Onaylanarak kullanıma giren Covid-19 aşı sayısının artmasına karşılık üretimin global muhtaçlığı karşılayamaması, dolandırıcıların düzmece Covid-19 aşıları üreterek piyasaya sürmesine yol açtı. Dünyanın farklı ülkelerinden gelen uydurma Covid-19 aşısı ihbarlarının artması, Dünya Sıhhat Örgütünden sonra Avrupa Kurulunu de harekete geçirdi. Avrupa Kurulu, tıbbi eser sahteciliği konusundaki tek mukavele olan ve 18 Avrupa ülkesi tarafından imzalanan MEDICRIME mukavelesi doğrultusunda uydurma Covid-19 aşıları ile uğraş kararı aldı.
İNTERNETTE SATILIYOR
Uydurma Covid-19 aşıları büyük oranda internetin karanlık ortamında satılırken DSÖ Genel Yöneticisi Tedros Adhanom Ghebreyesus geçtiğimiz günlerde düzenlediğin basın toplantısında, dünya genelinde kimi sıhhat bakanlıklarının, ulusal düzenleyici makamların ve kamu ihale kuruluşlarının Covid-19 aşılarının tedariki konusunda kuşkulu teklifler aldığını söylemişti. Ghebreyesus, boş aşı şişelerinin sahteciler tarafın tekrar kullanılmasının önüne geçmek için, şişelerin imha edilmesi gerektiğini tabir etmişti.
Duruma el koyan Avrupa Birliği, geçersiz aşılarla uğraş etmek için dünya ülkelerine yönelik olarak tavsiye kararları yayınladı. Uydurma aşı üreten ya da ya da nizami olarak üretilen aşıları, yasal olmayan yollardan pazarlayanlar hakkında ülkelerin iş birliği içinde olması gerektiğinin vurgulandığı kararlarda; internetin sıkı formda takip edilmesi, aşı atıklarının imhası ile ilgili (şişelerin) düzenlemelerinin yapılması, aşı sahteciliği yapanların pandemi bittikten sonra da takip edilmesi gerektiği vurgulanıyor. Geçersiz aşının önemli sıhhat ziyanları olacağı üzerinde duran Avrupa Kurulu, ülkelerin bu mevzuda toplumu uyarma vazifesini de üstlenmesi gerektiğini belirterek bireyleri de kuşkulu Covid-19 aşılarının satışına karşı dikkatli olmaya ve bu aşıları ulusal makamlara bildirmeye çağırıyor.
Uzmanlar Covid-19 aşı turizmine karşı ihtarda bulunarak içinde aşı uygulaması olan tiplerin aşı sahteciliğinde kullanılabileceğini vurguluyor.
SKANDALLAR GERİSİ GERİSİNE
Pfizer kısa bir müddet evvel yaptığı açıklamada BioNTech’le birlikte ürettikleri Covid-19 aşısının sahtesinin Polonya ve Meksika’da ele geçirildiğini duyurmuştu. Bu aşıların Meksika’daki kliniklerde bir dozu 1.000 dolardan yapıldığı ortaya çıktı. Güney Afrika ve Çin’de de düzmece Covid-19 aşıları ele geçirilmişti.
Avrupa Dolandırıcılıkla Uğraş Ofisi (OLAF), şu anda aracı kuruluşların ve Avrupa Birliği hükümetlerinin elinde toplamda 1,1 milyar doza yakın uydurma Covid-19 aşısı bulunduğunu açıkladı. Bugüne kadar 12 AB üyesi ülkenin bu cins geçersiz aşılarla deneyim yaşadığının vurgulandığı açıklamada uydurma aşıların piyasa kıymetinin 15 milyar avro olduğu söz edildi.
ZİYNETİ KOCABIYIK
Memurlar
