Milliyet’ten AYŞEGÜL KAHVECİOĞLU’nun haberine nazaran: Biden’ın 1915 olaylarını ‘soykırım’ olarak nitelemesinin akabinde gözler Türkiye’nin atacağı adımlara çevrildi. İktidarın yanı sıra HDP dışındaki tüm muhalefet partileri tarafından da reaksiyonla karşılanan Biden’ın açıklamasına Meclis nezdinde verilecek karşılık AK Parti tarafından gündeme alındı.
AK Parti kurmayları, “ABD’nin ‘soykırım vardır’ demesi, tarihi değil politik bir karardır. Devletler ortası hukukta mütekabiliyet temeldir. Biz de parlamentomuzda HDP katılmasa da 4 partinin müşterek imzasıyla gerekli yanıtı ortaya koyacağız” tabirlerini kullandı. Ortak imzaya açılacak bildirinin “tonunun” ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın değerlendirmeleri sonrası netleşmesi bekleniyor. AK Parti’nin ABD ile yaşanan “soykırım” tansiyonuna ait ne tıp adımlar atabileceğinin ise salı günü yapılması planlanan MKYK toplantısında kararlaştırılacağı söz ediliyor.
Uzmanlar, Joe Biden’ın 1915 olaylarıyla ilgili açıklamasını ve tesirlerini Milliyet’e kıymetlendirdi:
ECEM TOPLAR Ankara –
Prof. Dr. Vişne Korkmaz (Nişantaşı Üniversitesi):
Lobi tesiri ABD’nin kimi vakit stratejik vizyonunundan sapmaya neden oluyor. Seçim kampanyasında bu kelam verildi. Nasıl Trump periyodunda İsrail lobisine kelam verildiyse, Biden idaresinde de Ermeni lobisine verildi. Lakin bu lobinin Karabağ savaşında hiçbir tesirinin olmadığı da unutulmamalı. Yani sahayı lobiler belirlemiyor. İç siyaset her vakit dış siyasette ABD’nin elini güçlendirmez. ABD’nin dış siyaseti her vakit dengeli değil. Biden’ın bu kararının ABD’ye maliyeti olacaktır. Bu kararın tüzel bir sonucu yok lakin Türkiye’nin hareket özgürlüğüne yönelik bir baskı siyaseti olarak okunur Türkiye halkı tarafından. Bu Türkiye’de herkesin karşı duracağı bir Amerikan adımı olarak tarihteki yerini alır. Türkiye’yi somut olarak etkilemez lakin Türkiye’deki Anti-Amerikanizmin güçlenmesini beraberinde getirir. Bu kararla Türkiye-Ermenistan, Azerbaycan-Ermenistan ilgilerinin olağanlaşması zora girer, bu da olsa olsa Rusya’nın işine fayda. Kısaca ‘soykırım’ açıklaması Ankara’dan çok Washington’u zorlar.
‘HUKUKİ OLARAK KARŞILIĞI YOK’
Doç. Dr. Burak Küntay (Bahçeşehir Üniversitesi Amerikan Araştırmaları Merkezi Başkanı):
1981’de Lider Reagen ‘soykırımı’ tanıdı. ABD liderlerinin 24 Nisan’da görüş beyan etme geleneği ise, Lider Clinton periyodunda başladı. O devirden beri de genel olarak 1915 olayları için ‘büyük felaket’ tabiri kullanıldı. Soykırım kavramının değeri ise, Türkiye’den toprak, tazminat talebinde bulunabilecekleri beklentisinden kaynaklanıyor. Daha evvel soykırım tabiri kullanılmasına karşın, Türkiye’den hiçbir şey alınamadı, hukuksal olarak da kimse Türkiye’nin bir karış toprağı üzerinde hak tez edemez. Ermeni diasporası, ABD’deki senatörlerin seçim kampanyalarına büyük fonlar sağlıyor. Senatörler, bana kim oy verecek ve kim fon sağlayacak anlayışıyla yaklaştıkları için Ermenilerin haklılığını savunuyorlar. FETÖ ögelerinin da devreye girmesiyle, Türkiye karşısında ittifaklar vuku buldu.
‘SİYASİ MESELEYE DÖNÜŞTÜRÜLDÜ’
Murat Bilhan (Emekli Büyükelçi):
Bu oyunun artık bitmesi lazım. Biden’ın direkt soykırım tabirini kullanması bizim için sürpriz olmadı. Uzun vakit tezlerin soykırım olmadığına inandıracak gerekli bilgileri maalesef, milletlerarası topluma veremedik. Ermeniler de bu mevzuyu siyasi bir sorun haline dönüştürdü. Memleketler arası hukuku, mahkeme yolunu deneseydik kaybetmezdik. Ermenistan, mahkemede kaybedeceğini bildiği için, mevzuyu siyaset materyaline dönüştürdü. Fakat hala hukuk yolu denenebilir, kapı kapatılmamalı.
Memurlar
