Bakırköy 16. İş Mahkemesi tarafından, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Mukavelesi Kanununun 39 uncu unsurunun 4 üncü fıkrasının son cümlesinin iptali için Anayasa Mahkemesine müracaatta bulunulmuştur.
“Toplu iş kontratının imzası sırasında taraf personel sendikasına üye olmayanlar, sonradan işyerine girip de üye olmayanlar yahut imza tarihinde taraf personel sendikasına üye olup da ayrılanlar yahut çıkarılanların toplu iş mukavelesinden yararlanabilmeleri, toplu iş mukavelesinin tarafı olan emekçi sendikasına dayanışma aidatı ödemelerine bağlıdır. Bunun için emekçi sendikasının onayı aranmaz. Dayanışma aidatı ödemek suretiyle toplu iş mukavelesinden yararlanma, talep tarihinden geçerlidir. İmza tarihinden evvelki talepler imza tarihi prestijiyle karar doğurur“
Anayasa Mahkemesi tarafından yapılan değerlendirmede; toplu iş mukavelesine taraf sendika üyesi olan emekçinin talebi gerekmeksizin üye aidatı ödeyerek, üye olmayan emekçinin ise talebi üzerine dayanışma aidatı ödemek suretiyle mukavelenin mali kararlarından faydalandığı, lakin yetki alma ve toplu iş kontratının hazırlık, müzakere ve pazarlık süreçlerinin devam ettiği periyotlarda sendika üyesi olmayan emekçilerin dayanışma aidatı ödemesinin itiraz konusu kuralla engellendiği, kuralın toplu iş mukavelesinin imzalandığı tarihte taraf sendika üyesi olan çalışanlar lehine bir sonuç doğurduğu, bu nedenle sendikalaşma yarışında taraf sendika lehine bir avantaj yarattığının açık olduğu, bu durumun sendikalar ortasındaki yarışın ve münasebetiyle çoğulculuğun zedelenmesine neden olabileceği söz edilmiştir.
Ayrıyeten, taraf sendika üyesi olmayıp mukaveleden yararlanmaya ait öteki kuralları haiz olan emekçilerin toplu iş kontratının kararlarından yoksun bırakılmalarının, bu kapsamdaki personelleri sendikaya üye olmaya zorlayacağının açık olduğu, taraf sendika üyesi olmayan emekçilerin toplu iş kontratının toplu görüşme ve pazarlık sürecinin uzaması nedeniyle öngörülecek geçmişe yönelik nakdî kararlardan yararlanmaları engellenmek suretiyle güçlü sendika ile toplu iş mukavelesi hakkı ortasındaki istikrarın bozulduğu belirtilmiştir.
Karar özetle, toplu kontrat imzalanan sendikaya üye olan personellerin kontratın yürürlük tarihinden itibaren haklardan faydalandığını, fakat üye olmayan ve dayanışma aidatı ödeyerek faydalanmak isteyenler için ise imza tarihinden itibaren haklardan yararlandığını, bu durumun çalışanların hür iradeleri ile sendika seçimi yapmalarını zedelediği gerekçesiyle ilgili yasal düzenlemeyi iptal etmiştir.
Kararın tamamını okumak için .
Memurlar
