– TBMM Anayasa Komitesi Lideri ve AK Parti Yozgat Milletvekili Bekir Bozdağ, “Yeni bir anayasa yapmak, Türkiye’nin darbe anlayışıyla yönetilme utancından kurtulması demektir. Yeni bir anayasa yapmak, ‘Anayasayı yalnızca darbeciler yapar.’ üzere absürt bir kanıyı savunan kimi çevrelere karşı, sivil insanların demokratik ve hür ortamda anayasa yapabileceğini göstermek demektir.” dedi.
Bozdağ, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın gündeme getirdiği yeni anayasa tartışmalarına ait AA muhabirine konuştu.
Bugüne kadar CHP dahil bütün siyasi partilerin topluma yeni anayasa vaadinde bulunduğunu anımsatan Bozdağ, üniversiteler, barolar, TOBB, iş dünyası, medya ve sivil toplum kuruluşları dahi herkesin yeni anayasa konusunda hemfikir olduğunu söyledi. Daha evvel yürütülen anayasa çalışmaları hakkında bilgi veren Bozdağ, Hüsamettin Cindoruk’un TBMM Lideri olduğu 1995 yılında bir çalışma yapıldığını, akabinde AK Parti’nin iktidara gelmesiyle bu çalışmaların devam ettiğini anlattı. Bozdağ, farklı periyotlarda çeşitli sivil toplum örgütlerinin de yeni anayasa konusunda taslak hazırladıklarına işaret ederek kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Yeni anayasa talebi, Türk milletinin ortak ve değişmez talebi, büyük bir hasretidir. Bugüne kadar Türkiye’de her bölümün üzerinde ittifak edip de yapamadığı tek şey; yeni anayasadır. Herkes ‘Yeni anayasaya gereksinim var.’ diyor lakin maalesef yeni anayasayı hayata geçiremedik. Yeni anayasa yapmayı bugüne kadar büyük uzlaşı temin ederek başaramadık. Bu bizim için büyük bir ayıptır. Zira Türkiye 1961’den bu yana darbe anayasalarıyla yönetiliyor. Darbe anayasasıyla yönetilmeyi Türkiye’ye yaşatmaya kimsenin hakkı yok. Bu bizim için büyük bir utançtır. Bütün siyasi partilerin bu bahse taktikle değil içtenlikle bakması lazım. AK Parti yeni anayasa konusunda dün olduğu üzere bugün de özdendir.”
– “Yeni bir anayasa çalışması yaptığı için AK Parti’ye kapatma davası açıldı”
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yeni anayasa davetinin, tarihi ve samimi bir davet olarak değerlendirilmesini isteyen Bozdağ, “AK Parti 20 yıldır iktidarda, neden şimdiye kadar yapmadı?” halindeki bir yaklaşımın gerçek olmadığını vurguladı. AK Parti’nin daha evvel yeni anayasa konusunda attığı adımların çeşitli nedenlerle engellendiğine dikkati çeken Bozdağ, şu tabirleri kullandı:
“Biz, bu mevzuda daima çalıştık. Seçim beyannamelerimizde ve hükümet programlarımızda bu hususa yer verdik. Ergun Özbudun başkanlığında yeni anayasa taslağı çalışması yürütüldü. 2008 yılında AK Parti’ye kapatma davası açıldı. Bu davada AK Parti’nin laiklik aykırısı aksiyonların odağı olduğu ileri sürüldü. Fakat AK Parti’ye kapatma davasının temel nedeni AK Parti’nin yeni anayasa çalışmasını başlatması ve ikazlara karşın bu çalışmadan vazgeçmemiş olmasıdır. Biz bunu yaşadık. Sonra cumhurbaşkanlığı seçiminde kriz yaşadık ve bunun ardından halk oylamasıyla cumhurbaşkanı seçiminin millet tarafından yapılması kabul edildi.”
AK Parti’nin, 2009’dan sonra da yeni anayasayı Türkiye’nin gündemine getirdiğini ve birçok sivil toplum örgütünü ziyaret ettiğini hatırlatan Bozdağ, bu süreçte uzlaşma yerinin olmadığının anlaşılması üzerine AK Parti’nin kendi taslağını getirdiğini ve 2010 referandumunda bu taslağın kabul edildiğini belirtti. Bozdağ, 2011 seçiminden sonra Meclis’te bir uzlaşma komitesi kurulduğunu, bu çalışmalarda 60 husus üzerinde uzlaşıldığını, kurulun daha fazla ilerleyememesi üzerine çalışmaların sonlandırıldığını anımsattı.
AK Parti’nin, o süreçte kurulda üzerinde uzlaşılan unsurların TBMM’de görüşülerek kabul edilmesini önerdiğini lakin muhalefetin bu teklife de olumlu bakmadığını kaydeden Bozdağ, 2017 yılında hükümet sistemini değiştiren esaslı bir ıslahat yapıldığını ve bu ıslahatın da halk oylamasıyla kabul edildiğini söyledi. Bozdağ, “AK Parti’nin yeni anayasa talebi her vakit olmuştur. Fakat parlamentodaki çoğunluğumuz yeni bir anayasa için hiç bir vakit kâfi olmadı. Tek başına gücümüz yetmediği için yeni bir anayasa yapamadık. AK Parti her vakit iyi niyetli ve samimi olmuştur fakat muhalefet partileri bu bahiste tıpkı hali gösteremedi.” diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yeni bir davet yaptığını belirten Bozdağ, daha evvelki aksilikleri konuşarak yeni bir anayasa yapılamayacağını, bu nedenle sıfırdan bu problemin müzakere edilmesi gerektiğini lisana getirdi.
– “Sıfırdan yeni bir anayasa yapmak, yeni bir cumhuriyet kurmak değildir”
Sıfırdan yeni bir anayasanın “yeni bir cumhuriyet kurmak” manasına geleceği tenkitlerinin gerçek olmadığını söz eden Bozdağ, “Türkiye’de 1921 Anayasası var, o vakit buna birinci cumhuriyet dememiz mi gerekiyor? 1924 Anayasası sıfırdan yapıldı, buna da ikinci cumhuriyet; 1961 Anayasası sıfırdan yapıldı, buna da üçüncü cumhuriyet, 1982 Anayasası sıfırdan yapıldı, buna da dördüncü cumhuriyet mi diyeceğiz? Yok o denli bir şey. Sıfırdan yeni bir anayasa yapmak, yeni bir cumhuriyet kurmak değil. Anayasa, toplumsal bir mukaveledir. ‘Bundan sonra bir anayasa yapmayız.’ demek, toplumun geleceğine ipotek kurmaktır.” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye’nin yeni bir anayasa yapmaya gereksinimi olduğunun altını çizen Bozdağ, “Yeni bir anayasa yapmak, Türkiye’nin darbe anlayışıyla yönetilme utancından kurtulması demektir. Yeni bir anayasa yapmak, ‘Anayasayı yalnızca darbeciler yapar.’ üzere absürt bir kanıyı savunan kimi çevrelere karşı, sivil insanların da demokratik ve hür ortamda anayasa yapabileceğini göstermek demektir.” dedi.
Mevcut anayasada şimdiye kadar 19 sefer ve 200 hususta değişikliğe gidildiğini anımsatan Bozdağ, anayasanın yamalı bohça haline geldiğini lisana getirdi.
Bozdağ, 1982 Anayasasını 40 yıl evvel dikilen elbiseye benzeterek “Türkiye bu elbiseyle yönetilemiyor. Bu anayasanın her unsur, söz ve harfinde darbenin ruhu var. Değiştirerek bu ruhu yok edemedik ve özgürlükçü bir anayasa haline getiremedik, getiremeyeceğiz de. Bunun için yeni bir ruhla sivil ve demokratik bir anayasayı milletimizin taleplerini dikkate alarak hayata geçirmemiz lazım.” sözlerini kullandı.
– “1982 Anayasası, Türk milletine güvenmiyor”
Bozdağ, 1982 darbe anayasasının yasama, yürütme, yargı ve Türk milletine güvenmediğini, bu anayasanın güvensizlik üzerine kurulduğunu, milletin de bu nedenle anayasayı içselleştiremediğini lisana getirdi.
Türkiye’nin yeni anayasa konusunda kâfi birikime sahip olduğuna dikkati çeken Bozdağ, daha evvel Meclis çatısı altında yapılan çalışmalar ile farklı siyasi partilerin çalışmalarının değerli bir arşiv niteliğinde olduğunu vurguladı.
Bozdağ, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın davetinin, anayasa çalışmalarının kapalı ve kapalı kapılar gerisinde değil, şeffaf ve açık bir formda yapılması manasına geldiğini belirterek “AK Parti’nin bu mevzuda donanım ve hazırlığı üst düzeyde lakin Türk milleti tek başına anayasa yapma çoğunluğunu AK Parti’ye vermedi. Bu nedenle de öteki partilerle ortak hareket edilmesi gerekir.” diye konuştu.
– “Özal, Demirel, Erbakan, Ecevit de başkanlık sistemini istiyordu”
TBMM Anayasa Komitesi Lideri Bozdağ, muhalefet partilerinin güçlendirilmiş parlamenter sistem talebine ait değerlendirmelerde de bulundu. Bozdağ, literatürde bu türlü bir kavramın olmadığını aktararak şunları söyledi:
“Literatürü bilenler, ‘güçlendirilmiş parlamenter sistem’ diye bir sistem olmadığını biliyor. ‘Güçlendirilmiş’ tabiri, mevcut hükümet ve siyasetçilerin parlamenter sistemden duydukları rahatsızlıkları gizlemek için kullandıkları bir tabir. Neden parlamenter sisteme dönmek istediklerini söylemiyorlar da ‘güçlendirilmiş parlamenter sistem’ diyorlar? Zira Türk milleti de bu sistemden rahatsız. Bu sistemden rahatsız olmayan yok. Merhum Özal, Süleyman Demirel, Necmettin Erbakan, Bülent Ecevit de başkanlık sistemini istiyordu. Türkiye’de iktidarların büyük çoğunluğu, ülkenin parlamenter sistemle yönetilemediğini görmüş ve sistem değişikliği talebinde bulunmuştur. İktidar olamayan, ülkeyi yönetme sorumluluğu üstlenemeyenler parlamenter sistemi talep ediyor.”
Daha evvelki sistemde Türkiye’de neredeyse 16 aya bir hükümetin düştüğünü belirten Bozdağ, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’yle bu sürecin sona erdiğini ve Türkiye’deki sıkıntılarının daha rahat çözüldüğünü anlattı.
Bozdağ, Türkiye’de yeni anayasa çalışmaları için uzlaşma ortamının olmadığı istikametindeki tezlere da değinerek “Uzlaşmak için iyi niyetin olması kıymetli. Biz iyi niyetle ve içtenlikle bakıyoruz. Kimsenin niyet sorgulaması yapmaması lazım. Niyet sorgulaması yaparsak olmaz. Samimiyetimizden kuşku etmeden ve şeffaf olmak lazım. Bu şeffaflığın milletin hakemliğinde olması gerekir. Saklı, kapaklı anayasa çalışması bu çağda olmaz. Rakip üzere masaya oturulursa ‘Karşı tarafı nasıl alt ederim?’ niyeti oluşur. Partiler birbirlerini yenme anlayışıyla değil, Türkiye için en yararlıyı tespit edip orada uzlaşmayı temel alırsa olumlu sonuç elde edilir.” sözlerini kullandı.
– “Bu mevzuda Meclis Başkanlığı inisiyatif alabilir”
Bekir Bozdağ, HDP ile görüşülüp görüşülmeyeceğine ait “Uzlaşma olacaksa Meclis çatısı altında olacaktır. Bu mevzuda Meclis Başkanlığı inisiyatif alabilir yahut diğer çalışmalar yapılabilir. Bunların hepsi müzakere edilecek bahisler. Yeni anayasanın muhtevası yahut tarafları üzerine ayrıntılı kıymetlendirme yapmak süreci zehirler. Bu yüzden evvel bu bahisteki niyetleri görmek gerekiyor. Sayın Cumhurbaşkanımız ve Sayın Devlet Bahçeli niyetlerini açıkladı. Öteki partiler önümüzdeki günlerde daha net açıklamalar yaptıktan sonra tahminen Meclis Başkanlığımız harekete geçer.”diye konuştu.
Oturup konuşmaktan kimsenin bir şey kaybetmeyeceğini lisana getiren Bozdağ, “Hepimiz bu milletin evlatlarıyız. Hepimizin gayesi bu milletin faydasını en üst seviyede gerçekleştirmektir. Yeni anayasa konusunda ‘Oturmayız, konuşmayız.’ demek hakikat bir yaklaşım değil. Madem ‘Uzlaşma.’ diyoruz, herkese düşen ‘Ben de varım.’ demektir. Birtakım ön yargılar ileri sürerek ‘Yokum.’ demek bence hakikat bir şey değil.” dedi.
Her partinin kendisine nazaran bir ideolojisi ve fikri olduğuna işaret eden Bozdağ, yeni anayasa çalışmalarında, ideolojik yaklaşımların vesayetiyle hareket etmeden ve ideolojileri yarıştırmadan hareket edilmesi gerektiğini bildirdi.
– Anayasa Mahkemesinin Enis Berberoğlu kararı
Anayasa Mahkemesinin Enis Berberoğlu hakkındaki kararını da kıymetlendiren Bozdağ, “Anayasa Mahkemesi kararları yasama, yürütme ve yargı organlarını bağlar. Bu tartışma dışı bir husus. Bunu tartışmak Türkiye’ye ziyan verir. Bu çok net bir durum. Anayasa Mahkemesi kararları herkesi bağlar ama Anayasa Mahkemesinin rastgele bir mevzudaki kararını da muhatabına ulaştırması lazım. Hasebiyle Anayasa Mahkemesinin, Berberoğlu konusunda verdiği hak ihlali kararının muhatabı İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesidir.” sözlerini kullandı.
Boğaziçi Üniversitesindeki hareketlere ait ABD ve BM’den gelen açıklamaları eleştiren Bozdağ, mevzunun Türkiye’nin iç sıkıntısı olduğunu, ne ABD’nin ne diğer memleketler arası örgütlerinin Türkiye’nin rektör atamasına müdahale hakkı bulunduğunu vurguladı.
Bozdağ, bütün siyasi partilerin de ABD, BM ve öbür memleketler arası kuruluşlardan yapılan açıklamalara hal koyması davetinde bulunarak “Siyasi partilerin ‘Hadi oradan, siz kim oluyorsunuz da rektör atamamıza karışıyorsunuz?’ demesi lazım. Dış çevrelerin, Türkiye’yi karıştırmak, huzursuzluk çıkarmak için içeride yaşanan her olaya müdahale etme üzere bir iradelerinin olduğunu görüyoruz. Bu cins yaklaşımları kınıyor ve reddediyoruz.” dedi.
Boğaziçi Üniversitesinin milletlerarası bir bilim yuvası olduğuna dikkati çeken Bozdağ, “Katil polis.” diye bağıran teröristlerle yahut öbür güzel olmayan olaylarla anılmasının hem üniversiteye hem de öğrencilere ziyan verdiğini kaydetti.
Memurlar
