Diyanet İşleri Lideri Prof. Dr. Ali Erbaş, Ayasofya Camisi’nde yapılacak değişikliklere ait, “24 Temmuz’dan itibaren ibadet yapmaya başladığımızda o fotoğrafların üzerini bir formda perdelemek ya da teknolojik imkanlardan yararlanarak ışıkla karartmak ve namazdan sonra da tekrar perdeyi açarak ya da o karartmayı kapatarak ziyaretçilerin müşahedesine sunmak formunda bir tatbik yapacağız.” dedi.
Erbaş, A Haber canlı yayınında Ayasofya’nın ibadete açılmasına ait soruları yanıtladı.
Ayasofya’nın ibadete açılmasından duyduğu memnunluğu lisana getiren Erbaş, çocukluk ve gençlik yıllarındaki içtima ve mitinglerde, “Zincirler kırılacak, Ayasofya açılacak.” sloganının kıymetli bir bölge edindiğini belirtti.
Erbaş, Ayasofya’nın, fethin en büyük sembolü olduğuna işaret ederek, vatandaşların çoğunluğunun Ayasofya’nın ibadete açılması kararını büyük bir heyecan ve memnunlukla karşıladığını aktardı.
Ayasofya Camisi’nde yapılacak düzenlemelere değinen Erbaş, şu haberleri verdi:
“Din İşleri Yüksek Heyetimiz bu mevzuyu çalıştı. İnşallah pazartesi günü son halini verecek. Bu bahiste rastgele bir kahır yok. Doğal Ayasofya 1453’ten evvel yaklaşık bin yıllık bir kiliseydi. Olağan kiliselerde, mahsusen Ortodoks kiliselerinde ikonalar, fotoğraflar bulunur. Ayasofya 1453’te ibadete açıldıktan bir müddet sonra süreç içerisinde onlar kapatılmış ve o biçimde ibadet yapılmış.
İnşallah 24 Temmuz’dan itibaren ibadet yapmaya başladığımızda o fotoğrafların üzerini bir biçimde perdelemek ya da teknolojik imkanlardan yararlanarak ışıkla karartmak ve namazdan sonra da tekrar perdeyi açarak ya da o karartmayı kapatarak ziyaretçilerin müşahedesine sunmak formunda bir tatbik yapacağız. Bu hususta Diyanet İşleri Yüksek Konseyimizin da cevazı vardır, rastgele bir sakınca yoktur. İnşallah şık bir sistemle bunu çözeceğiz.”
– “Camide 2 imam, 4 müezzin hizmet yapacak”
Erbaş, caminin isminde bir değişiklik olup olmayacağına yönelik soru üzerine ise caminin yepyeni ismi olan “Ayasofya-i Kebir Camii” ismiyle ibadete devam edilmesinin daha müsait olacağını söyledi.
Eski CHP Milletvekili Muharrem İnce’nin, “Davet gelirse Ayasofya’da namaza giderim.” kelamlarını kıymetlendiren Erbaş, “Bütün Müslümanlar davetlidir. İsim isim rastgele bir davet laf konusu değildir. Ezan, bütün Müslümanlar için bütün camilere umumi davet meali taşır zati. Binaenaleyh bütün kardeşlerimizi ezanla davet ediyoruz.” tabirini kullandı.
24 Temmuz Cuma günü kılınacak namaza kişilerin maske ve ara kuralına dikkat ederek gelmesi gerektiğini vurgulayan Erbaş, “Tedbirlerle ilgili yarından itibaren hem Kültür ve Turizm Bakanlığı hem Vakıflar Umumi Müdüriyeti hem de Diyanet İşleri Başkanlığı olarak ekip çalışmalarına başlayacağız. İnşallah 24 Temmuz’da Ayasofya’da hoş bir açılışla, cuma namazıyla ibadetlerimize başlayacağız.” diye konuştu.
Erbaş, Ayasofya Camisi’nde hizmet yapacak bireylerin belirlendiğine işaret ederek, şunları söyledi:
“Orada vazife yapacak öğretmenlerimizin isimlerini belirledik. 2 imam 4 müezzinin inşallah önümüzdeki günlerde atamalarını da yapacağız. Hem kıraati, seslerinin şık olması hem de ilmi birikim itibarıyla imamlarımızı o denli seçtik. Müezzinlerimizi de sesleri şık olan, İstanbul’un sahiden ezan okuduğu devir herkes tarafından beğenilen müezzinlerimizi orada görevlendireceğiz.”
– “Ayasofya’yla ilgili kararları almada özgür hareket ettik”
Ayasofya’nın ibadete açılacağı 24 Temmuz’un, Lozan Antlaşması’nın 97’nci yıl dönümüne denk gelmesinin Türkiye’nin özgürlüğü cephesinde kıymetli bir adım olup olmadığına yönelik soru üzerine Erbaş, Türkiye’nin bu duruma bir gereksinimi bulunmadığını belirtti.
Erbaş, Türk milletinin asırlardan beri bağımsızlığını koruma ettiğini ve “özgürlük” sözü ile Türk milletinin birbirine yakıştığını vurgulayarak, laflarını şöyle sürdürdü:
“Ayasofya’yla ilgili kararları alma noktasında her vakit özgür hareket ettik ve bundan sonra da özgür hareket etmeye devam edeceğiz. Herkesin de bizim bu özgürce verdiğimiz kararımıza hürmet duyması gerekir. İnşallah 24 Temmuz’a denk gelmiş olması doğal ki bir mana da söz ediyor. Milletimizin özgürlüğünü perçinlemiş olması noktasında kesinlikle eği olur. Hayırlara vesile olur inşallah.”
– “Caminin tamamı rahat bir formda tasarrufa hazır hale getirilecek”
Ayasofya’nın yabancı turistler tarafından ziyaret edilmesine yönelik düzenlemelere değinen Erbaş, “O hususta hiçbir badire olmaz. Sultan Ahmet, Süleymaniye, Fatih yani bizim bütün tarihi camilerimizde binlerce, yüz binlerce turist ziyaretinin kelam konusu olduğunu hepimiz biliyoruz. Kıymetli olan ibadet esnasında ibadetteki huzura ve huşuya zarar vermeyecek halde planlamalar yapmak. Bu durum da mümkündür. Namaz kılınan alanlara ya da namaz kılanların önlerine geçmemek halinde öteki taraflarda ziyaretlerini yapabilirler. Bu mevzuda hiçbir badirenin olmayacağını düşünüyorum.” değerlendirmesinde bulundu.
Erbaş, Ayasofya’daki değerli ortamların tamamının ziyarete açılıp açılmayacağını Kültür ve Turizm Bakanlığı, Vakıflar Umumi Müdüriyeti ve Diyanet İşleri Başkanlığının belirleyeceğine işaret ederek, caminin tamamının rahat bir biçimde tasarrufa hazır hale getirileceğini anlattı.
Camideki birtakım taşınabilir sembollerin bir müzeye taşınmasının planlanıp planlanmadığına yönelik soru üzerine ise Erbaş, “Tabii camide kalması gerekenler kalacak lakin camide bulunması ya da bulunma mecburiliği olmayanlar kesinlikle bir tarafta sergilenir ve bu biçimde ziyaretçiler tekrar onları münasip ortamlarda müşahede edebilirler.” tabirini kullandı.
– “Ayasofya’nın açılışı bağımsızlığımızla alakalı bir konu”
Erbaş, Fatih Sultan Mehmet’in Ayasofya Vakfiyesi’ne değinerek, şunları söyledi:
“İnşallah Ayasofya’nın tekrar açılması Fatih’in yaptığı bedduanın son bulması mealine geliyor. Vakfiyeler umumide bu cümlelerle biter. Vakıf edenin bu formda bedduası vardır. Yani ‘Benim vakfettiğim bu yapıtı hedefi dışında kullananlar olursa, Allah’ın, meleklerin, bütün Müslümanların, bütün kişilerin laneti onların üzerine olsun’ usulünde bir bedduayla biter ki Fatih Sultan Mehmet’in Ayasofya Vakfiyesi’yle ilgili yapmış olduğu bu beddua da sahiden vesair vakfiye sonlarında bitenlerden biraz daha ağır, biraz daha farklıdır. Zira Ayasofya Fatih’in gözünde fethin en büyük sembolüdür.
İnşallah dünden itibaren bu milletin üzerindeki o bedduanın kaldırılmasına da bu karar vesile olmuştur, bunu umalım. Zira öteden beri biz daima, ‘Ayasofya örtük kaldığı müddetçe Fatih’in bedduası bu milletin üzerindedir’ üzere bir söylemi duyarak büyüdük. Münasebetiyle umudumuz odur ki dünden itibaren bu beddua bu milletin üzerinden kalkmıştır. İnşallah bundan sonra millet olarak daha ulu ve Rabbimizin isteğine müsait işler yapma noktasında ilerleriz ve bu bedduadan da kurtulmuş oluruz.”
Ayasofya’nın ibadete açılmasına ait dış basında nokta alan açıklamalara değinen Erbaş, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bağımsız bir devletiz. Ayasofya’nın açılışı bağımsızlığımızla alakalı bir mevzudur, iç işlerimizdir. Hasebiyle çeşitli memleketlerden bu bahisle ilgili yapılan konuşmalara hürmet duyarız lakin konuşmaları bizi bağlamaz. Biz Ayasofya’yı en şık bir halde ve insanlığın hayrına kullanma noktasında elimizden gelen çabası göstereceğiz. Süreç içerisinde o denli zannediyorum ki onlar da bugün göstermiş oldukları bu reaksiyondan vazgeçeceklerdir. Zira insanlığın mirası olduğu için Ayasofya, camiye dönüştürüldüğü vakit bu özelliğini kaybetmiyor ki. Bugün Sultan Ahmet, Süleymaniye camileri de birebir özelliği taşıyor. Hasebiyle aralarında bir fark yok.”
Memurlar
