Bağlayıcılığı bulunmayan rapor hakkında parlamentoda yapılan oylamada 480 milletvekili rapor lehine oy kullanırken 64 milletvekili aleyhte oy verdi. 150 milletvekili ise çekimser kaldı.
İspanyol milletvekili Nacho Sanchez Amor tarafından hazırlanan raporun Türkiye’nin AB’ye iştirak müzakereleriyle ilgili genel değerlendirmesinde Türkiye’nin Avrupa Birliği (AB) bedellerinden uzaklaştığı sav edildi.
Doğu Akdeniz’deki durumun Türkiye-AB münasebetlerini tarihin en düşük düzeyine getirdiği belirtilen raporda, diyaloğun yine tesis edilmesi ve mevcut sıkıntıların temelinde yatan sebeplerin çözülmesi için tarafların alakaları derinlemesine değerlendirmesi gerektiği kaydedildi.
Raporda “hukukun üstünlüğü ve temel haklar, kurumsal ıslahatlarda geriye gidiş ile bilhassa AB üyelerine karşı izlenen dış politika” nedeniyle ilgilerin gerilediği savunuldu.
AB’nin Türkiye ile diyalog ve olumlu gündem eforlarının onaylandığı raporda, sakin iştirak sürecinin iki tarafta da “yorgunluğa” yol açtığı kaydedildi. Türkiye’nin önemli ıslahatlar yapmayı taahhüt ettiği periyotta AB Kurulu’nun yargı ve temel haklar ile adalet, özgürlük ve güvenlikle ilgili iki müzakere başlığının açılmasını engellediği, fakat engellemenin gerilemeye mazeret edilmemesi gerektiği belirtildi.
DıÅiÅleri: AP’nin tavsiye kararını kabul etmek mümkün deÄil
AP milletvekilleri, Türkiye’nin “iç, dış ve kurumsal siyasetlerinde değişim olmaması halinde” AB Kurulunun Türkiye ile iştirak müzakerelerini resmen askıya almayı tavsiye etmesini istedi ve gerekirse gelecekteki bağlantılar için mümkün “yeni modeller” araştırılmasını lakin müzakerelerin yalnızca kültürel yahut dini münasebetlerle bozulmaması gerektiğini vurguladı.
Raporda bölgenin istikrarı için Türkiye’nin stratejik değere sahip bir partner ülke ve AB’nin NATO içinde de olmak üzere mümkün olan en iyi bağları kurmak istediği bir müttefik olduğu belirtildi. AB’nin, Türkiye ile birçok alandaki stratejik ahenginde ve yapan iş birliğinde çıkarı bulunduğu söz edilerek, olumlu bağlantılar için bu görünümü, Türkiye’nin mevcut siyasetlerinin engellediği ileri sürüldü.
Türkiye’nin terörle çaba yasasını milletlerarası standartlarla uyumlu hale getirmesi gerektiğini savunan milletvekilleri, legal güvenlik telaşları bulunduğunu da belirterek terör örgütü PKK’nın akınlarını kınadı.
Kürt sıkıntısının hak ettiğinden daha az dikkat çektiğini söz eden milletvekilleri, Türkiye’nin İstanbul Kontratından çekilmesini kınadı, ayrıyeten Türkiye’ye iklim değişikliğiyle ilgili Paris Mutabakatını onaylama davetinde bulundu. AP’nin raporunda “başkanlık sisteminin otoriter yorumunun güçlenmesinden”, seçim ıslahatı hakkındaki açıklamalardan, “ultra milliyetçi” telaffuz kullanımından ve siyasi kutuplaşmadan kaygılı olunduğu belirtildi.
Türkiye’nin yaklaşık 4 milyon sığınmacıya mesken sahipliği yaparak kıymetli bir rol oynadığı, sığınmacıların entegrasyonu için yürütülen çalışmaların övgüyle karşılandığı kaydedilen raporda, AB’nin sığınmacılara yardımlarının devam etmesi istendi.
Yeni tip koronavirüsle (Kovid-19) gayrette Türkiye-AB bağlantısının bilhassa arz zinciri oluşturulmasında derinleşmesi istenen raporda, Gümrük Birliğinin modernizasyonunun tarafların çıkarına olacağı, vize serbestisi sürecine takviye söz edilerek vize serbestisinin toplumlar ortasındaki temasa katkı sunacağı vurgulandı.
Milletvekilleri, Türkiye’nin hükümran bir ülke olarak kendi çıkarlarına uygun dış siyaset izleyebileceğini lakin AB’ye aday bir ülke olarak AB’nin dış siyasetine ahengi hedeflemesi, Doğu Akdeniz ve Kıbrıs üzere meselelerin tahlilinde diyalog ve diplomasinin kullanılması gerektiğini belirtti. Kıbrıs konusunda AB’ye ve üye ülkelere müzakereleri muvaffakiyetle sonuçlandırmak için daha etkin rol oynama daveti yapıldı. Türkiye’nin Suriye, Libya ve Dağlık Karabağ siyasetleri da eleştirildi.
Türkiye’yi AB ile yapan diyaloğa davet eden milletvekilleri, AB’nin mümkün olan tüm diyalog durumlarını takip etmeyi sürdürmesini istedi. Bunun mümkün olmaması ve Türkiye’nin “tek taraflı adımları atmaya devam etmesi” durumunda AB’nin yaptırımlar dahil elindeki imkanları kullanması talep edildi.
Milletvekilleri, parlamentolar ortası toplantıların yanı sıra Türkiye-AB başkanlar toplantısının düzenlenmesi davetinde bulundu. Raporun sonunda bağları genel manada düzeltmek için iki tarafın da saygılı bir lisan kullanması, mevcut önyargılar ve yanlış anlamalarla uğraş etmek, kamuoyunda karşı tarafın imajının tarafsız algılanmasını sağlamak için gayret göstermesi gerektiği tabir edildi.
Milletvekillerinin verdiği değişiklik önergelerinin oylanmasıyla rapora 1915 olaylarının 100. yılında AP’de kabul edilen karar tasarısına atıf yapan bir husus eklendi ve Türkiye’ye kelamda “Ermeni soykırımını” tanıma daveti yapıldı.
Değişiklik önergeleri ortasında bulunan Türkiye’nin üyelik müzakereleriyle Türkiye’ye mali yardımların büsbütün sonlandırılmasını içeren hususlar ise reddedildi.
Memurlar