– Uludağ Üniversitesi (BUÜ) Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Ana Bilim Kolu Lideri ve Prof. Dr. Nihat Özyardımcı Sigara Bırakma Polikliniği sorumlusu Prof. Dr. Yeşim Uncu, açık alanlarda yürürken kullanımına getirilen yasak, toplumsal ortamların kısıtlanması ve maskenin, sigarayı bırakmak için ülkü bir süreç sunduğunu söyledi.
AA muhabirine değerlendirmelerde bulunan Uncu, sigara kullanımında Türkiye’nin ön sıralarda geldiğini belirtti.
Dünya genelinde olduğu üzere Türk toplumunda da daha çok erkeklerin sigara içtiğini ve 35-44 yaş kümesinde yük görüldüğünü lisana getiren Prof. Dr. Uncu, hedeflerinin ziyanları görmeden evvel mümkün olan en kısa vakitte sigarayı bıraktırmak olduğunu kaydetti.
Çocuk, genç ve bayanlarda sigara içme oranlarının arttığını vurgulayan Uncu, bunun son 10 yıldır süregelen bir durum olduğuna işaret etti.
Tütün sanayisinin kendilerine pazar oluşturmaya çalıştığına değinen Uncu, “Bütün stratejilerini daha az sigara içenlere yani gençlere ve bayanlara yönelttiler. Bunun da tesirlerini görmeye başladık. Türkiye’de erkeklerin yaklaşık yüzde 42’si, bayanların ise yüzde 28’i sigara içiyor. Çocuklarda da 250 bin civarında sigara içen popülasyon var ve sigaraya erken periyotta, 16 yaş civarında başlanıyor.” tabirlerini kullandı.
Uncu, buna karşı tütünle çabada Türkiye’nin birinci sırada yer aldığına dikkati çekti.
Gerek kanun, resmi altyapı, kararları alma ve uygulama gerek eğitim gerekse sigara bırakma polikliniklerinin büyük tesirlerinin olduğunu belirten Uncu, “Dünya Sıhhat Örgütünün de önerdiği, vergilerin yüksekliği, paketlerin tek tip yapılması üzere sigarayla çabadaki birçok siyasette çok ön plandayız.” dedi.
– “Süreci birlikte planlıyoruz”
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) sürecinin sigarayı bırakma konusunda belirli bir şuur meydana getirdiğine işaret eden Uncu, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Kovid korkusu, ‘Hastalanırsam ölürüm ya da daha ağır geçiririm.’ korkusu bizim işimize yaradı. Polikliniğimize bu gayeyle başvuranlar var. Buraya neden geldiklerini de soruyoruz, ‘Kovid’den korktum, o yüzden geldim.’ karşılığını alıyoruz. Bilhassa açık havada da sigara içmenin yasaklanması, sigarayı bırakmak için çok ülkü bir süreç temelinde zira beşerlerle bağlantı kurarken maskeniz var, dışarı çıkıyorsunuz sigara içemiyorsunuz. Toplumsal ortamlar kısıtlandı. Kahveye gidilmiyor, restorana gidilmiyor. O vakit niçin sigara içeceksiniz? ‘Tam da bırakma zamanı’ diyoruz biz hastalarımıza. ‘Şimdi hazır evdeyken bunu hoş planlayalım, sigarayı bırakalım, sonra sigarasız bir biçimde tekrar toplumsal hayata geri dönelim’ diye konuşuyoruz hastalarımızla. Kovid’in bu türlü bir tesiri oldu.”
Prof. Dr. Yeşim Uncu, bu süreçte polikliniğe en çok orta erişkin yaş kümesinin başvurduğunu belirtti.
Sigarayı bırakmak isteyenlerin Alo 171’den ya da BUÜ Tıp Fakültesi santralinden aldıkları randevular doğrultusunda hizmet verdiklerini bildiren Uncu, “Yüz yüze yaptığımız birinci görüşmede tipik bir doktor muayenesi sürecini uyguluyoruz. ‘Motivasyonel görüşme’ dediğimiz hastanın sigarayı konusundaki kararı, bu kararın desteklenmesi, pürüzleri ya da onun işine yaracak stratejiler nelerdir, onlara yönelik de uzun bir görüşme yapıyoruz.” diye konuştu.
Uncu, müracaat sahibiyle süreçteki bütün kademelere birlikte karar verdiklerini ve ilaç tedavisine başladıktan 8-10 gün sonra sigarayı bırakmaları için gün belirlediklerini ve bundan sonra yüz yüze ve telefonla görüşmeler yaptıklarını anlattı.
Kelam konusu tarihten sonraki birinci haftada görüşmenin yüz yüze olduğunu lisana getiren Uncu, “Sonra 15’inci gün, birinci ay, üçüncü ay ve biraz da hastaya nazaran planlıyoruz lakin ortalama en az 5-6 görüşme yapıyoruz. Süreç kimi hastalarda 1 yıla kadar uzayabiliyor. Bilhassa daha evvel bırakma denemesi olmuş hastalar varsa takip mühletini uzatıyoruz. Kendimiz erken tebrik etmiyoruz açıkçası. 1 yıl sigarasız geçtiyse ‘Tamam, bu defteri kapatabiliriz artık.’ diyoruz.” bilgisini paylaştı.
– “Günde 2 paket sigara içiyordum”
Poliklinikten yardım alarak sigarayı bırakan Mehmet Pekçabuk, 30 yıl boyunca sigara içtiğini anlattı.
Üniversitede güvenlik vazifelisi olarak çalıştığını ve poliklinikten haberdar olduktan sonra buraya geldiğini aktaran Pekçabuk, şunları kaydetti:
“Günde 2 paket sigara içiyordum. Ben de bıkmıştım artık. Boğazım ağrıyordu, bunun için hastaneye dahi gittim. ‘İltihap’ dediler ancak ben fazla sigara içtiğimden olduğunu biliyordum. Kurtulmak için ben de bu türlü bir çabaya başvurdum. Tedavi etabında sağ olsunlar hocalarımız çok yardımcı oldular ve ellerinden gelen takviyesi verdiler. Onların uğraşı, benim de irademle 3 ay evvel sigarayı bıraktık. Bu süreçte olumlu değişimler yaşadım. Daha evvel sigara içmeyen arkadaşlarımın yanına gittiğim vakit, ‘Sigara içme, makus kokuyorsun.’ dediklerinde inanmıyordum. Artık bırakınca nitekim hak veriyorum içmeyen arkadaşlarıma. Nefes alıp verme konusunda da çok rahatladım. Daha evvel yürürken nefes darlığı çekiyordum, şu an o şikayetim yok.”
Memurlar
