzyıl ortalarından 19. yüzyıl sonlarına kadar aralıksız üretim gerçekleştirildi.
Memurlar
