İstanbul Sanayi Odası (İSO), yaklaşık 28 milyar dolar ihracat yapan dokumacılık ve hazır giyim başta olmak üzere pek çok kolun hammaddesi olan pamukta yeni bir üretim siyaseti gerekliliğine işaret etti. İSO’nun ‘Tarladan Markaya Pamuk Çalıştayı’ sonucunda ortaya konulan raporda dünyadaki GDO’suz pamuğun yüzde 80’ine yakınını üreten ama bu yıl ekim ortamlarında yüzde 35 daralma yaşaması beklenen Türkiye’nin, pamuktaki gerilemenin önüne geçmesi için yapılacak acil ve tesir gücü yüksek 10 siyaset önerildi.
Stratejik eser
Milliyet Ekonomi’nin haberine nazaran: Tarım ve sanayi için “beyaz altın” olarak tanımlanan esere yönelik hazırlanan raporda, Türkiye’nin pamukta dünyanın en tesirli üreticisi olabilecek durumdayken gücünü yeteri kadar kullanamadığı vurgulandı. İSO Idare Konseyi Yönetici Yardımcısı İrfan Özhamaratlı, yaklaşık 28 milyar dolar ihracat yapan ve tarım, üretim ve pazarlama birlikte düşünüldüğünde 2 milyonun üzerinde istihdam sağlayan dokuma ve hazır giyim kesiminin ana hammaddesi olan pamuğun Türkiye’nin en stratejik eserlerinden olduğuna vurgu yaptı.
Verimlilik arttı
Rapora nazaran dünyada 250 milyona yakın insanın geçimini sağladığı, Kovid-19 salgını nedeniyle kg ünite fiyatı da 1.5 doların altına gerileyen pamuk, Türkiye’de Ege, Çukurova ve Şanlıurfa dolaylarında üretiliyor. Pamukta, son 30 yılda alternatif eserlerin gelişmesi, fiyatlardaki oynaklık, destek siyasetleri, kente göç, arazi bölünmesi üzere nedenlerle ekili sahalar geriledi ve 1998’de 7.6 milyon dekara yaklaşan ekili alan 2019’da 5 milyon dekarın altına indi. Lakin dekar başına verim son 30 yılda yüzde 60 civarında yükseldi.
BM Azık ve Tarım Örgütü donelerine nazaran Türkiye, dünya pamuk üretiminde 976 bin ton ile altıncı sırada nokta alıyor ve pamuk üretiminin yüzde 3.5’ini gerçekleştiriyor. Yılda 762 bin ton ithalat ile Çin’in akabinde 2. sırada taraf alan Türkiye’nin, pamuk ihracatı ise 105 bin ton seviyesinde gerçekleşiyor. Türkiye, dünyada GDO’suz pamuğun yüzde 80’ine yakınını üretiyor.
10 siyaset önerisi
1 Verim, kalite ve sürdürülebilirliği önceleyen, pamuğu alternatif eser ve fiyat dalgalanmalarına karşı koruyacak bir destekleme sistemi oluşturulmalı,
2 Pek çok bölümün hammaddesi olan pamuk, stratejik eser olarak kabul edilmeli, tüm yasal salahiyet ve sorumluluk Tarım Bakanlığı’nda toplanmalı,
3 Tohumdan kesin esere kadar tüm süreçler teknolojik bir altyapı ve devlet-STK-üretici işbirliğiyle geliştirilen bir sistemle denetlenmeli,
4 Pamuk ekim meydanları birleştirilerek büyütülmeli, ölçekten kaynaklanan maliyetler minimuma çekilmeli, çağdaş tarım teknikleri ile istikrarlı pamuk ekimi yapılmalı,
5 Çiftçiler, sulama, gübreleme, ilaçlama ve hasat mevzularında eğitilmeli, bütün süreçlerde bilgilendirmeli,
6 Erken ve gece hasadını engellemek için aktif bir teftiş uygulanmalı, toprağın nem ve sıcaklık ölçümlerine nazaran hasat yapılmalı, jüt çuval tasarrufu engellenmeli, makineli hasat desteklenmeli,
7 Emanet sistemi kaldırılmalı, lisanslı depoculuk yaygınlaştırılmalı,
8 Üretim sürecindeki en kıymetli basamaklardan olan çırçır fabrikaları modernize edilmeli, standartlar getirilmeli,
9 Organik pamuk ve iyi pamuk standardı ile sürdürülebilir üretim yapan çiftçilerin yaygınlaştırılması ve teşvik edilmesi için ek destek primi verilmeli,
10 Mazot, sulamada kullanılan elektrik ve üreticiler tarafından alınan makinelerin KDV’si destekleme sistemine alınmalı, çırçırlama, makineli hasat, ilaçlama hizmet masraflarındaki KDV yüzde 1’e indirilmeli.
Memurlar
