Anayasa Duruşması (AYM), temelsiz ihbar üzerine “uyuşturucu ticaretiyle” suçlanan, üstü, meskeni ve arabası aranan infaz müdafaa memurunun ferdî müracaatında, özel hayata hürmet hakkı ile konut dokunulmazlığı hakkının ihlal edilmediğine karar verdi.
Anayasa Duruşması Birinci Kısmının Resmi Gazetede yayımlanan kararına nazaran, 28 yıldır infaz muhafaza memuru olarak çalışan ve 22 yıldır Balıkesir Açık Ceza İnfaz Kurumunda misyon yapan İlhan Ç. hakkında, “kurumdaki mahkumlara uyuşturucu unsur getireceği” ihbarında bulunuldu.
İsimsiz ihbar üzerine infaz muhafaza memuru hakkında, “uyuşturcu maddi ticareti yapma suçu”ndan soruşturma başlatıldı. Duruşmadan de kabahatin takibi ve kanıtların toplanması maksadıyla infaz muhafaza memurunun üstünün, aracının ve meskeninin aranması kararı çıktı.
İnfaz muhafaza memurunun üstünde, meskeninde ve aracında tıpkı gün yapılan aramalarda bir hata kanıtı elde edilemedi.
– Takipsizlik verildi, tazminat istedi
Yapılan aramalar, dinlenen şahitler, kurum güvenlik kameralarının incelenmesinde hata ögesine rastlanmadığı, atılı hatanın işlendiğine dair soyut sav dışında kamu davası açmayı gerektiren kanıt elde edilemediğinden takipsizlik kararı verildi.
Hukuka ters arama yapıldığı argümanıyla tazminat davası açan infaz müdafaa memuru, 22 yıldır tıpkı kurumda çalıştığını, bu müddette misyonu nedeniyle idari yahut cezai bir yaptırıma maruz kalmadığını, işe giderken kurum önünde aracının durdurularak, mahkumların ve meslektaşlarının önünde köpeklerle arama yapıldığını, birebir biçimde konutunun de arandığını, arama işlemenin kanunsuz olduğunu ileri sürdü.
Balıkesir 2. Ağır Ceza Duruşması, 4 Kasım 2014’te müdafaa memurunun tazminat talebini oy çokluğuyla reddetti.
Müracaatçının bu karara karşı yaptığı temyiz talebi Yargıtay 12. Ceza Dairesince oy çokluğuyla reddedildi ve karar onandı.
– Anayasa Duruşmasına kişisel müracaatta bulundu
Kesin kararın 21 Ekim 2016’da bildirim edilmesi üzerine infaz müdafaa memuru Anayasa Duruşmasına ferdî müracaatta bulunarak, özel hayata hürmet hakkı ile konut dokunulmazlığı hakkının ihlal edildiğini öne sürdü.
Kişisel müracaat incelemesi sürerken 8 Mayıs 2017’de vefat eden infaz müdafaa memuru yerine varisleri ferdi müracaata devam etmek istediklerini bildirdi. Varislerin başvuruyu takip edebileceklerine karar veren Anayasa Duruşması, incelemeye devam kararı aldı.
– Birinci Kısım kararı
Anayasa Duruşması Birinci Kısmı, infaz müdafaa memurunun tezlerinin ihlal içermediğine, bu nedenle özel hayata hürmet ve konut dokunulmazlığı haklarının ihlal edilmediğine karar verdi.
Yüksek Duruşmanın münasebetinde, somut hadisede müracaatçının üzerinde, otomobilinde ve konutunda arama yapılmasının, uyuşturucu ticareti yapma hatasına ait yürütülen bir soruşturmada cürüm kanıtlarının ele geçirilmesi emeline dayandığı belirtildi.
Müracaatçının özel hayatına hürmet ve konut dokunulmazlığı haklarına yapılan müdahalenin “kamu nizamı, kabahat işlenmesinin önlenmesi” biçimindeki sınırlama sebeplerine uygun olduğu tabir edilen münasebette, “Uyuşturucu ticareti cürmü kapsamında çoğunlukla arama faaliyetiyle kanıt elde edilebildiği, öbür formda kanıt elde etmenin somut vakada mümkün olmadığı konuları gözetildiğinde müracaatçının maruz kaldığı arama sisteminin kabahatin önlenmesi ve cürüm kanıtlarının elde edilebilmesi için alınması mecburî bir önlem olmadığı söylenemez.” denildi.
Anayasa Duruşması Birinci Kısmı’nda 4 üyenin çoğunluk görüşüne bir üye katılmadı.
Karşı oy yazısında, “başvurucunun konutunda ve otomobilinde uyuşturucu bulunabileceğine ait ihbara binaen çok zayıf bir ihtimale dayanılarak verilen arama kararının Avrupa İnsan Hakları Duruşması kararlarına karşıt olduğu” görüşü savunuldu.
AYM “uyuşturucu ticareti” ile suçlanan memurun tazminat talebini reddetti.
Memurlar