Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca ile Edirne programı sırasında sohbet etme imkanı buldum. Sohbette kamuoyunun merak ettiği ve tartıştığı bahisleri konuştuk. İşte Bakan Koca’nın gündeme ait değerlendirmeleri…
MAKSAT 1000’İN ALTINDA OLAY
Okul öncesi devirde; 18 yaş ve üstü vatandaşlarımızı eksiksiz aşılamış olmalıyız diye düşünüyorum. Okullar açılmadan evvel hadiselerin 1000’in altına düştüğünü görmeliyiz.
EYLÜL-EKİM’DE KULLANIMDA OLACAK
Yerli aşıda Erciyes Üniversitesi’nin inaktif aşısında Faz-2 çalışmaları sırasında gönüllülerin aşılanma basamağı bitti. Faz-2 değerlendirmeleri yapılıyor. Faz-3 etabına geçmek üzere. Zannediyorum bir iki hafta içerisinde Faz-3’e geçilmiş olur. Beklendiği üzere olursa, Faz-3 evresinden sonra üretim ile birlikte eylül-ekim ayında kullanıma geçeceğimizi düşünüyoruz.
7 AŞI ÇALIŞMASINI ÖNEMSİYORUZ
Bunun dışında bir tanesi Ankara Kent Hastanesi’nde olmak üzere Faz-1 safhasında olan iki tane inaktif aşımız var. Virüs gibisi parçacık temelli aşının ise Onkoloji Hastanemizde Faz-1 etabı devam ediyor. Gönüllülerin birinci aşıları yapıldı. İkinci aşıları önümüzdeki günlerde yapılmış olacak. Bunlarla birlikte, önemsediğimiz toplam 7 aşı projesi var. Ankara Üniversitesi’nin üzerinde çalıştığı adenovirüs temelli aşı da önümüzdeki bir iki hafta içinde Faz-1 çalışmasına başlayacak.
6 AY SONRA HATIRLATMA DOZU
Birden fazla yerli aşının yıl sonuna hakikat kullanıma geçeceği bir Türkiye olabileceğini söyleyebilirim. En az 6 ay geçtikten sonra olmak üzere; rapel yani hatırlatma dozları tek doz olarak öneriliyor. Bu durumda rapel dozlarını, hatırlatma dozlarını yerli aşı ile yapabileceğimizi düşünüyorum. Yerli aşının, tıpkı vakitte rapel aşı muhtaçlığımızı da giderebileceğini düşünüyorum. Bunu Bilim Heyeti belirleyecek, kimlere, ne vakit rapel-hatırlatma tek doz aşısı yapılması gerektiğini.
Partizanca muhalefet kimseye şifa olmaz
Bakan Koca, koronavirüse karşı ilaç çalışmalarını şöyle anlattı: “Dünyada ilaç konusunda da hayli bir çalışma var. Türkiye’de de emsal çalışmalar var. Şu an somut, direkt virüse tesirli bir ilaç daha geliştirilebilmiş değil. Lakin Faz-3 basamağına gelen tesirli olduğu tez edilen ve orta sonuçlarıyla da tesirli olduğu söylenen bir ekip ilaçlar var. Yıl sonuna kadar ilaç konusunda değerli bir evre kaydedileceği kanaatindeyim.”
Sinovac’ın tesiri görüldü
Sinovac aşısı ile ilgili bilgi veren Koca, şunları söyledi: Biz, Çin aşısının aktifliğini Hacettepe Üniversitesi’nin 25 merkezde 10 bin 200 kişi üzerinde yaptığı bir çalışmayla dünyaya duyurduk. Bağımsız bir konsey tarafından bu kıymetlendirme yapıldı. Oradaki aktifliği %83,5 olarak açıklandı. Ayrıyeten biz de iki üç hafta içinde, milyonlarca vatandaşımıza uyguladığımız aşının sonuçlarını açıklamış olacağız. Kasım-aralık devrinde yaşanan pikte hayatını kaybeden sıhhat çalışanlarımızın sayısı dikkate alındığında, aşının bu devirde yaşadığımız pikte sıhhat çalışanlarımızın üzerindeki kollayıcı tesirini daha net görmüş oluyoruz. Sıhhat çalışanlarının toplam olay içindeki hissesi, beş kat düştü. Hastaneye yatanlar içindeki hissesi da yaklaşık 4 kat azaldı. Aşı sonrası bilhassa 65 yaş üstündeki vatandaşlarımızın, toplam hadise içindeki hissesi yüzde 17’lerden yüzde 7 küsura indi.
İlaçlarda sonuçlar tesirli
Bakan Koca, koronavirüse karşı ilaç çalışmalarını şöyle anlattı: “Dünyada ilaç konusunda da oldukça bir çalışma var. Türkiye’de de misal çalışmalar var. Şu an somut, direkt virüse tesirli bir ilaç daha geliştirilebilmiş değil. Lakin Faz-3 etabına gelen tesirli olduğu tez edilen ve orta sonuçlarıyla da tesirli olduğu söylenen bir grup ilaçlar var. Yıl sonuna kadar ilaç konusunda kıymetli bir etap kaydedileceği kanaatindeyim.”
Nüfusun 3 katı için aşı mukavelemiz var
Bakan Koca aşı tedariki ile ilgili olarak şunları söyledi:
Şu an nüfusumuzun 3 katı kadar mukaveleye bağlı aşı var. 100 milyonu Çin, 50 milyonu Sputnik. Sputnik’in tedarik planlı birkaç hafta içerisinde netleşmiş olacak. Ayrıyeten 90 milyonu da BioNTtech olmak üzere toplam 240 milyon. Yani nüfusumuzun 3 katı kadar doz ile ilgili yapılmış kontratlarımız var.
OLUMLU GELİŞME BEKLİYORUZ
Bu kontratlarda tarih sınırlaması var. Sputnik 6 ay içinde tedarik edilmek üzere 50 milyon doz için mukavele yapıldı. Daha evvel tekraren tabir ettiğim üzere, Sinovac için birinci 50 milyon dozu şubat sonu, ikinci 50 milyon dozu ise nisan sonu teslim edilmek üzere mukavele yapılmıştı. Yani nisan sonu prestiji ile 100 milyon doz Sinovac aşısı kontrat gereği geliyor olmalıydı, gelmedi. Bilhassa Çin, aşıyı öncelikle kendi vatandaşlarına kullanmak istedi. Fabrikalarındaki üretim devam ediyor, şirket ile o manada bir sorun yok, mukavelede de bu manada bir meşakkat yok. Son bir hafta-on gün içerisinde olumlu gelişmelerle önümüzdeki bir iki hafta içerisinde tekrar akışın devam edeceğini bekliyoruz.
BİONTECH’TE GAYE 90 MİLYON
BioNTech şu ana kadar 5 milyon geldi. Mayıs ayında 1 milyon daha minimum gelmiş olacak. Haziran ayında 30 milyon ki Uğur Hoca bu mevzuda son derece çaba gösteriyor, Türkiye’ye daha fazla aşıyı vermek için harika efor içinde. Temmuz-ağustos için de bu takvimi netleştirip toplamı 90 milyon olacak biçimde tedarik için uğraş harcanıyor. Fakat biz, mayıs-haziran ve başka aylarda daha da arttırabilme gayreti içinde olan Uğur Hocaya biraz daha bunu arttırın diye talepte bulunuyoruz.
TESLİM EDİLDİĞİNDE ÖDENİYOR
Kimisi “Parası ödenmiyor” diyor. Mukavele gereği bize mal teslim edildiğinde parası da ödeniyor. Bu manada hiçbir sorun yok, mukavele de bu türlü. Bu bahis çok istismar ediliyor, teslim edilip de parası ödenmeyen aşı mı var?
Kentlerin röntgeni çekiliyor
Sıhhat Bakanı Koca ile sohbetin akabinde Edirne’deki çalışmaları da gözlemleme fırsatı buldum. Bakan Koca, ziyaret ettiği vilayetlerde tüm tarafları bir ortaya getirerek, adeta kentin röntgenini çekiyor. Toplantılara yereldeki sıhhat ünitelerinin müdürleri, hastanelerin başhekimleri, tıp fakültesi olan üniversitelerin rektör ve üniversite hastanesinin başhekimleri katılıyor. Toplantılar sırasında bakan Koca’ya en az bir bakan yardımcısı ve ilgili genel müdürler eşlik ediyor. Koca’nın hassasiyet gösterdiği bir diğer husus ise lokal yöneticilerin ve siyasetçilerin de bu toplantılara iştirakini sağlamak. Evvelki gün Edirne’deki toplantıya CHP’li Belediye Lideri Recep Gürkan ve MHP Vilayet Lideri’nin katılması bu manada dikkat cazipti.
Hüseyin Likoğlu
Memurlar
