Medicana Kadıköy Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Salih Buyruğu, “Grip ve yeni tip koronavirüsü (Kovid-19) tıpkı anda olabilirsiniz. Bu türlü bir durum, Kovid-19’un daha ağır seyretmesine neden olacağından, grip ve Kovid-19’u tıpkı anda alma olasılığınızı azaltmak için grip aşısı yaptırmalısınız.” sözlerini kullandı.
Medicana’dan yapılan açıklamaya nazaran, insanların birebir anda hem grip hem de Kovid-19 ile hasta olma mümkünlüğü sıhhat uzmanlarının şu anda en çok korktuğu senaryo. Birebir anda iki teneffüs yolu enfeksiyonu ile uğraş etmek bağışıklık sistemi için felaket olabiliyor. Bir enfeksiyonla savaşmak, bağışıklık sisteminin öbür bir istilacıdan süreksiz olarak uzak durmasını sağlıyor. Bedenin bir grip enfeksiyonuyla başa çıkıyorsa ve akabinde “SARS-CoV- 2″ye maruz kalırsa bağışıklık sisteminin ikinci virüsü etkisiz hale getirmek için gereken çok sayıda antikoru üretmek için ansızın vites değiştirmesi sıkıntı.
Açıklamada görüşlerine yer verilen Medicana Kadıköy Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Salih Buyruğu, grip ile Kovid-19’u karşılaştırdı.
Mevsimsel gripte, yüksek ateş ve teneffüs kasveti olabildiğini söz eden Buyruğu, “Belirgin olan eklem ve kas ağrılarıyla ağır seyreder. Ekseriyetle akciğere kadar inmediği, üst teneffüs yolunda kaldığı bilinir. Akciğerde olmadığı için de zatürreye neden olmaz. Kuru öksürük olabilir lakin en değerli şey nitekim yüksek ateş olması ve hastayı yatağa düşürmesidir.” sözlerini kullandı.
Kovid-19’un başında da tıpkı grip belirtileri üzere kuru öksürük, yüksek ateş, boğaz ağrısı yaşandığına dikkati çeken Buyruğu, şunları kaydetti:
“Kovid-19’un farkı çok kısa müddette akciğere iniyor olması. Akciğere indiğinde de en değerlisi her iki akciğerimizi de kısa müddette etkileyen zatürreye neden olması ve hastaneye yatış gerekliliği. En değerli farkı bu. Burun akıntısı ve boğaz ağrısı gripte, tat ve koku sorunları Kovid-19’da ayırıcı özellik olarak tanımlanabilir. Her iki hastalığın birlikte görülmesi, Kovid-19’un daha ağır seyretmesine neden olacağından, grip ve Kovid-19’u birebir anda alma olasılığınızı azaltmak için grip aşısı yaptırmalısınız. Aşı sizi Kovid-19’a karşı korumaz. Lakin hastalanırsanız bağışıklık sisteminizin gripten korunmasına yardımcı olur. Ateş yahut öteki rastgele bir semptom da hissederseniz Kovid-19 testi yaptırmalı ayrıyeten hekiminizi da aramalısınız. Kovid-19 ve grip semptomları çok benzeri olduğundan hekiminize ayrıyeten grip testi yaptırmanız gerekip gerekmediğini de sormalısınız.”
– Kovid-19’da en sık görülen yakınmalar ateş, kuru öksürük ve halsizliktir
Salih Buyruğu, Kovid-19’da En sık görülen yakınmaların ateş, kuru öksürük ve halsizlik olduğu bilgisini paylaşırken, daha sıklıkla baş ağrısı, burun akıntısı, boğaz ağrısı, balgam, nefes darlığı, kas ve eklem ağrıları, titreme, bulantı, kusma ve ishal şikayetleriyle karşılaştıklarını belirtti. Hastalık şiddetli olduğunda yüksek ateş, kan tükürme, beyaz kürelerde azalma, böbrek yetmezliği, teneffüs yetmezliği ve kalp kası iltihaplanmasının görüldüğünü kaydeden Buyruğu, hekimlerin Kovid-19’un beden üzerinde kısa ve uzun vadeli tesirlerini öğrenmeye devam ettiğini aktardı. Buyruğu, birtakım beşerler için hastalığın grip semptomları ile başladığını belirterek, sonunda Kovid-19’un akciğerleri, kara ciğeri, böbrekleri ve hatta beyni bile etkileyebildiğini tabir etti.
– Kovid-19 virüsü, enfekte bir kişi öksürdüğünde yayılıma başlar
Buyruğu, Kovid-19 virüsünün ekseriyetle yakındaki enfekte bir kişi öksürdüğünde hapşırdığında yahut konuşarak havaya damlacıklar gönderdiğinde öteki bir kimse ile temas kurduğunu belirtti ve Kovid-19’un yayılmasına ait şu sözleri kullandı:
“Birbirine yaklaşık 1,5 metre aralıktaki beşerler ortasında kolaylıkla yayılır. Enfekte bir kişi, kendini hasta hissetmese bile bu damlacıkları yayabilir. Virüs üzerinde virüs bulunan kapı kolu üzere bir objeye dokunduktan sonra size bulaşabilir. Lakin bu o kadar yaygın değil. Bunu bir buz dağına benzetebiliriz. Hastalığın büyük çoğunluğu asemptomatik yani hastalık belirtilerini göstermeyenlerde görülmektedir. Virüs bedene girdiğinde, çoklukla burnunuzu, sinüs boşluğunuzu ve boğazınızı kaplayan hücrelere yerleşir. Birden fazla insan için kaldığı yer burasıdır. Semptomlar ekseriyetle bunu takip eder.
Fakat virüs sağlıklı hücreleri istila edip çoğalmaya başladığından iki haftaya kadar hiçbir şey hissetmeyebilirsiniz. Rastgele bir belirti göstermezseniz bile bunu diğerlerine ulaştırabilirsiniz. Bağışıklık sisteminiz Kovid-19’u birinci haftada bastıramazsa virüs akciğerlerinize inebilir. Orada alveolleri döşeyen hücreleri saldırır. Sıvı ve mukus birikir ve kanınıza oksijen gitmesini zorlaştırır. Nefes almak zorlaşıyor. Bu bir zatürreedir. Birçok insan bir yahut iki hafta içinde iyileşir. Lakin daha uzun mühlet de bilir.
Akut teneffüs düşüncesi sendromunda (ARDS), Kovid-19 pnömoniniz süratle kötüleşir ve bedeninizin reaksiyonu akciğerlerimize daha fazla ziyan verebilir. Kanınıza oksijeni aktaran küçük, hassas hava keseleri, alveoller, iltihap ile dolmaya başlar. X ışınları ve akciğer tomografisi taramaları akciğerinizin büyük kısmının hiç hava almadığını gösterebilir. Kanımızdaki oksijen düzeyleri tehlikeli bir halde düşer ve muhtemelen nefes almanıza yardımcı olması için bir vantilatöre teneffüs makinasına gereksiniminiz olacaktır.”
– Virüs, bedende birçok bölgeye ziyan veriyor
Medicana Kadıköy Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Salih Buyruğu, birden fazla tabibin çok bir bağışıklık yansısının Kovid-19’un daha önemli sonuçlarına neden olduğunu düşündüğünü aktardı.
Buyruğu, “Sitokin ismi verilen kimyasal sinyalleme casuslarının düzeyleri o kadar yükselir ki bağışıklık hücreleri sağlıklı dokulara saldırmaya başlar. Buna ‘Stokin Fırtınası’ denir. Düşük tansiyon, organ yetmezliği ve kan damar hasarı üzere önemli rahatsızlıklara yol açabilir.” tabirlerini kullandı.
Kovid-19’lu bilhassa ağır hasta olanlarda bir dizi kalp sorunu fark edildiğini dikkati çeken Buyruğu, “Aritmi (düzensiz atımlar), kardiyomiyopati (kalp kasının iltihabı), akut kalp krizi, bedeniniz troponin ismi verilen yüksek düzeylerde bir protein salgılar bu olağanda kalbiniz hasar gördüğünde olur. şok kalbin bedenin içinde gereğince kan pompalanmadığında meydana gelir.” açıklamasında bulundu.
Buyruğu, virüsün bedene verdiği öbür ziyanlar için şunları kaydetti:
“Kovid-19, kan damarlarınızı kaplayan hücrelere saldırabiliyor. Kalp meselelerinin yanı sıra, felç yahut pulmoner emboliye yol açan kan pıhtılarına da neden olabiliyor. COVID-19 ile önemli halde hasta olan bireylerin kanlarında ekseriyetle tabiplerin D-dimer dedikleri çok daha fazla pıhtılaşma, yıkım eseri, unsur bulunur. Kovid-19 nöbetler de dahil olmak üzere hudut sisteminde de meselelere neden oluyor üzere görünüyor. Beyindeki şişlik yahut merkezi hudut sisteminin iltihaplanması nedeniyle olabilir. Beyninizle ilişkili olabilecek başka semptomlar; şuur kaybı koku duyusu kaybı inme olarak sıralanabilir.
Koronavirüs, hastalarının yarısına yakınının kanlarında karaciğer hasarına işaret eden enzim düzeyleri yüksek çıkıyor. Lakin buna neden olan virüsün kendisi değil ilaç tedavisi yahut çok faal bir bağışıklık sistemi de buna neden olabilir. Ayrıyeten, virüs nedeniyle hastanede yatanların yaklaşık üçte biri pembe göz olarak bildiğimiz konjonktivite yakalanıyor. Bir virüs bakteri yahut alerjen gözünüzü ve gözkapaklarınızın içini Örten dokuyu tahriş ettiğinde ortaya çıkar. Son olarak virüsten ötürü, önemli biçimde hasta olan şahıslarda yaygındır. İlaç tedavisi, yanlış bir bağışıklık sistemi, düşük tansiyon ve virüse yakalanmadan evvel sahip olduğunuz şartlar buna katkıda bulunabilir.”
Prof. Dr. Salih Buyruğu, birtakım araştırmaların Kovid-19’lu şahısların yüzde 40’ına kadar “asemptomatik” olduğunu gösterdiğini söz ederek, “Bu hasta hissetmedikleri yahut semptomları olmadığı manasına gelir. Fakat virüs yeniden de bedeninizi etkileyebilir. Semptomsuz birtakım bireylerin X ışınları ve BT taramalarında, Kovid-19’lu şahıslarda tipik bir akciğer lezyonu olan ‘bozlucam apositeleri de dahil olmak üzere akciğer hasarı görülür.” sözlerini kullandı.
Memurlar
