Aile, Çalışma ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınıyla uğraş kapsamında bakım kuruluşlarındaki süreci aktif yürüterek, hayata geçirdiği önlemlerle Dünya Sıhhat Örgütünce örnek gösterildi.
Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamaya nazaran, Kovid-19 salgınıyla ilgili 7 Ocak 2020’de harekete geçildi. Birinci olarak Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü vasıtasıyla vilayet müdürlüklerine iletilen resmi yazı ile salgına karşı gözetici ve önleyici önlemlerin alınmasına yönelik altyapı hazırlandı.
Şubat prestijiyle tedbirler sıkılaştırmaya başlandı, engelli ve yaşlılara yönelik hizmet veren kuruluşlara gerçekleştirilecek ziyaretler idari olarak sadece aile üyelerini kapsayacak formda sonlandırıldı.
Huzurevleri ile yaşlı bakım ve rehabilitasyon merkezlerinde kalan yaşlılara günde en az 4 sefer 6 saat ortayla ateş takibi yapılmaya başlandı. Dış ortamdan engelli ve yaşlılara yönelik hizmet veren kuruluşlara gelen her işçi, öncelikle ateş ve teneffüs meşakkati belirtileri açısından taranmaya başlandı.
Şubat sonunda huzurevleri ile yaşlı bakım ve rehabilitasyon merkezlerinin tamamına zorlayan sebepler hariç ziyaretçi kısıtlaması getirildi. Bu tarihten itibaren Bakanlığa bağlı tüm kuruluşlarda Kovid-19 önlemleri kapsamında paklık ve hijyen gereçleri, gözetici ekipman ve buna misal gereksinimlerine yönelik gerekli tedbirler alınmaya başlandı.
Kuruluş işçisi yahut sakinleri ortasında ateş, öksürük, teneffüs külfeti, süratli nefes alıp verme, göğüs ağrısı üzere şikayetlerden rastgele biri bulunanların acilen sıhhat kurumlarına başvurmasının sağlanması ve takibinin yapılması istendi. Ayrıyeten paklık, laboratuvar, tıbbi gereç ve ilaçlar ile öteki özel materyal alımları için huzurevlerine 64 milyon lira ödenek gönderildi. Kuruluşlara ziyaretler üzere kurum dışına çıkış da sonlandırıldı. Misyonlu çalışanın tamamına, yapılması gerekenler konusunda eğitim verildi. Yıl boyunca Bakanlıkça her başka kuruluş için tematik olarak rehberler hazırlandı. Ayrıyeten, engelliler ve aileleri ile çocuklara ve ebeveynlere yönelik de tavsiye rehberler hazırlanarak paylaşıldı.
– Yaşlı ve engellilerin rapor mühletleri uzatıldı
İlaçlarını raporlarla alan yaşlılar için rapor müddeti dolduğunda hastaneye tekrar başvurmadan ilacını direkt alabilmesi konusunda 13 Mart 2020’de düzenleme yapılarak uygulamaya geçildi.
Tüm kuruluşlarda ferdî esirgeyici donanımlar ve ortamı dezenfekte etmek için gerekli eserlerin anlık takipleri yapılması için Aile Bilgi Sistemi üzerinden kuruluşların tüm muhtaçlıklarını ve stoklarını takip eden modül 19 Mart 2020’de oluşturuldu.
Kuruluşlarda toplumsal izolasyon katı, toplumsal izolasyon kuruluşu ve kuruluş ek ünitesinin oluşturulması, bunların olamadığı durumlar için boş olan ek binaların, ek ünitelerin, lojman, misafirhane gündüz hizmet merkezi, gündüz ömür merkezlerinin toplumsal izolasyon kuruluşuna dönüştürülmesi talimatı verildi.
– Kuruluşlarda sabit vardiyalı sisteme geçildi
Kuruluşlara 26 Mart 2020’de 7-10 günlük sabit vardiyalı sisteme geçilmesi konusunda talimat verildi. Toplumsal izolasyon kuruluşunda çalışacak işçinin, mevcut kuruluşlarda çalışanlar ortasından değil, yeni atanan, bulgusu ve bulaş hikayesi olmayanlardan seçilmesi talimatı verildi.
Meskende Bakım Yardımı’ndan faydalanan ya da özel bakım merkezlerinden bakım hizmeti alan ve müddetli engelli sıhhat şurası raporu bulunan hak sahiplerinin 1 Ocak 2020 prestijiyle rapor müddeti dolan yahut dolacak olanların 31 Mayıs 2020’ye kadar rapor yenilemeksizin belirtilen hizmetlerden yararlanmaya devam etmelerine ait düzenleme 27 Mart 2020’de yapıldı.
Tüm kuruluşlara, 14 günlük sabit vardiyalı sisteme geçilmesi konusunda 7 Nisan 2020’de talimat verildi.
Çalışanın vardiya değişimleri öncesinde, Vilayet Sıhhat Müdürlüğüyle görüşülerek “dışarıdan gelecek ve dışarı çıkacak personelin” süratli teşhis kitleri yardımıyla Kovid-19 testinin yapılmasına yönelik çalışmalar 10 Nisan 2020’de başlatıldı.
Bu uygulamanın “kuruluş dışında 14 günlük karantina sürecini tamamlamış ve kuruluşa tekrar alınmasında bir mani bulunmayan tüm engelli ve yaşlı sakinler” için de gerekli olduğu aktarıldı.
– Normalleşmeyle akraba ziyaretlerine müsaade verildi
Olağanlaşma takviminin işlemesiyle birlikte kuruluşlarda da olağanlaşmaya geçildi.
Engelli ve yaşlıların bakım kuruluşlarına yerleştirilme taleplerine ait hane ziyareti ve toplumsal inceleme süreçleri 1 Temmuz 2020 prestijiyle başlatıldı. Müstakil binası olan resmi, özel ve belediyelere ilişkin gündüz ömür merkezleri dezenfekte edilerek, her şahsa en az 2 metrekare alan kalacak biçimde hizmete açıldı. Ayrıyeten, mart ayından bu yana yasak olan resmi ve özel tüm kuruluşlarda yakın akraba ziyaretlerine müsaade verildi.
Vardiya müddeti temmuz ayı başında 14 günden 10 güne, sonunda ise 7 güne düşürüldü.
Engelli ve yaşlıların sabit vardiya mühletine uygun olarak en az 7 gün müddetli müsaade kullanmalarına müsaade verilmesi, müsaade kullanacak engelli ve yaşlıların müsaade dönüşlerinde kuruluşa girişlerinin sırf vardiya değişim günlerinde yapılması, müsaade verilen engelli ve yaşlıların kuruluşa alınmadan evvel PCR testlerinin yapılması, müsaadeye çıkıp kuruluşa dönen engelli ve yaşlılara en az 7 gün müddetince kuruluştaki toplumsal izolasyon katında ya da toplumsal izolasyon odasında hizmet verilmesinin sağlanması önlemleri alındı.
Toplumsal Hizmet Merkezleri (SHM) salgın sürecinde esnek çalışma dışı bırakıldı. Valilik yahut kaymakamlık ile iş birliği içinde Vefa Toplumsal Dayanak Takımlarında SHM meslek elemanları 65 yaş ve üstü vatandaşların ferdi gereksinimlerini karşılamak için üstün hizmet örneği sergiledi.
Engelli ve yaşlı bakım merkezleri için alınan tedbirler, çocuk bakım kuruluşları, bayan sığınma meskenleri üzere Bakanlığa bağlı tüm merkezlerde eş vakitli uygulamaya konuldu. Olağanlaşma önlemleri kapsamında Sıhhat Bakanlığının uygulamaya koyduğu her türlü tedbir titizlikle takip edildi. Kasım ayından itibaren olayların artmasıyla sıkı tedbirler yine uygulamaya alındı.
– DSÖ’den Türkiye’deki huzurevlerine övgü
Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ), “Türkiye, huzurevlerindeki sıhhat çalışanlarına gerekli önlemleri aldırarak yaşlılarını Kovid-19’dan korudu” başlıklı çalışmada, huzurevlerinde Kovid-19 salgını ile gayret kapsamındaki çalışmaları da örnek gösterdi.
Memurlar