Enflasyonla gayret sürerken gözler bir yandan da market fiyatlarında. Vatandaşın yansısı ve hükümetin aldığı önlemler, yapılan kontroller ile spekülatif fiyat artışlarının önüne geçilirken kurda gerileme, kar yağışı ve mevsimlik döngü ile birlikte bilhassa hayvansal besin fiyatları düşüşe geçti. Şubat ayında kaşar peyniri, yumurta ve sütte fiyatlar gerilerken önümüzdeki günlerde havaların ısınmasıyla bir çok besin fiyatında gerileme bekleniyor.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Lideri Şemsi Bayraktar, şubat ayında markette en fazla fiyat düşüşünün ise yüzde 25 ile patateste olduğunu bildirdi.
Patatesteki fiyat düşüşünü yüzde 13,96 ile patlıcan, yüzde 5,44 ile kuru soğan, yüzde 4,88 ile kabak, yüzde 2,93 ile kaşar peyniri, yüzde 2,24 ile yumurta, yüzde 2 ile kırmızı mercimek, yüzde 0,56 ile süt takip etti. Bu ortada birtakım kalemlerde arz ve mevsimsellikten kaynaklanan fiyat artışları oldu. En fazla fiyat artışı şubatta yüzde 29,31 ile sivri biberde gözlendi. Sivri biberi yüzde 19,92 ile ıspanak, yüzde 15,28 ile portakal, yüzde 15,1 ile limon, yüzde 11,07 ile ayçiçek yağı, yüzde 9,68 ile yeşil soğan, yüzde 8,76 ile elma, yüzde 7,97 ile yeşil mercimek, yüzde 7,89 ile nohut, yüzde 7,15 ile kuru kayısı, yüzde 6,62 ile domates, yüzde 5,76 ile mandalina, yüzde 5,55 ile tereyağı, yüzde 5,44 ile karnabahar, yüzde 4,88 ile havuç, yüzde 4,75 ile toz şeker, yüzde 4,67 ile salatalık, yüzde 4,39 ile mısır özü takip etti. Kuru üzüm, kuru incir, fındık, Antep fıstığı ve maydanoz fiyatlarında ise değişim olmadı.
Fiyatlar üreticide ise daha fazla geriledi. Üreticide fiyatı en fazla düşen eser yüzde 25 ile patates olurken onu yüzde 21,59 ile kabak, yüzde 20 ile kuru soğan, yüzde 13,01 ile patlıcan, yüzde 9,52 ile yumurta, yüzde 9,07 ile salatalık izledi. Üreticide en fazla fiyat artışının yüzde 23,6 ile sivri biber oldu. Bunu yüzde 19,63 ile havuç, yüzde 16,28 ile portakal, yüzde 11,7 ile mandalina, yüzde 9,52 ile kuru kayısı, yüzde 9,21 ile limon, yüzde 7,69 ile ıspanak, yüzde 4,94 ile dana eti takip etti.
En fazla kontrol besin satış yerlerine yapıldı
Fiyat düşüşlerinde kontroller de tesirli oldu. Tarım ve Orman Bakanlığı, geçen yıl gerçekleştirdiği 1 milyon 356 bin 643 besin kontrolünde, 14 bin 562 adet idari para cezası verirken 172 işletme için savcılığa cürüm duyurusunda bulundu. Geçen yıl en fazla kontrol 603 bin 813 ile besin satış yerlerine yapıldı. Buralara 5 bin 975 adet idari para cezası kesildi, savcılığa 49 kabahat duyurusunda bulunuldu. Toplu tüketim yerlerinde 538 bin 204 kontrol yapılırken buralarda 3 bin 59 adet para cezası verilip 30 kabahat duyurusu gerçekleştirildi. Besin üretim yerlerinde de 214 bin 626 kontrole imza atıldı. Bu kontrollerde 5 bin 528 idari para cezası kesildi ve yapılan cürüm duyurusu sayısı 93’ü buldu. Besin denetim vazifelisi sayısı da geçen yıl 7 bin 137 oldu. Öte yandan bakanlık kontrolleri sonucu taklit ve tağşiş yaptığı katılaşan firmalar kamuoyuna ilan edilirken, bu kapsamda geçen yıl 435 firmaya ilişkin 789 parti eser duyuruldu.
Memurlar
