Halk ortasında “göç yolda düzenlenir” halinde yerleşik kelam vardır. Bu kelam; plansız formda uygulamaya konulan işlerde ortaya çıkan aksaklıkların, iş yapılırken düzeltilmeye çalışılması biçiminde anlaşılır. Bu kelamın insan hayatında kabul edilmesi; işlerin kısa müddette tamamlanmasını engellemekte, mümkün meselelerin çözülmesini geciktirmektedir.
Adalet Bakanlığı tarafından; zabıt katibi, mübaşir, hizmetli, teknisyen ve daha bir çok unvanda işçi alımı yapılmaktadır. Bilhassa, zabıt katibi ve mübaşir unvanlarında vazife yapan adliye işçisi işe başlatılmadan evvel çalışacağı işle alakalı bilgiye sahip değildir. İşçi alım ilanındaki kaideleri taşıyanlar, girdikleri imtihanlarda başarılı olduktan sonra vazifeye başlatılmaktadır. İmtihanı kazanıp atanmaya hak kazananlar, yapacağı işle alakalı eğitim verilmeden misyona başlatılmaktadır. Misyona başlayan işçi, misyona başladığı ünitede çalıştığı şahıslarca mesleksel bahislerde bilgilendirilmektedir. İşçi misyona başlatılmadan, yapacağı işle alakalı bilgilendirilmemesi/eğitilmemesi, adalet hizmetlerinin uzun müddette sonuçlanmasına, aslında ağır olan kalemlerdeki işlerin daha fazla ağırlaşmasına, kendi işini yetiştiremeyen adliye işçisinin yeni gelen işçiye iş öğretmesinden ötürü kalemdeki işlerin de artmasını beraberinde getirmektedir.
Öte yandan; Adalet Bakanlığı Memur İmtihan Atama ve Nakil Yönetmeliğinde; işçi alımında adalet mezunlarına öncelik tanınacağı belirtilmiş ise de, bu konu adalet komiteleri tarafından pek de dikkate alınmıyor. Alınan işçiye bakıldığında, adliyeye hayatında yalnızca isimli sicil kaydı almak için gelen bireylerin memur olarak atandıkları görülmektedir. Gerek, misyona başlamadan evvel eğitim verilmemesi, gerekse de adalet kısmı mezunlarının değil de, isimli işlerin nasıl yürütüleceğine ait en ufak bilgisi olmayan bireylerin atanması adliye çalışanlarının iş yükünü arttırdığı üzere, adalet hizmetlerinden beklenen yararın gecikmesine sebep olmaktadır.
YAPILMASI GEREKENLER NELERDİR?
Vatandaşların kamu hizmetlerine erişiminde eğitimli işçinin istihdamı çok kıymetlidir. Birtakım kurumlarda; çalışana atanmadan evvel eğitim verilmekte, aldığı eğitimden sonra misyona başlatılmaktadır. İstisnalar hariç, zabıt katipliği imtihanını kazananların birden fazla, daha evvel bu işin nasıl olduğu ile alakalı en ufak bilgisi olmadan işsiz kalmamak saikiyle bu işe başvurmaktadır. Mezun olduğu kısımda alım olduğunda ise, diğer kuruma geçmektedir. Böylelikle zabıt katipliğini öbür kuruma geçmek için basamak olarak kullanmakta, bu işe nitekim gereksinimi olanların önünü kapatmaktadır. Zabıt katipliğini basamak olarak kullanan bireylere ait nelerin yapılması gerektiği diğer bir yazının konusunu teşkil etmektedir; ancak adliyelere işçi alımında, işe hakikaten gereksinimi olanların ve bu işi layıkıyla yapabilecek kapasitesi olanların tercih edilmesi gerekmektedir.
Öncellikle; Zabıt katipliği, mübaşir unvanlarına işçi alımı yapıldığında, işçi vazifeye başlatılmadan evvel sıkı bir disiplin içinde eğitilmesi gerekir. Çalışanın işini şuurlu olarak yapması için; Tebligat hukukundan Anayasal bilgilere, CMK’dan HMK’ya, Bakanlık genelgelerinden Bakanlık yönetmeliklerine, yurtdışına gönderilecek tebligatlarda uyulması gereken konulara, UYAP Ekranlarının kullanımına ve daha bir çok mesleksel hususlara ait ayrıntılı eğitime tabi tutulması gerekmektedir. Bilhassa tebligat hukuku, hak doğurucu, periyodik süreçler bakımından çok kıymetlidir. Buradan hareketle; Her ne kadar Adalet Bakanlığı’nın yurtdışına yapılacak tebligatlara ait yayımladığı 63/2 ve 63/3 sayılı genelgeleri olsa da; adliye çalışanlarının büyük bir kısmı yurtdışına gönderilecek tebligatların ve 25/A’ya nazaran yapılacak tebligatların nasıl yapılması gerektiği konusunda maalesef bilgi sahibi değildir.
Adalet Teşkilatını Güçlendirme Vakfı’nın, Antalya ve Rize Eğitim Merkezlerinde verilen eğitimlerin işçiye verdiği moral ve motivasyon yadsınamaz. O merkezlerde eğitim olarak verilen derslerin kimileri iş yerinin geriliminden uzaklaştırılması için düzenlenmiş oluyor. Üstte da izah ettiğimiz üzere; eğitim konusunda disiplinli olmak, çalışanın işini şuurlu olarak yapması için elzem olmaktadır.
Taşra teşkilatında, mahkemelerde çalışan zabıt katiplerinin birçok tek başına çalışmaktadır. Yapacağı işle alakalı bilgi sahibi olmadan misyona başlatıldığı için, işini diğerlerinden öğrenebildiği bilgilerle sürdürmektedir. Tek başına çalışan birçok işçi; yapacağı işi bilmediğinden ve etrafında kendisine iş öğretecek şahısların de kendi işinin ağır olmasından ötürü işi öğrenmekte zorlanmakta, bu da yeni vazifeye başlayan çalışanın işin yoğunluğunu gerilim yapmasına sebep olmakta, işin verdiği gerilimden ötürü da psikosomatik hastalıklara duçar olmaktadır. Bu yeknesaklığa son verilmesi için çalışanın atanmadan evvel kesinlikle çalışacağı unvan ile alakalı eğitime alınması gerekmektedir.
Sonuç prestijiyle;
– İşçi alımında, imtihan müsaadesi verilen komitelerin alacağı işçinin ne kadarının adalet mezunlarından oluşacağına ait kurullara kota konulmalı ve bu da Adalet Bakanlığı Memur İmtihan Atama ve Nakil Yönetmeliğinde kendine yer bulmalıdır.
– İşçinin yapacağı işle alakalı gerek UYAP ekranlarının kullanımı gerekse de mevzuat hususlarında ayrıntılı eğitime alınmasına yönelik düzenlemeler yapılmalıdır.
“İnsan eğitimle doğmaz; fakat eğitimle yaşar.”
Hususun ehemmiyeti Adalet Bakanlığı’nın sayın yetkilileri tarafından dikkate alınıp, gerekli düzenlemelerin yapılması dileğiyle.
ÇOTANAK
Memurlar