– İstanbul Üniversitesi (İÜ) Su Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nuray Erkan, hazır preparatlarla ve kulaktan duyma bilgilerle vitamin, mineral ve omega-3 desteklerinin alınmasının bünyenin direncini artırmadığını belirterek, “Normal devirde olduğu üzere pandemi devrinde de bağışıklığı esirgeyici ve yükseltici bileşenlerin doğal yollarla alınması değerlidir. Bağışıklığı güçlendirmek için haftada en az 1-2 porsiyon balık tüketilmesi yararlı olacaktır.” dedi.
Erkan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, balık av döneminin 1 Eylül’de başladığını lakin tezgahlarda beklenenden az balık görüldüğünü lisana getirerek, global ısınma, çok ya da kayıt dışı avcılık, yasak uzunluğuna uyulmadan yapılan balıkçılık nedeniyle avlanan balık ölçüsünün kıymetli ölçüde azaldığını, buna bağlı olarak da kişi başına düşen yıllık balık tüketiminin de düştüğünü anlattı.
Balık ve deniz eserleri tüketiminin sıhhat üzerindeki tesirlerinin gereğince anlaşılmadığını belirten Erkan, şöyle devam etti:
“Hiçbir besin hususu yoktur ki muhtaçlığımız olan protein, yağ, vitamin ve mineral gereksinimimizi karşılayabilsin. Balık, başka hayvansal ve bitkisel besinlerle karşılaştırıldığında besin içeriği olarak çok kıymetli bir besin hususudur. Metabolizmamız kimi bileşenleri üretememekte, kesinlikle besin yoluyla dışardan almak zorundadır. Aminoasit, yağ asidi, vitamin ve mineraller bakımından deniz mahsulleri, başka besin unsurlarına nazaran daha güçlü olduğu için daha kıymetlidir. Bir öğünde bir porsiyon balık tüketimiyle muhtaçlığımız olan bu bileşenleri karşılamak mümkün olabilmektedir. Sindirimi kolay bir besin unsuru olmakla birlikte yüksek besleyicilik ve bedeni yormadan uzun müddet tokluk hissi vermesiyle haftada en az 2-3 sefer balık tüketimi yararlıdır.”
– “Deniz mahsulleri, göz sıhhati ve romatizma üzere hastalıklardan korunmak için tabiatta tek kaynak”
Prof. Dr. Nuray Erkan, anne adaylarında fetüsün sağlıklı gelişimi ve çocuklarda vücut ve zihin sıhhati gelişiminde su eserleri tüketilmesinin ehemmiyetine dikkati çekerek, şu bilgileri verdi:
“Omega 3 yağ asitlerinden DHA ve eikozapentaenoik asit (EPA) içeriğiyle deniz mahsulleri, kalp krizi, felç üzere damar sıhhati ile ilgili sıhhat sorunlarının yanı sıra göz sıhhati ve romatizma üzere enflamatuar hastalıklardan da korunmak için tabiatta tek kaynaktır. Yağlı balıkların A, D, E ve K vitaminlerini yüksek oranda da içermesi, metabolizmanın düzgün çalışmasında, hücre gelişimi ve yenilenmesinde, bağışıklığın korunmasında başta anne adayları ve emzikliler üzere hassas bir periyottan geçenler olmak üzere tüm bireyler için büyük ehemmiyet taşıyor.”
Erkan, yüksek risk kümesi tüketicilerin bilhassa ömür ömrü uzun olan ton balığı, kılıç balığı üzere daha büyük balıklar ve bunların konserve üzere tüketime hazır eserleri için tavsiye edilen ölçünün kısıtlı olduğunu aktarırken, şunları söyledi:
“Hamile, emzikli, yaşlı ve çocuklar için bu çeşit balıkların tüketimi ayda bir kere bir porsiyonu geçmeyecek formda olmalıdır. Yeniden midye üzere kabuklu deniz eserleri suyu filtre ederek beslendiğinden, gerek kimyasal gerekse mikrobiyolojik olarak kirlenmiş sulardan avlanan deniz eserleri risk oluşturur. Bizim sularımızda avcılık yoluyla elde edilen, tezgahlarda sıklıkla bulunan hamsi, istavrit, sardalya üzere balıklar kısa ömür ömrüne sahip olduklarından bu balıklar da menşei sorgulanarak ve epeyce denetimli şartlarda kültürü yapılan çipura, levrek, alabalık üzere balıklar da satış yeri hijyenine dikkat edilerek, gebe, emzikli ve çocuklar, hatta bağışıklık tedavisi görenler tarafından rahatlıkla tüketilebilir.”
– “Buzla örtülü olarak satışa sunulması kalitesinin korunmasında önemli”
Balığın taze olması gerektiğinin altını çizen Erkan, taze balık etinin sıkı olduğunu, parmakla ete bastırıldığı vakit parmak izinin kalmadığını, tazelik azaldıkça gözün parlaklığını yitirdiğini anlattı.
İÜ Su Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nuray Erkan, kokunun tazeliği belirlemede ayırt edici olduğuna değinirken, “Deniz mahsullerinin sunumu sırasında buzla örtülü olarak satışa sunulması kalitesinin korunmasında kıymetlidir. Meskende balık hazırlarken porsiyonluk balık tüketimine dikkat edilmelidir. Dikkat etmediğimiz yahut gözümüzden kaçırabileceğimiz birtakım ögeler nedeniyle süratle kalite kaybı olabileceği için tüketeceğimiz kadar balık alınması gereklidir.” diye konuştu.
– “Kovid-19’la çabada hastalıktan korunma esas”
Erkan, Kovid-19 pandemisiyle sağlıklı ve istikrarlı beslenme, bağışıklığın korunması ve yükseltilmesi konusunda farkındalık oluştuğunu belirterek, şu teklifleri sıraladı:
“Kovid-19’la çabada hastalıktan korunma temeldir. Hazır preparatlarla kulaktan duyma bilgilerle gerek vitamin, mineral destekleri gerekse omega-3 desteklerinin alınması sanıldığının tersine bünyenin direncini artırmamaktadır. Olağan periyotta olduğu üzere pandemi periyodunda de bağışıklığı esirgeyici ve yükseltici bileşenlerin doğal yollarla alınması değerlidir. Pandemi periyodunda bağışıklığı güçlendirmek için haftada en az 1-2 porsiyon balık tüketilmesi yararlı olacaktır. Sularımızda avlanan hamsi, istavrit, palamut, lüfer üzere deniz balıklarımız ve epeyce denetimli şartlarda inançla kültürü yapılan çipura, levrek ve alabalık üzere balıkları, sağlıklı beslenme için büyük nimettir. Bağışıklık muhafaza ve yükseltilmesinde bilhassa tavsiye edilen bir kültür balığı olan Norveç somonu ile eş kıymette olan sularımızın balıklarının tüketimi bu devirde ehemmiyet taşımaktadır.”
Erkan, balığın, süt eserlerinin balık ve deniz mahsulleriyle tüketiminde sakınca olmadığını lisana getirerek, “Bu eserler hijyenik şartlarda besin güvenliği anlayışıyla üretilmiş ve hazırlanmalıdır. Rastgele birinde düşük kalite yahut hastalık yapan mikroorganizma bulaşması kelam konusu ise besin zehirlenmesi görülebilir. Bunun için yüksek kaliteli taze eserlerin alımı tercih edilmeli, hijyenik şartlarda hazırlanmalı yahut temizliğinden emin olduğunuz lokanta ve restoranlarda tüketilmeli.” dedi.
Memurlar
