Türkiye’nin birinci nükleer santral projesi Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nde (NGS) birinci ünitenin temelinin atılmasının üzerinden 3 yıl geçerken, bu süreçte ikinci ve üçüncü ünitelerin temeli atıldı. Dördüncü ünite için birinci kazmanın ise 2022 başında vurulması planlanıyor.
Akkuyu NGS’nin birinci ünitesinin temeli Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Federasyonu Devlet Lideri Vladimir Putin’in görüntü konferans tekniğiyle katıldığı merasimle 3 Nisan 2018’de temeli atıldı.
Türkiye’nin en büyük yatırımları ortasında bulunan Akkuyu NGS, her biri 1200 megavat kapasiteli 4 reaktörden oluşacak. Santralin birinci ünitesinin 2023’te tamamlanarak üretime geçmesi planlanırken, başka üniteler birer yıl ortayla devreye girerek 2026 prestijiyle tam kapasite çalışmaya başlayacak.
Akkuyu NGS, tam kapasite devreye girdiğinde, yaklaşık 35 milyar kilovatsaat elektrik üretimiyle Türkiye’nin yıllık elektrik talebinin yüzde 10’unu karşılayabilecek.
– Santralin işletimi çağdaş yüksek teknolojili hidrolik yapı sistemiyle sağlanacak
Akkuyu NGS’de üç yılda yapılan çalışmaları AA muhabirine pahalandıran Akkuyu Nükleer AŞ Genel Müdür Birinci Yardımcısı ve Yapı İşleri Yöneticisi Sergey Butskikh, santral alanında inşaata hazırlık çalışmalarının 2017’nin sonunda başladığını anımsattı.
Santralin birinci ünitesinin temeli için birinci betonun 3 Nisan 2018’de döküldüğünü aktaran Butskikh, “Bundan sonra santralin inşaatı gitgide hızlanmaya başladı. Mayıs 2019’da Doğu Deniz Kargo Terminali’nin inşaatı tamamlandı. Terminal, büyük ölçekli yükleri, inşaat gereçlerini ve ekipmanları kabul etmeye başladı. Terminal sayesinde alana gelen büyük ekipmanlar ortasında birinci ve ikinci güç ünitesi için üretilen kor tutucu, birinci güç ünitesinin reaktör gövdesi ve buhar jeneratörlerin seti, birinci ünitenin türbin adası için yüksek ve orta basınçlı silindir rotoru yer aldı. Yüklerin terminale teslim edilmesi konusunda ise yoğunluk gitgide artıyor.” diye konuştu.
Butskikh, Temmuz 2019’da proje için değerli bir muahede imzalandığını belirterek, “Akkuyu NGS tesislerinin tasarımı, tedariki ve inşaatı için imzalanan bu mukavele (EPC sözleşmesi) gelecekteki kurulacak tesislerinin ana kısmının inşası için tam bir çalışma döngüsünün uygulanmasını sağlamış oldu.” dedi.
– Dört ünitenin inşaatında 12 bin istihdam
Santrali Türkiye’nin elektrik şebekesine bağlamak için 2019 sonunda Türkiye Elektrik İletim AŞ ile bir muahede imzalandığını ve bu muahede çerçevesinde yüksek voltajlı iletim sınırlarının inşa edildiğini söyleyen Butskikh, şunları kaydetti:
“Santralin ikinci ünitesinin temeli 8 Nisan 2020, üçüncü ünitenin ise 10 Mart 2021’de atıldı. Şu anda inşaat ve montaj çalışmaları Akkuyu NGS alanının tüm alanlarında çok faal bir formda devam ediyor. Bugün Akkuyu NGS, dünyadaki en büyük nükleer inşaat alanı. Şu anda projede 11 bin kişi çalışıyor. Bunlardan yaklaşık 8 bini inşaat ve montaj çalışmaları yapıyor. 4 ünitenin tamamında inşaat çalışmaları yapıldığı vakit bu sayı 12 bine çıkacak. Bu da yalnızca bölgesel değil ulusal ölçekte bile çok büyük bir sayı. Tüm 4 güç ünitesi de tam kapasite devreye girdiğinde santralde yaklaşık 4 bin kişi çalışacak.”
Nükleer santralin işletilmesinin çağdaş yüksek teknolojili hidrolik yapı sistemiyle sağlanacağını anlatan Butskikh, şu anda su giriş yapısının inşaat alanında tarama ve antifer bloklar kullanılarak kıyı güçlendirme çalışmalarının sürdüğünü söyledi.
Butskikh, ayrıyeten santralin ana teknik binalarına deniz suyunun temini ve daha sonra tekrar Akdeniz’e tahliyesi için kıyı şeridinin yakınında bir pompa istasyonunun üretiminin sürdüğünü belirtti.
– Dördüncü ünitenin temeli 2022 başında atılacak
Ana ekipmanların imalatı, nakliyesi ve Akkuyu NGS inşaat alanında kurulumunun proje takviminde belirtilen müddetler çerçevesinde yapıldığını kaydeden Butskikh, santral için materyal ve ekipman üretim alanının yalnızca Rusya ve Türkiye ile hudutlu olmadığını, Fransa, Çek Cumhuriyeti, İtalya, İspanya ve Polonya üzere ülkelerden de tedarik sağlandığını lisana getirdi.
Alandaki inşaat ve montaj çalışmalarının yanı sıra ekipman imalat sürecinin de imalata başlama müsaadesinin verilmesinden alana teslim edilme evresine kadar Nükleer Düzenleme Kurumu (NDK) tarafından sıkı bir formda denetlendiğini aktaran Butskikh, imalat tesislerinin faaliyetlerini NDK’nin belirlediği ihtiyaçlar ve memleketler arası standartlar kapsamında yürütüldüğünü tabir etti.
Butskikh, santralin bu yılki planlarına ait şunları kaydetti:
“Bu yıl içerisinde dördüncü ünite için NDK’den birinci olarak sonlu çalışma müsaadesi, sonrasında da inşaat lisansını almayı hedefliyoruz. Alınacak müsaade evrakları kapsamında bu yılın sonuna kadar dördüncü ünite nükleer ve türbin adaları tesisleri için temel çukurlarının hazırlanması sağlanarak reaktör ve türbin binalarının temel altı beton döşemesi yapılacak. Bu, sıkıntı ve uzun bir süreç. Güç ünitesinin temelini oluşturacak ve ‘beton yastığı’ olarak isimlendirilen oluşuma başlamadan evvel, uzmanlar çukurun toprak tabanını yoğunluk ve deformasyona karşı direnç açısından denetim edecek. Temel altı beton dökme çalışmaları ilerledikçe, inşaatçılar otomatik gerilme-gerinim durumu izleme sisteminin sensörlerini yerleştirecek. Bu, güç ünitesinin güvenliğini sağlamak için kullanılan birçok sistemden biridir. Bu sistem, yük taşıyan bina yapılarının toprak temelindeki basıncı hakkında bilgi sağlayacak. Beton yastığının tamamlanmasının akabinde temel plakalarını inşaat demirleriyle güçlendirmeye başlayacağız. Dördüncü ünite temel plakasına birinci beton dökülmesi sürecinin 2022 yılı başında yapılmasını planlıyoruz.”
Memurlar
