Türk Parası Değerini Müdafaa Hakkında 32 Sayılı Karar’ın değerli maden ithalatıyla ilgili unsurlarında 19 Şubat’ta yapılan değişikliğin akabinde, bu karara uygulama bildirimi de misal doğrultuda düzenlendi. Düzenlemeyle, kamu kurum ve kuruluşları ile TSK Güçlendirme Vakfı şirketlerinin standart dışı işlenmemiş değerli maden ithal edebileceğine ait bir karar getirildi.
Bedelsiz ithalat DİR kapsamında yapılabileceği üzere, Türkiye’de yerleşik bir hukukî kişinin sermayesine eklenmek üzere, değerli madenler aracı kuruluşları aracılığıyla da bedelsiz ithalat yapılabilecek. Ayrıyeten, standart dışı işlenmemiş değerli madenlerin bu biçimde ithalinde, Borsa İstanbul A.Ş’ye tesliminin akabinde, standart işlenmemiş değerli madene dönüştürülmesi mecburiliği da getirildi. Listedeki rafineri damgalı eser mecburiliği ise kaldırıldı. DİR kapsamında yılda yaklaşık 5 milyar dolarlık standart ve standart dışı altın ithal edip işleyerek ihraç eden dalda, ithalat koşullarıyla ilgili 3 gün ortayla iki kıymetli mevzuat değişikliği yapıldı. Yaklaşık yüzde 40 ile Türkiye’nin kıymetli katma pahalı ihracat kalemlerinden birisini oluşturan dala yönelik mevzuat değişikliğine ait, kesim yetkilileri yorum yapmaktan kaçındılar.
Türk Parası Değerini Muhafaza Hakkında 32 Sayılı Karar’ın değerli maden ithalatıyla ilgili hususlarında 19 Şubat’ta yapılan değişikliğin akabinde, bu karara ait 200832/34 numaralı uygulama bildirisi de de emsal doğrultuda düzenlendi.
Bildirimin “Kıymetli maden ve taşlar” başlıklı 6’ncı unsurunun yolcu beraberinde getirilebilecek altın ölçüsüne ait düzenlemeler içeren 4, 5 ve 6’ncı unsurlarında değerli değişiklikler yapıldı.
Kamu kurumları ve TSK Güçlendirme Vakfı şirketlerine ithalat müsaadesi
Diğer bir tabir ile bu kararlar bildiriden büsbütün çıkarılırken, tıpkı fıkralarda diğer hususlar düzenlendi. 4’üncü fıkra ile kamu kurum ve kuruluşları ile TSK Güçlendirme Vakfı şirketlerinin standart dışı işlenmemiş değerli maden ithal edebileceğine ait bir karar getirildi.
5’inci fıkra, işlenmemiş değerli madenlerin yalnızca peşin, mal mukabili yahut bedelsiz ödeme halleriyle ithal edilebileceğini karara bağlarken, 6’ncı fıkra ile bedelsiz ödeme formuyla yapılan ithalatın nasıl yapılacağına açıklık getirildi.
Buna nazaran bedelsiz ithalat DİR kapsamında yapılabileceği üzere, Türkiye’de yerleşik bir hukukî kişinin sermayesine eklenmek üzere, değerli madenler aracı kuruluşları aracılığıyla da bedelsiz ithalat yapılabilecek.
İthalatta BİST listesinde yer alan rafineri damgalı eser zaruriliği kalktı
6’ncı fıkrada yapılan bu düzenlemeyle tıpkı vakitte 4’üncü fıkra kapsamında yurda getirilecek altının Borsa İstanbul A.Ş. tarafından
Türk Parası Değerini Muhafaza Hakkında 32 Sayılı Kararda değişiklik yapılarak, Hazine ve Maliye Bakanlığı’na işlenmemiş değerli madenlerin farklı ödeme biçimlerine nazaran ithalatını düzenleme yetkisi verildi. Kararın 7’nci hususunda yapılan öbür bir değişiklikle, mevcut metne “DİR kapsamında standart dışı işlenmemiş değerli maden ithalatı serbesttir” sözü eklendi. DİR kapsamında standart dışı işlenmemiş değerli maden ithalatına özgürlük getirilmekle birlikte, DİR kapsamında gerçekleştirilenler
yayımlanan Rafineriler Listesinde yer alan rafinerilerce üretilmiş olması ve rafinerinin mührünü yahut ismini ya da amblemini taşıması zaruriliği da kaldırılmış oldu.
MASAK ve Hazine’ye bildirim mecburiliği içeren fıkralar yürürlükten kalktı
Öte yandan 6’ncı hususun yolcu beraberinde getirilen standart işlenmemiş altına ait çeşitli bildirim zorunluluklarını içeren 7, 8, 9 ve 10’uncu fıkraları yürürlükten kaldırıldı. Bunlardan 7’nci fıkra, yolcu beraberi yapılan standart işlenmemiş altın girişlerinde beyanda bulunulmaması yahut yanlış beyanda bulunulması halinde, bunların gümrük yönetimi tarafından koruma dahil olmak üzere, standart işlenmemiş değerli maden ithalatı, yalnızca Merkez Bankası ve Değerle Madenler Borsası’na üye olan aracı kuruluşlar tarafından yapılabiliyor.
7’nci hususun Ç fıkrasında yer alan, yolcu beraberine en fazla 5 kg’a kadar standart işlenmemiş altının yolcu beraberinde yurda getirilebileceğine ait karar değiştirildi. Yeni düzenlemede, 5 kg’lık hudut kaldırıldı. Bunun yerine, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın muhtaçlık duyulması halinde standart işlenmemiş
altına alınması öngörülüyordu. Ayrıyeten bu durumun MASAK ve Cumhuriyet Savcılıklarına bildirimde bulunulması karara bağlanıyordu.
8’inci fıkrada, 5 kg’dan fazla standart işlenmemiş altın getirilmesi halinde, aşan kısmın yetkili gümrük yönetimince yolcu beraberi eşya ambarına alınması öngörülüyordu.
9’uncu fıkra standart işlenmemiş altında yetkili gümrük yönetiminin İstanbul Havalimanı Yolcu Salonu Gümrük Müdürlüğü’nün olduğunu düzenliyordu. 10’uncu fıkra ise yetkili gümrük yönetiminin, yolcu beraberinde yurda getirilen standart işlenmemiş altına ait bilgileri aylık devirler halinde Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bildirileceğini karara bağlıyordu. değerli madenlerin yolcu beraberinde yurda getirilmesine ait yetkili olduğu sözü hususa eklendi. Bölümün birtakım oyuncuları, Türkiye’ye bu derece katma bedel yaratan bir dala yönelik böylesine kıymetli düzenlemelerin, hazırlanmadan evvel kendilerine danışılmamasından yakındılar. Milletlerarası altın ticareti alanındaki uzmanlar ise yapılan düzenlemelerin kesimdeki tıkanıklığın aşılmasına yardımcı olacağını, bilhassa standart dışı altın getirilmesinde yaşanan külfetlerin da giderileceği yorumunda bulundular.
Yürürlükten kaldırılan kararlara yönelik önümüzdeki periyotta yeni bir uygulama bildirisinin çıkarılabileceği kaydediliyor.
Rafinerilerin taban sermaye kuralı 10 milyon liradan 35 milyon liraya yükseltildi Borsada değerli madenleri süreç görecek Türkiye’de heyeti bir rafinerinin, minimum sermaye kaidesi 10 milyon liradan 35 milyon liraya yükseltildi. Ayrıyeten rafinerilerin aktif bir iç denetim sistemi oluşturulması ve Tedarik Zinciri Ahenk Raporları hazırlaması da karara bağlandı. Değerli Maden Standartları ve Rafinerileri Hakkında Bildirimde yapılan değişiklik Resmi Gazete’de yayınlandı.
Standart dışı altın getirilmesinde yaşanan kasvetler aşılacak
Türk Parası Değerini Muhafaza Hakkında 32 Sayılı kararda değişiklik yapılarak, Hazine ve Maliye Bakanlığı’na işlenmemiş değerli madenlerin farklı ödeme hallerine nazaran ithalatını düzenleme yetkisi verildi. Kararın 7’nci unsurunda yapılan diğer bir değişiklikle, mevcut metne “DİR kapsamında standart dışı işlenmemiş değerli maden ithalatı serbesttir” sözü eklendi. DİR kapsamında standart dışı işlenmemiş değerli maden ithalatına hürlük getirilmekle birlikte DİR kapsamında gerçekleştirenler dahil olmak üzere, standart işlenmemiş değerli maden ithalatı, yalnızca Merkez Bankası e Değerli Madenler Borsası’na üye olan aracı kuruluşlar tarafından yapılabiliyor.
7’nci hususun Ç fıkrasında yer alan yolcu beraberinde en fazla 5 kg’a kadar standart işlenmemiş altının yolcu beraberinde yurda getirilebileceğine ait karar değiştirildi. Yeni düzenlemede, 5 kg’lık hudut kaldırıldı. Bunun yerine, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın muhtaçlık duyulması halinde standart işlenmemiş değerli madenlerin yolcu beraberinde yurda getirilmesine ait yetkili olduğu tabiri unsura eklendi. Bölümün birtakım oyuncuları, Türkiye’ye bu kadar katma kıymet yaratan bir dala yönelik böylesine kıymetli düzenlemelerin, hazırlanmadan evvel kendilerine danışılmamasından yakındılar. Memleketler arası altın ticareti alanında uzmanlar ise yapılan düzenlemelerin bölümdeki tıkanıklığın alılmasına yardımcı olacağını, bilhassa standart dışı altın getirilmesinde yaşanan ıstırapların da giderileceği yorumunda bulundular.
Hüseyin Gökçe
Memurlar