Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası’nın (EBRD) Türkiye’de 2009’dan bu yana özel kesim yüklü olmak üzere 13 milyar avrodan fazla yatırıma dayanak verdiğini belirterek, “Bu meblağın 6 milyar avrodan fazla kısmı sürdürülebilir güç, güç ve kaynak verimliliği ile etraf alanlarına ayrıldı.” dedi.
EBRD Lideri Odile Renaud-Basso ve heyetiyle görüntü konferans tekniğiyle bir ortaya gelen Dönmez, Türkiye’nin, EBRD’nin en geniş faaliyet gösterdiği ülkelerden biri olduğunu tabir etti.
Dönmez, EBRD’nin yeşil güç, yeşil dönüşüm ve dijitalleşme temalarına Türkiye’nin büyük ehemmiyet verdiğini vurgulayarak, “2017’de kamuoyuna duyurduğumuz Ulusal Güç ve Maden Siyasetimizin üç sac ayağını oluşturan yerli ve yenilenebilir güç kaynaklarının hissesinin artırılması, güç arz güvenliğinin güçlendirilmesi ve öngörülebilir piyasa şartlarının temini amaçlarımızla EBRD’nin operasyonları büyük oranda örtüşmektedir.” değerlendirmesinde bulundu.
EBRD’nin Türkiye’de 2009’dan bu yana özel kesim yüklü olmak üzere 13 milyar avrodan fazla yatırıma dayanak verdiğine dikkati çeken Dönmez, “Bu fiyatın 6 milyar avrodan fazla kısmı sürdürülebilir güç, güç ve kaynak verimliliği ile etraf alanlarına ayrıldı.” diye konuştu.
– EBRD’den 4 bin 300 megavatlık yenilenebilir güç takviyesi
Dönmez, EBRD’nin toplam 4 bin 300 megavatlık yenilenebilir güç kapasitesinin hayata geçmesine katkı sağladığına işaret ederek, hidrojen, karbon yakalama ve pak yanma, güç depolama ve dijital altyapıların geliştirilmesinde de EBRD’nin finansman takviyesinin rolünü kıymetli gördüklerini söyledi.
Bakan Dönmez, EBRD ile iş birliği içinde hazırlanan Ulusal Güç Verimliliği Hareket Planı ile 55 hareketin planlandığını ve yürütüldüğünü belirterek, “Gerek bu alanlarda gerekse AB Yeşil Mutabakatı ile ahenk içerisinde geliştireceğimiz yeni AB katkılı mali iş birliği programlarıyla ülkemiz güç dalındaki EBRD finansmanının artarak devam etmesini dilek ediyoruz. Bunun için AB Mali Yardımları IPA’nın 2021-2027 yıllarını kapsayan III. Devrinde, Avrupa Sürdürülebilir Kalkınma Fonu çerçevesinde, Bakanlığımız tarafından EBRD ile iş birliği içinde AB hibesi katkılı kredi programları geliştirilmesini planlıyoruz.” sözlerini kullandı.
Türkiye’nin son 10 yılda yıllık ortalama yenilenebilir güç şurası güç kapasitesinde yüzde 11 artış görüldüğünü aktaran Dönmez, 2021’in birinci üç ayında devreye giren kapasitenin yaklaşık yüzde 98’inin yenilenebilir kaynaklı olduğunu söyledi.
– “Salgında arz derdi yaşanmadı”
Dönmez, AB Yeşil Mutabakatı çerçevesinde değerli çalışmalar yürüttüklerini belirterek, şunları kaydetti:
“Yeni kurduğumuz Türkiye Güç, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu (TENMAK) ile gerek hidrojen gerekse bor kaynaklarının bir güç kaynağı taşıyıcısı ve güç verimliliği aracı olarak kıymetlendirilmesine ait Ar-Ge çalışmaları yürütüyoruz. Özellikle, batarya depolamasında kullanmak üzere kullanılan lityumun bordan üretilmesine yönelik Ar-Ge çalışmalarımızı tamamladık, üretim evresine geçiyoruz. Bu minvalde, EBRD ile TENMAK ortasında hidrojen kullanımına yönelik bir tekno-ekonomik ve düzenleyici yapılabilirlik çalışması gerçekleştirilecektir. Burada yapılacak çalışma, gerek kurumlarımız gerekse özel bölümün iştirakiyle bir hidrojen yol haritası oluşturulması tarafındaki çalışmalarımıza katkı sağlayacaktır.”
Türkiye’nin geçen yıl Karadeniz’de 405 milyar metreküplük doğal gaz keşfettiğini hatırlatan Dönmez, bölgedeki çalışmaların süratle devam ettiğini ve 2023’te bu gazı şebekeye bağlamayı hedeflediklerini söyledi.
Dönmez, doğal gaz depolamada da kapasitenin 2023’te 11 milyar metreküpe çıkmasını planladıklarını belirterek, üçüncü yüzer LNG depolama ve gazlaştırma ünitesi (FSRU) için Saros bölgesinde çalışmaların sürdüğünü lisana getirdi.
Daha rekabetçi doğal gaz piyasası için bu yıl yasal düzenlemelerin planladığını tabir eden Dönmez, “Özel kesimin hissesinin daha da artacağı bir yapı öngörülmekte olup, tüketicilerimize daha rekabetçi kaidelerde doğal gaz sağlanması en önemli gayemizdir.” diye konuştu.
Dönmez, yeşil dönüşüm çerçevesinde AB Yeşil Mutabakatında da daha düşük karbon içeriği ile doğal gazın Avrupa’da da bir geçiş kaynağı olarak koruma edilmesinin planladığına değinerek, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Özellikle hidrojen harmanlama üzere teknolojilerle doğal gazın daha verimli ve çevreci kullanımı da gündemde. Münasebetiyle, ülkemiz yenilenebilir güce geçiş sürecinde rekabetçi ortamın sürdürülmesi ve güç arzında istikrarın sağlanması ile hane halkı ve işletmelerin uygun fiyatlarla güce ulaşmasını teminen doğal gaz altyapısına ait AB dayanağının ve finansal yardımların sürdürülmesi gerektiğine inanmaktadır. Ülkemizin güç ticaret merkezi olma amacı yolunda güç arz güvenliğinin temini, en son tüketicilerin uygun fiyatlı güce ulaşmasının sağlanması ve iklim değişikliği ile çabanın sürdürülmesi ismine doğal gaz dalına ait yatırımlara EBRD ve AB’nin dayanak ve finansal yardımlarını sürdürmesi gerektiğini kıymetlendiriyoruz.”
Memurlar