Birmingham Üniversitesindeki uzmanlar tarafından yönetilen “COVIDSurg Collaborative” milletlerarası araştırma takımınca, “Cerrahi planlanan hastalara Covid-19 aşısı uygulamasında öncelik verilmeli mi?” başlıklı bilimsel çalışma yapıldı.
Sonuçları, bugün dünyanın en itibarlı bilimsel cerrahi mecmualarından “British Journal of Surgery”de yayımlanan çalışma kapsamında, Türkiye, Avustralya, Brezilya, Çin, Hindistan, Birleşik Arap Emirlikleri, İngiltere ve ABD’nin dahil olduğu 116 ülkedeki 1667 hastaneden 141 bin 582 hastanın dataları incelendi.
Cerrahi konusunda dünyanın en büyük iş birliğiyle yapılan memleketler arası çalışmaya, Türkiye’den Gazi Üniversitesi (GÜ) Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Ana Bilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sezai Leventoğlu ve Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Ana Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Arda Işık liderlik yaptı.
Çalışmaya, Türkiye’de salgın periyodunda yüksek olay sayısı bulunan çeşitli vilayetlerdeki farklı cerrahi branşlarda 46 hastaneden birçok bilim insanı katıldı.
“Ameliyat öncesi aşılanma önemli”
AA muhabirine araştırma sonuçlarına ait bilgi veren Prof. Dr. Leventoğlu, sıhhatin korunmasında Kovid-19 aşılarının değerine dikkati çekti.
Planlı ameliyatı bekleyen hastaların, toplumdan evvel Kovid-19 aşılarını yaptırması gerektiğini belirten Leventoğlu, “Çünkü ameliyat öncesi aşılama, planlı ameliyat sonrası ortaya çıkabilecek virüse bağlı vefatları önlemede tesirli.” dedi.
Leventoğlu, şunları kaydetti:
“Bilimsel çalışma, cerrahi planlanan, bilhassa 70 yaş üstü ve kanser nedeniyle ameliyat düşünülen hastaların aşılanmasının, ameliyat sonrası Kovid-19’a bağlı vefatları tedbire mümkünlüğünün genel topluma nazaran daha yüksek olduğunu gösterdi. Planlı ameliyat belirlenen hastalara, cerrahi öncesi Kovid-19 aşısı yapılmasının, koronavirüse bağlı vefat riskini azalttığı belirlendi. Elektif yani planlı ameliyat edilecek hastalar için ameliyat öncesi aşılama yapılması, tıpkı vakitte bunun global olarak önceliklendirilmesi sayesinde bir yıl içinde yaklaşık 60 bin insanın Kovid-19 nedeniyle ölmesinin önleneceği varsayım ediliyor.”
Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Ana Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Arda Işık da “Çalışma kapsamında araştırmacılar, dataları inceleyerek, ameliyat sonrası Kovid-19 enfeksiyon oranları ve mevt oranlarına dayanarak bir yılda Kovid-19 ile bağlantılı vefatı önlemek için gereken aşı ölçüsünü hesapladı. Cerrahi hastalar için gereken aşı ölçüsü, genel topluma nazaran dengeli bir halde daha düşük olarak saptandı.” bilgisini verdi.
“Acil olmayan planlı cerrahiyi tekrar başlatmak global bir önceliktir”
Birmingham Üniversitesi araştırmacılarından Aneel Bhangu da “Aşılama sayesinde, hastalarda Kovid-19 komplikasyonları riski değerli ölçüde azaltılarak ve cerrahi sonrası muhtemel on binlerce Kovid-19 enfeksiyonu önlenerek planlı cerrahilerin inançlı biçimde yine başlaması desteklenebilir.” değerlendirmesinde bulundu.
Bilhassa düşük ve orta gelirli ülkelerin, birkaç yıl boyunca Kovid-19 aşılarına yaygın erişime sahip olmayabileceğini anlatan Bhangu, “Aşı kaynakları sonlu olsa da hükümetler Kovid-19 mevt oranı en yüksek kümeler için aşılamaya öncelik veriyor. Çalışma, hükümetlerin bu kararları almasına yardımcı olabilir.” diye konuştu.
Birmingham Üniversitesi araştırmacılarından Dr. Dmitri Nepogodiev ise “Acil olmayan planlı cerrahiyi yine başlatmak global bir önceliktir. 116 ülkeden 15 binden fazla cerrah ve anestezist bu çalışmaya katkıda bulunmak için bir ortaya geldi. Siyasetçilerin, topladığımız dataları, elektif cerrahiye inançlı formda yine başlamayı desteklemesi için kullanmaları çok kıymetli. Genel toplumdan evvel elektif cerrahi hastaları için Kovid-19 aşılamasına öncelik verilmeli.” sözlerini kullandı.
Salgının birinci dalgasında, mecburî olmayan planlı ameliyatların yaklaşık yüzde 70’inin ertelendiğini belirten Nepogodiev, şunlalrı kaydetti:
“Bu da iddiası 28 milyon sürecin ertelenmesine yahut iptal edilmesine neden oldu. Birçok ülkede planlı ameliyatlar yapılmaya başlansa da bilhassa Kovid-19 dalgalanmaları yaşayan ülkelerde, bu kısıtlamaların yani planlı cerrahilerin ertelenmesinin 2021 boyunca devam etmesi kuvvetle olasıdır.
Cerrahi hastalar için Kovid-19 aşılamasına öncelik verilmesi, bilhassa toplam nüfusu aşılamanın birkaç yıl süreceği bölgelerde, planlı ameliyatları yine başlatmaya ve birikmiş cerrahi hadise sayılarının azaltılmasına yardımcı olabilir. Aşılama ayrıyeten ameliyat sonrası muhtemel akciğer komplikasyonlarını da azaltabilir. Bu da ağır bakım kullanımını ve genel sıhhat harcamalarını azaltır.”
Memurlar
