Danıştay’ın 2 Temmuz’da vereceği Ayasofya kararına günler kala Türk Tarih Kurumu eski Yöneticisi Yusuf Halaçoğlu’ndan çarpıcı açıklamalar geldi.
Yeni Şafak’a konuşan Halaçoğlu, Ayasofya’nın uydurma evrak ve imza ile camiden müzeye çevrildiğini söyledi. Halaçoğlu, Ayasofya’yı müzeye çeviren kararnamedeki imzanın Atatürk’e ilişkin olmadığını, Resmi Gazete’de yayınlanmadığını, 1948 yılında birinci kararname ile çelişen farklı bir kararname ortaya çıktığını aktardı. İşte Halaçoğlu’nun açıklamalarından satır başları:
BIRINCI KARŞI ÇIKAN ALMAN PROFESÖR
1931 yılında ABD’li Thomas Whittemore Türkiye’ye gelerek, Ayasofya’da bulunan mozaiklerin çıkarılması için müsaade istedi. 1932 yılında Ulusal Eğitim Bakanı Abidin Özmen tarafından 9 kişilik bir encümen kuruldu. İstanbul Müzeler Yöneticisi Aziz Ogan, Tahsin Öz, Osman Ferit Beyefendi bir de Alman Profesör Erkhard Ungar vardı. Bunlar bir rapor hazırladılar. Raporda şu tavsiyelerde bulundular. Caminin müze haline getirilmesi için Thomas’ın çalışmaları bitirilmelidir. Dış kısımlar, kapı pencereler tamir edilmelidir dediler. Son cemaat mahallinin teşhir edilecek hale getirilmesini istediler. Bakın son cemaat mahalli diye vurguluyorlar. Camiye bitişik kimsesizler yurdunun yıkılmasını istediler. Aslında bu Fatih’in kurduğu medrese idi. Avlu tanzim edilerek açık müze yapılmalıdır. Caminin ibadet kısmı ileride tekrar ibadete kapatılarak müze haline getirilmelidir diyorlar. Son hususa Alman Profesör Ungar karşı çıkıyor ve “Hayır cami olmalı kalmalıdır” diyor.
ATATÜRK DE REAKSIYON GÖSTERDİ
Caminin kapatılması talebini Abidin Özmen’e soruyorlar. “Haddini aşmış bunlar. Biz hem müze hem ibadethane olmasını dilek ediyoruz” diyor. Periyodun İçişleri Bakanı Şükrü Kaya da rapordaki “Ayasofya tümüyle müze yapılmalı” sözüne Mustafa Kemal’in reaksiyon gösterdiğini söz ediyor. “Ona sorduğumuzda olamaz bu türlü bir şey. Bizim amacımız bu türlü bir şey değil” diyor. Atatürk’ün 1935 yılında müzeyi gezdiğini söylüyorlar. Caminin içi değil avlu kısmı müze olarak açılıyor, Atatürk orayı geziyor. Hiçbir haberde binanın içini gezdi demiyor.
Mustafa Duran
Memurlar
