Evlilik birliği kuran eşler birbirlerinin hayatını paylaşmakta ve birbirlerine karşı sorumlulukları bulunmaktadır. Eşlerin birbirine olan yükümlülüklerinden birisi de sadakat yükümlülüğüdür. Eş, evlilik birliği boyunca öbür eşe duygusal ve cinsî mealde sadık kalmalıdır.
Türk Uygar Kanunu’nun 185. unsurunun son fıkrasında belirtildiği üzere “Eşler birlikte yaşamak, birbirlerine sadık kalmak ve yardımcı olmak zorundadırlar.” olarak düzenlenmiştir.
Eşlerin birbirine sadık olmasına ait ekseriyetle yanlış bilinen bir mütalaa bulunmaktadır, eşin bir diğer kimseyle cinsî birleşme olmadığı takdirde duygusal mealde gerçekleşen hareketlerin aldatma niteliğinde olmadığıdır. Halbuki eşlerin oburuyla cinsî birliktelik yaşamaması gerektiği üzere duygusal bir bağ kurarak duygusal manada aldatma da gerçekleştirmemelidir. Sonuç olarak duygusal da olsa cinsî de olsa aldatma, aldatmadır.
Aldatmanın cinsine nazaran aldatılan eşin açacağı boşanma davasında boşanma sebebi de değişkenlik gösterecektir. Kanunda belirtilen kişisel boşanma sebeplerinden birisi olan zina nedeniyle boşanma davasında eşin üçüncü bir kimse ile cinsî birleşme yaşaması halinde açılacaktır. Cinsî birleşme olmadan gerçekleştirilen duygusal aldatma ise itimat kırıcı hareketlere girmektedir ve evlilik birliğinin temelden sarsılması nedeniyle açılan boşanma davasında kusur olarak ileri sürülebilmektedir.
Itimat Kırıcı Hareketler Nelerdir?
Kanunda itimat kırıcı hareketlerin neler olduğu belirtilmemiştir. Fakat Yargıtayın birçok kararında ve duygusal olarak aldatma niteliğinde olan tüm davranışlar inanç kırıcı hareketlere girmektedir. Örneklemek gerekirse;
– Eşin karşı cinsten bir kimseyle dudaktan öpüşmesi,
– Toplumsal medya hesabı üzerinden karşı cinsten şahıslarla samimi sohbetlere girmesi, ondan hoşlandığını belirtmesi yahut sevdiğini söylemesi,
– Eski eşi ya da sevgilisiyle tekrar görüşmesi,
– Karşı cinsten birisiyle el ele tutuşması,
– Farklı birisine aşık olduğunu söylemesi,
– Chat sitelerinde ve Tinder üzere eş bulma pratiklerini etkin olarak kullanması,
– Karşı cinsten birisine flört etme talebinde bulunması üzere kelamlar inanç kırıcı hareketlere girmektedir.
Eşinin itimat sarsıcı hareketlerine rastlayan kişi, evlilik birliğinin temelden sarsılması nedeniyle (eski ismiyle şiddetli geçimsizlik) boşanma davası açarak eşinin kusurlu davranışlarını delilleriyle birlikte dilekçesinde belirtmelidir.
Zina Nedeniyle Boşanma Davası Nedir?
Zina nedeniyle boşanma davası, Türk Uygar Kanunu’nda kişisel boşanma sebebi olarak düzenlenmiştir. Zinaya dayanarak açılacak olan boşanma davasının belirli koşulları bulunmaktadır:
1-) Dava açmaya hakkı olan eş, boşanma sebebini öğrenmesinden itibaren 6 ay ve her halde sebebin doğumu üzerinden 5 yıl içerisinde dava açmalıdır.
Kanunda belirtilen bu müddet içerisinde davacı dava açmadığı takdirde dava açma hakkı düşecektir. Müddet eşin zinayı öğrenmesinden itibaren başlayacaktır. Fakat zina hareketi devam ediyor ise hak düşürücü vade geçmiş sayılmayacaktır. Yargıtay 2. Hukuk Dairesinin 2016/9952 Esas, 2018/1484 Karar sayılı kararında; “Davacı-karşı davalı erkeğin uzun mühletten beri bir gayrı bayanla birlikte yaşadığı, tıpkı bayanla münasebetinin hala devam ettiği yapılan soruşturma ve dinlenen tanık beyanlarından anlaşılmaktadır. Zina aksiyonu devam ettiğine nazaran, hak düşürücü vade geçmiş sayılmaz. Toplanan delillerden, davacı-karşı davalı erkeğin zinasının temadi ettiği anlaşılmaktadır. O halde, bayanın davasının da kabulü gerekirken reddi gerçek olmamıştır.” olarak düzenlenmiştir.
2-) Eşler arasında resmi nikah bulunması halinde zina kusurundan bahsedilebilecektir. Birlikte yaşayan sevgililer yahut resmi nikahı bulunmayan, imam nikahı olan insanların arasında resmi mealde makbul bir evlilik ilgisi bulunmamaktadır. Boşanma davası açmak isteyen kimseler her şeyden evvel resmi nikahlı olmalıdır. Resmi nikahlı olup münferit yaşayan yahut boşanma davası açılan kimselerin tasdikli bir evliliği olduğundan sadakat yükümlülüğü de devam edecektir. Duruşma eşlerin boşanmasına karar vermiş, boşanma kararı ismine istinafa müracaatta bulunulmuş olsa dahi karar şimdi kesinleşmediğinden taraflar evli sayılacaktır. Tarafların boşanma kararı katılaşmadığı müddetçe sadakat yükümlülüğü de devam edecektir.
3-) Karşı cinsten bir kimse ile cinsî birlikte bulunması halinde zina kusurunda bulunulmuş olacaktır. Zina nedeniyle boşanma davasında en kıymetli koşuldur. Cinsî birlikteliğin olmadığı lakin duygusal olarak sadakat yükümlülüğünü zedeleyen aksiyonlar zina değil, itimat kırıcı hareketlere girmektedir. Öpüşme, sarılma, el ele tutuşma, yanak yanağa poz verme, sevişmek zina değildir. Eşinin gayrı birisiyle cinsî alakada bulunduğunu argüman eden eş, açmış olduğu davada argümanını da ispatlamalıdır. Ayrıyeten Yargıtayın yerleşmiş kararlarında zina hareketinin karşı cinsle olan cinsî birliktelik olacağıdır, hemcinsi ile girmiş olduğu cinsî birliktelik boşanma sebebi olacaktır lakin zina kusuruna dahil olmamaktadır.
4-) Zina hareketini gerçekleştiren eş “kusur”lu olmalıdır. Eşin ayırt etme gücüne sahip olmalı, bir gayrısının zorlaması yahut ayırt edemeyecek duruma getirerek zina hareketini yaptırması zina fiili oluştuğunu göstermeyecektir.
Aldatma Nasıl İspatlanır?
İspat, davadaki tezini yahut savunmasını delillerle somutlaştırmasıdır. Aldatma nedeniyle açılan boşanma davalarında eş, aldatıldığına dair belirttiği savını ispatlamalıdır.
Deliller hukuka tutarlı olması koşuluyla her türlü delil ile ispatlanabilecektir. Itimat kırıcı hareketler olarak isimlendirilen duygusal aldatmanın ispatı zina kusurundan daha kolaydır. Sarılma, öpüşme, el ele tutuşma üzere aksiyonlar fotoğraf, tanık, toplumsal medya hesabından yapılan paylaşımlar, bildiri dokümanları, ses kaydı üzere delillerle kanıtlanabilir. Tüm bu deliller hususî hayatın kapalılığını ihlal etmemesi koşuluyla ve hukuka iyi olarak elde edilen deliller olmalıdır.
Zina nedeniyle boşanma davasında da her türlü delil ile zina kusuru ispatlanabilir. Fakat eşinin karşı cinsten birisiyle cinsî birliktelik yaşadığına dair ispatı elbette daha güç olacaktır. Yargıtay kimi durumlarda eşin 3. bireyle olan münasebetindeki detaylarda zinanın oluştuğunu belirtmiştir. Bunlar:
– Gayrı bir kadın/erkek ile birebir konutta yaşaması,
– Eşi dışında diğer birisiyle otelde tatil yapması,
– Diğer bir erkek/kadının ortak konuta alınması,
– Üçüncü kişi olan bayanın gebe kalması üzere hallerdir. Eşinin öteki bir kimse ile bu denli samimi münasebeti, eşi üzere birlikte yaşaması yahut tatile gitmesi üzere hareketler de her türlü delil ile kanıtlanabilir. Otel kaydı, fotoğraf, güvenlik kamera imajı, tanık üzere delillerle kanıtlanması mümkündür.
Dedektif Delilleri Hukuka Makul Yönetici?
Eşinin kendisini aldattığından şüphelenen eş, aldatıldığından emin olmak ve açacağı davada delil sunmak ismine hazırlanmak için hususî dedektif ile anlaşmaktadır. Dava açılmadan evvel somut deliller elde edilmesi için eşinin kapalı bir formda takip edilmesi, eşinin bir kimseyle otele yahut öbür bir konuta baş başa gitmesi halinde fotoğraf ya da medya kayıtlarının alınması üzere dedektiften hizmet almaktadırlar. Bu noktada değerli olan bir durum vardır, hususî hayatın saklılığının ihlal edilmesi halinde dedektif ve dedektife talimat veren eş kabahat işlemiş olacaktır. Mahsusen haber elde etmek maksadıyla ofise ya da konuta kamera yahut ses sistemi kurdurulması, kamuya açık ortamda da olsa kişinin kişisel hayatının kapalılığını ihlal eden fotoğraflar çekilmesi hukuka iyi delil niteliğinde olmayacaktır.
Anayasanın 38. hususunda belirtilmiş olduğu üzere “Kanuna uymaz olarak elde edilmiş bulgular, delil olarak kabul edilemez”. Hukuka uymaz delillerin sunulması halinde duruşma karara esas almayacaktır. Başkaca karşı taraf, delillerin korunan türel bedellerini ihlal ettiğini ileri sürerek delilleri elde etmede yardımcı olan ve delilleri sunan kişi aleyhine soruşturma başlatılması yanında talepte bulunabilecektir.
Eşini Affeden Kişi Aldatmaya Dair Boşanma Davası Açabilir Mi?
Türk Uygar Kanunu’nun 161. unsurunun 3. fıkrasında “Affeden tarafın dava hakkı yoktur” olarak belirtilmiştir. Zinada bulunan eşin affedilmesi halinde affeden eşin dava açma hakkının olmayacağı bilinmelidir. Dava açmadan evvel zina fiilini bilen eş, eşini affettiğini belirtir ise dava açtıktan sonra davalı eş devrinde bu hareketi nedeniyle affedildiğini söyleyerek davanın reddini talep edebilecektir.
Bunun yanında dava açıldıktan sonra davacı eş, zinada bulunduğunu sav ettiği eşe yönelik olarak
– Seni özledim,
– Evliliğimize bir baht daha verelim,
– Evlatlarımız için bir kere daha deneyelim,
– Seni çok seviyorum
– Kimseyi bu kadar çok sevmedim, seni hala seviyorum
– Senden oburuyla olmaz, tekrar barışalım üzere kelamlar sarf etmesi, bildiri yahut mail göndermesi halinde affetmeye ait kararlar uygulanabilecektir. Dava açıldıktan sonra birebir konutta yaşamaya başlanması, birlikte tatile gidilmesi ve tekrar bir arada yaşanması halinde eş, affetmiş sayılacaktır.
Aldatan Eşe Evlatların Velayeti Verilir Mi?
Evlilik birliği içerisinde müşterek evladın velayeti her iki ebeveyndedir, ortaktır. Tarafların boşanma sürecine girmesi halinde ise velayet hakkı ana yahut babadan birisine verilmektedir. Duruşma velayet kararı verir iken her daim evladın üstün yararını göz önünde tutacak, evladın bakımı hangi ebeveyn tarafından daha iyi mekanına getirileçeğini araştıracaktır. Elbette evlilik birliğindeki hadiseler dolaylı olarak velayet kararını da etkileyebilmektedir. Fakat yalnızca eşini aldatması velayet kararını olumsuz yanda etkilememektedir.
Duruşma evladın yaşı, eğitim tarafı, sıhhati üzere hususları gözeterek karar verecektir. İstisnai durumlar hariç olmak üzere ana bakımına muhtaç bir yaşta ise (0-3 yaş arası süt ve emzirme periyodu, tuvalet eğitimi aldığı süreç gibi) evladın velayeti anaya verilmektedir. Lakin ananın psikolojisinin elverişli olmaması yahut evlada bakmaya elverişli bir sıhhatinin olmaması halinde evladın velayet hakkı babaya verilecektir.
Duruşma velayet konusunda karar verebilmek için mütehassıslardan yararlanacak ve pedagog aracılığıyla bir toplumsal inceleme raporu düzenlenmesini isteyecektir. Evladın velayetine ait görüşünü bildirmek üzere eksper birinci olarak ebeveynler ile münferit farklı görüşecek, gerekirse evladın bakımının hangi meskende yapılacağı ve konut içerisinde odasının olup olmadığı, odası var ise odasının nasıl olduğuna dair araştırma gerçekleştirecektir. Evlat idrak yaşında ise (8 yaş ve üzeri) mütehassıs, evlada anasının mi yoksa babasının yanında mı bahtiyar olduğuna dair dolaylı yoldan sorular sorarak kimin yanında kalmak istediğini öğrenecektir. Tüm bunlar gerçekleştirildikten sonra evladın velayetine ait görüşünü raporda sunacaktır. Duruşma mütehassısın belirtmiş olduğu rapor sonrası kararını verecektir.
Aldattığı 3. Şahsa (Sevgiliye) Tazminat Davası Açılabilir Mi?
Aldatılan eş, eşinin aldattığı kimseden maddi ya da manevi cepheden zararını karşılaması ismine tazminat davası açma hakkı olup olmadığı konusu çok merak edilmektedir. Üstelik günümüzde bu bahse dair çok fazla görüş bulunmaktadır. Bir kısım görüş sevgilinin tazminat ödemesi gerektiğini belirtir iken öteki bir görüş ise sevgilinin evlilik mukavelesinde taraf olmadığı nedeniyle tazminat ödememesi gerektiğini savunmaktadır.
Türk Uygar Kanunu’nda eşin aldattığı kimse olan 3. şahsa yönelik tazminat davası açılıp açılmayacağı istikametinde rastgele bir düzenleme bulunmamaktadır. Ama yeniden de şimdiye kadar üçüncü kişinin haksız fiil işlediği teziyle birçok tazminat davası açılmış ve hala açılmaktadır. Yargıtay açılan tazminat davalarında üçüncü insandan tazminat alınabileceği, sadakat yükümlülüğünü ihlal eden eşin evli olduğunu bildiği halde birlikte olmasında verdiği zararlardan sorumlu olduğu cihetinde kararlar vermekte idi; ama son vakitlerde görüşünü değiştirmiştir.
Yargıtay son tarihli kararında, sadakat yükümlülüğünün sadece eşler arasında olduğu ve sadakat yükümlülüğünün ihlalinde müteselsilen (birlikte) sorumlu olduğuna dair bir karar olmadığından sorumlu tutulamayacağını belirtmiştir.
Zinanın İspatı Halinde Mal Paylaşımına Tesiri Olur Mu?
Taraflar evlilik içerisinde edinmiş olduğu mallara ait mal rejiminin tasfiyesi talebiyle dava açmaktadır. Mal paylaşımı davası, boşanma davası katılaşmadan karara çıkmamaktadır, bu nedenle mal paylaşımı davası boşanma davasını bekletici sorun olarak bekletecektir.
Zina nedeniyle açılan boşanma davası da mal paylaşımı davası için değerlidir. Eşin zina yaptığına dair kesin bir karar verilmesi halinde hakim, zina yapan eşe mal rejiminde hakkı olan artık bedeldeki hissesinin azaltımına yahut külliyen kaldırılmasına karar verebilecektir.
Evlilik Akdine Aldatma Hususu Konulabilir Mi?
Evlilik akdi düzenlemesi devletimizde bulunmamaktadır. Kimseler evlenmeden evvel yahut evlendikten sonra kanunda belirtilen mal rejimlerinden hangisini tercih ediyor ise ortaklaşa karar vererek mal rejimini tercih edecektir. Mal rejimine dair yapılacak olan tercih noter huzurunda gerçekleştirilmektedir. Evlilik kontratı pratiği olmadığından evliliğe dair detaylı düzenlemede bulunulamayacak ve aldatmaya ait hususlar konulamayacaktır. Kanun ve içtihatlar ile eşlerin yasal hakları zati düzenlenmiştir.
Aldatan Eş Nafaka Öder Mi?
Nafakanın çeşidine ve eşin kusuruna nazaran aldatan eşin nafaka ödeyip ödemeyeceği konusunda net bir karşılık verilebilir.
– Yoksulluk Nafakası: Gayrı ismiyle vadesiz nafaka olan yoksulluk nafakasının aşikâr koşulları bulunmaktadır. Yoksulluk nafakası evlilik birliğinin sona ermesiyle yoksulluğa düşecek olan ve evliliğin bitiminde kusursuz ya da daha az kusurlu olan eşe ödenen nafakadır. Aldatan eş, duruşma tarafından ağır kusurlu yahut tam kusurlu bulunur, gayri eş de yoksulluğa düşecek ise yoksulluk nafakasına hükmedecektir. Boşanma davası devam ederken ödenmesine karar verilir ise muvakkat (tedbir) nafakası ismi altında nafaka ödenecektir.
– İştirak Nafakası: İştirak nafakası, evlat ismine ödenen ve eğitim, sıhhat, beslenme masrafını kapsayan ve ekonomik gücü orantısında ödemiş olduğu aylıktır. İştirak nafakası, velayet hakkını almayan ebeveyn tarafından ödenmektedir. Bu nedenle eşin aldatması yahut evlilik birliğinde kusurlu olmasının iştirak nafakası ödemekle yükümlü olmasının bir ehemmiyeti bulunmamaktadır. Duruşma tarafından evladın üstün yararı gözetildiğinden aldatan eş, evladın bakımını ve gözetimini daha iyi noktasına getirecek ise evladın velayet hakkını o ebeveyne verecektir. Aldatan eş de iştirak nafakası alacaklısı olabilecektir. Boşanma davası devam ederken muvakkat olarak velayet hakkını vermiş olduğu vesair eşin iştirak nafakası almasına hükmedebilecektir.
(Bu içeriğin kimi kısımları, boşanma avukatı Serpil Çınar’ın internet sitesinden Av. Serpil Çınar’ın oluruyla alınmıştır.)
Kaynaklar:
https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.4721.pdf
https://www.cinar.av.tr/zina-aldatma-nedeniyle-bosanma-davasi
Memurlar