Hürriyet’ten İnanç Alp’in haberine nazaran: Avrupa Birliği başkanlarının Türkiye ile bağları masaya yatırdıkları ve geçen aylarda yakalanan müspet ivmeyi ilerletme niyetinde olduklarını ortaya koydukları tepe, hem olumlu hem de birtakım olumsuz ögeler içeriyor.
OLUMLU ÖGELER
MÜLTECİ TAKVİYESİ: Bu başlık, AB kanadından somut ve süratli adım gelmesi en kolay olanı. Yaklaşık dört milyon Suriyeli mülteciye konut sahipliği yapan Türkiye’nin yükün büyük kısmını omuzladığı konusunda AB önderleri ortasında rastgele bir görüş ayrılığı yok. AB doruğunda de bu ‘ev sahipliği’ bir defa daha takdir edildi. AB önderleri, AB Komitesi’nden bu alandaki mali dayanağın sürmesini sağlayacak yeni bir teklif sunmasını istedi. Pakete ait teknik nitelikli ön görüşmeler başlamış durumda. Yeni paket için 4.5-5 milyar Euro aralığında bir ölçüden bahsediliyor.
KIYMETLİ ZİYARET: AB ile Türkiye ortasındaki ilgiler ne kadar gergin olursa olsun Brüksel’in başından beri ‘iletişim kanallarının açık tutulmasının önemini’ ön planda tutmaya çalışan yaklaşımı AB başkanları tarafından da teyit edildi. Türkiye’yle her seviyede temasın faydalı olduğu görüşü yerleşmiş durumda. AB Kurulu Lideri Charles Michel ve AB Kurulu Lideri Ursula von der Leyen’in nisanda Türkiye’ye gelerek Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile görüşecek olması kıymet taşıyor. Ziyaret, münasebetlerin ele alınmasına ve mümkün bir yeni yol haritasının birinci temellerinin atılmasına imkan sağlayabilir. Bu ziyaret için şu basamakta üzerinde durulan birinci tarih 6 Nisan.
GÜMRÜK BİRLİĞİ ADIMI: Gümrük birliğinin güncellenmesine her iki taraf da olumlu bakıyor. Lakin, AB Komitesi’nin olumlu görüşüne ve davetlerine karşın, yıllardır bu bahiste kıpırdanma yaşanmıyordu. AB ülkeleri de Türkiye’deki iç gelişmeler nedeniyle bu mevzuyu açmak istemiyorlardı. Tepe, bu bahiste yeni bir evreye geçilebileceğinin birinci sinyali niteliğinde. AB Kurulu’na güncelleme için gerekli yetkilendirme üzerinde çalışması daveti yapılması bu alanda taşların kıpırdamaya başlayacağına işaret. Lakin çözülmesi gereken problemler olduğundan bu sürecin otomatik olması kelam konusu değil.
DİYALOĞA DÖNÜŞ: Geçen yıllarda AB ile Türkiye ortasında siyasi ve ekonomik olanlar başta olmak üzere üst düzeyli diyalog toplantıları yapılıyordu. Bu toplantılar hem Türkiye’deki iç gelişmeler hem de Ankara-Brüksel sınırındaki gerginliklerin tesiriyle durduruldu. Dünkü dorukta, her ne kadar tam istek edilen formda olmasa da, bu sistemin farklı alanlarda devreye sokulmasına yeşil ışık yakıldı.
DÜZGÜN MÜNASEBET BEKLENTİSİ: Başkanlar, Türkiye ile işbirliği ile karşılıklı yarara dayalı ilgiler geliştirilmesinin AB’nin stratejik çıkarına olduğunu bir sefer daha teyit ettiler. Son aylarda oluşan olumlu dinamiği güçlendirme niyeti ve işbirliğine açık olunduğu iletisi dikkat çekiyor.
BUNLAR DA OLUMSUZ ÖGELER
AB önderleri, Türkiye’ye değer verdiklerini ve angajman niyetinde olduklarını göstermekle birlikte bağları ileriye taşıyacak adımları çok sayıda kurala bağladı. Bunların birçoklarının Kıbrıs temaslı olması düşünce yaratıyor.
Doruğun çabucak öncesinde ve birinci basamağında olumlu, amaç odaklı bir yaklaşım kelam konusuydu. Sonuçtaki vurgular ise daha muğlak bir hal aldı.
AB-Türkiye bağlarının gelişmesinde Ankara’nın önündeki en kıymetli manilerden olan Rum-Yunan ikilisi bu dorukta de devreye girdi. Kesin bildirinin şekillenmesinde rol oynadılar.
AB, Türkiye ile bağlantılarda olumlu adım atmak için daima erteleme eğiliminde. Ekimden bu yana üçüncü erteleme yaşandı.
Türkiye’nin müzakere sürecinde olan aday ülke olduğu gerçeği hala görmezden gelinmeye çalışılıyor. “Önemli komşu” algısı iyice yerleşmiş durumda. Sonuç bildirisinin vurguları bu yaklaşımın teyidi niteliğinde.
AB BAŞKANLARINDAN TÜRKİYE AÇIKLAMALARI
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron: Türkiye ile açık kelamlı ve gerçekçi bir diyaloğu yine başlatmak elzemdir. Sergilediğimiz ortak Avrupa tavrı sayesinde, Ankara’nın olumlu ilerlemeler kaydettiğini gözlemledik. Bundan bu türlü kelamlar aksiyona dönüşmeli. Bir sonraki etap hazirandaki AB Doruğu.
Almanya Başbakanı Angela Merkel: İki kademeli bir yaklaşıma muhtaçlığımız var. Artık birinci adımı atıyor, bağlantıları daha fazla geliştirmek için bir yetki veriyoruz ve haziranda öteki kararlar vermek istiyoruz. Elbette Doğu Akdeniz’deki tansiyonun azaltılmasının nasıl gelişeceğine de bakacağız.
AB Kurulu Lideri Charles Michel: Türkiye’nin gelecek haftalarda ve aylarda ölçülü halini sürdürmesi halinde biz de AB ve üyeler olarak masaya daha somut teklifler koymaya hazırız. Türkiye ile daha öngörülebilir bir ilgi istiyoruz.
AB Kurulu Lideri Ursula von der Leyen: Türkiye, aralıktaki AB doruğundan bu yana birtakım AB ülkeleriyle münasebetlerde daha yapan bir tavır sergiliyor. Bunlar üzerine ekleme yapmamız gereken olumlu adımlar. Lakin gerginliği düşürülmüş halin kırılganlığı şu an için devam ediyor.
JOE BİDEN İLE DE TÜRKİYE’Yİ GÖRÜŞTÜLER
Görüntü konferans usulüyle düzenlenen AB doruğuna ABD Lideri Joe Biden da bağlandı. AB-ABD sınırındaki ilgilerin klasik çizgiye dönmeye başladığını göstermesi açısından sembolik kıymet taşıyan oturumda ele alınan mevzular ortasında Türkiye de yer aldı. Beyaz Saray’dan yapılan açıklamaya nazaran Biden, Türkiye konusunda ABD-AB ortak angajmanının sürmesine gereksinim olduğunu belirtti. Bloomberg’in haberine nazaran Biden, Türkiye’de demokrasinin gerilemesinden ve Türk-Rus yakınlaşmasından duyduğu tasayı paylaştı.
Memurlar
